|
chastotali ta’sirot odatdagidan kuchliroq qisqarishni vujudga keltiradi. Bu
Pdf ko'rish
|
| bet | 207/318 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 14,15 Mb. | | #251148 |
Bog'liq G‘ofurov A.T., Fayzullayev S.S. Genetika va evolyutsion ta’limotchastotali ta’sirot odatdagidan kuchliroq qisqarishni vujudga keltiradi. Bu
fazada ta’sirlangan nerv qismining labilligi ancha pasaygan boiadi. Shu
sababli katta chastotali kuchli ta’sirotlar qo‘zg ‘alishning mutloq refrakter
fazasiga duch kelib, labillikning yana ham pasayib ketishiga sabab
boMaveradi. Kichik chastotali, kuchsiz ta’sirotlar nerv o ‘zgargan qismining
labilligiga mos bo‘lganligi uchun muskul odatdagidan yaxshiroq qisqaradi.
Chunki kichik chastotali ta’sirotlar qo‘z g ‘alishning nisbiy refrakter yoki
ekzaltatsiya fazalariga duch keladi.
Uchinchi bosqich - tormozlanish fazasi. Bu fazada ta’sirot chastotasi
va kuchidan qat'iy nazar muskul qisqarmaydi. Tormozlanish fazasida
nervning ta’sirlangan qismining labilligi haddan tashqari pasaygan, mutloq
refrakter faza uzaygan bo‘ladi. Shuning uchun istalgan chastotadagi
ta’sirot mutloq refrakter fazaga to‘g ‘ri keladi, avjiga chiqqan qo‘zg‘alish
yanada chuqurlashib, oqibatda tormozlanishi paydo bo‘ladi. Natijada
qo‘zg ‘alish nervning ta’sirlangan joyidan mutlaqo o ‘tmaydi. Tormozlanish
fazasida qo‘zg‘alish impulslari o ‘tmay qo‘yadi. To‘qimaning bu holatini
N.E.Vvedenskiy parabioz deb, uning o ‘zgarish davrlarini parabiotik
jarayon stadiyalari deb atagan. Nervdan unga ta’sir qilgan narsa olib
tashlansa, to‘qima avvalgi holatiga qaytadi. A w a lg i holatning tiklanishida
shu fazalar teskari tartibda yuzaga chiqadi. N.E.Vvedenskiyning bu
nazariyasi qo‘zg ‘alish bilan tormozlanish jarayonlarining tabiatan birligini,
ulaming o ‘zaro bog‘liqligini, tormozlanish zaminida tarqalmaydigan,
chuqur mahalliy qo‘zg‘alish yotishini isbotlaydi.
MUSKULLAR FIZIOLOGIYASI
Organizmdagi barcha muskullar ikki guruhga: ko‘ndalang-targil va
silliq muskullarga bo‘linadi. Muskullaming asosiy vazifasi qisqarish
|
| |
