Konfliktogenlarning tiplari. Ko‗pchilik konfliktogenlarni quyidagi uchta
tipdan biriga: 1) ustunlikka erishishga intilish; 2) agressivlikni namoyon etish; 3)
egoistlikni namoyon qilishga tegishli deb qarash mumikin.
Konfliktogenlarni tiplarini quyida qisqacha talqin qilib chiqishga harakat
qilamiz.
Ustunlikka erishishga intilish. Ustunlikka erishishning to‗g‗ridan to‗g‗ri
namoyon bo‗lishi: buyruq berish, tahdid qilish, dakki berish va boshqalar. Har
qanday salbiy baho berish, tanqid qilish, ayblash, masxaralab kulish, zo‗ravonlik
qilish ham shunga tegishlidir.
Iltifotli munosabatda bo„lish, ya‘ni ustunlikni namoyon etish, lekin yaxshi
tilak orqali amalga oshirish.
Maqtanchoqlik, ya‘ni haqiqiy yoki mavhum qilgan ishlarini ko‗pirtirib aytib
berish jahlni chiqishiga sabab bo‗ladi va maqtanchoqni ―joyiga qo‗yishga‖ harakat
qilinadi.
O„z masalahatlari bilan suhbatdoshning jahlini chiqarish. Maslahatni sizdan so„rashgandagina bering. Ovozni ko‗tarish yoki biri ikkinchisini gaplarini to‗g‗rilash orqali
suhbatdoshni gapini bo„lish.Shu bilan uning fikrlari boshqanikiga nisbatan
muhim ekanligini ko‗rsatish va shu sababdan uni tinglash kerakligini ko‗rsatish.
Ma‟lumotni yashirish.Ma‘lumot – hayotimiz faoliyatining muhim
elementidir. Ma‘lumotning yo‗qligi insonni bezovtalanishiga sabab bo‗ladi. Lekin,
tabiatda bo‗shliq bo‗lishi mumkin emas, chunki paydo bo‗lgan vakuum har
qanaqangi mish-mishlar, ig‗volar va o‗ylab topilgan turli-tuman noto‗g‗ri talqinlar
bilan to‗ldiriladi, o‗z-o‗zidan ravshanki ular yomon tomonlarni jamlagan bo‗ladi.
16
Eng xavflisi, ma‘lumotni yashirgan odamga nisbatan ishonchni yo‗qolishidir,
chunki, uning xatti- harakati bezovtalanish, tashvish hamda vahimaga olib keladi.
