– xavfi kam bo‘lgan sharoit.
Y U q o r i x a v f l i i s h s h a r o i t i d a x o n a p o l l p r i
m e t a l l ,
t u p r o q ,
b e t o n
v a
h a v o n i n g
n i s b i y
n a m l i g i
7 5 % d a n
y u q o r i
b o ‘ l a d i .
H a v o n i n g
h a r o r a t i 3 5 - 4 0 % . Bunda odamning tegib ketish xavfi asosiy o‘rinda turadi
va ishlovchini ehtiyot bo‘lishi ko‘zda tutiladi. O‘ta xavfli sharoitlida havoning nisbiy
namligi 100% atrofida bo‘ladi. Bularga xonadan tashqarida, ochiq maydonlarda
ishlatilayotgan qurilmalarni kelitirish mumkin.
Xavfi kichik sharoitli ish joylarida yuqorida keltirilgan
sharoitlardagi omillar
ko‘rinmaydi. Umuman olganda xavfli ish joylarida bajariladigan ishlar quyidagicha
bo‘ladi:
-Qisqa muddatli va kechiktirib bo‘lmaydigan ishlar
Qisqa muddatli, uzog‘i
bilan 1 soatgacha davom etadigan ishlar farmoyish bilan ta’mirlash xodimi, navbatchi
yoki tezkor-ta’mirlash xodimi nazoratida, hamda navbatchining yoki tezkor-ta’mirlash
xodimlarining o‘zi bajarishiga ruxsat beriladi. Bunday ishlarga quyidagilar kiradi: -
kabel, sim, shina, elektr motor va boshqa uskunalami bo‘shatib ajratish yoki ulash; -
taqsimlash
uskunasidagi releli himoya, avtomatika, telemexanika, aloqa, shu jumladan
himoya va aloqa filtrlari uskunalaridagi ishlar; - 0,4 kV kuchlanishli havo elektr
tarmog‘ini, hamda hamma kuchlanishli kabel elektr tarmog‘ini
ulash va ajratish; -
fazirovka qilish; - kabel elektr tarmog‘ini uzilgan yoki uzilmaganligini tekshirish; -
transformatorda o‘rnatilgan kuchlanishni oshirish va kamaytirish shaxobchalarini burash;
- moy o‘lchagich oynasini va ayrim yakka izolyatorlarni artish; - transformator moyini
quyish va tekshirishga olish; - transformator moyini quritish va tozalash uchun
o‘rnatilgan asboblarni ulash yoki bo‘shatib
ajratish; - havo bilan ishlaydigan
o‘chirgichdagi manometrni almashtirish; - elektr uskunadagi tok o‘tkazuvchi qismlarni
qizishi va titrashini o‘lchash; - elektr o‘lchov qisqich (ombir) lari bilan o‘lchash; - elektr
uzatish tarmog‘iga tushib qolgan begona narsalarni olib tashlash; - havo elektr uzatish
tarmog‘i
simiga qulagan daraxt, shox-shabba va boshqalarni olib tashlash; - elektr
uskunani dispetcherlik va texnologik boshqaruv vositasi, iste’molchini sifatli elektr
energiya bilan ta’minlashga xavf soluvchi yoki shunday nosozliklar sodir bo‘lganda
ularni bartaraf qilish uchun kerak bo‘lgan zaruriy ishlar; YUqorida qayd etilgan ishlarni
bajarish uchun ishchilar soni, nazorat qiluvchi xodim bilan
birgalikda uch kishidan
oshmasligi kerak. 1000 V kuchlanishdan yuqori elektr uskunada ishlaganda ish
bajarayotgan yoki nazorat olib boruvchi navbatchi yoki tezkor-ta’mirlash xodimning
rahbari elektr xavfsizligi bo‘yicha IV guruhga, 1000 V kuchlanishgacha bo‘lgan elektr
uskunada ish bajarishda esa, III guruhga ega bo‘lishi kerak. Brigadaning qolgan a’zolari
III guruhga ega bo‘lishlari shart. Iste’molchi ulangan elektr uzatish tarmog‘ida ish olib
borish uchun mahalliy iste’molchi xodimini ham jalb qilinishi mumkin. Ish boshlashdan
oldin ochiq taqsimlovchi uskunalarda ish joyini arqon bilan o‘rashdan tashqari, ish joyini
tayyorlashga oid barcha texnik tadbirlarni amalga oshirilishi kerak.
Bunday hollarda
ochiq taqsimlovchi elektr uskunada ish joyini arqon bilan o‘rash shart emas. YUqorida
qayd etilgan ishlarni bajarish 1 soatdan ko‘p vaqt yoki uch kishidan ortiq ishchi talab
etsa, u holda ushbu ishlar naryad bilan bajarilishi kerak.
-
