|
-jadval
GAT dasturlari va ishlab chiqaruvchi firmalar
|
| bet | 8/15 | | Sana | 22.05.2024 | | Hajmi | 1,64 Mb. | | #249633 | | Turi | Referat |
Bog'liq Dushanova Zuhro referat1-jadval
GAT dasturlari va ishlab chiqaruvchi firmalar
Ishlab chiqaruvchi firma
|
Dasturlar
|
MapInfo
|
MapInfo Pro
|
ESRI
|
ArcView, Arc/INFO
|
Autodesk GmbH
|
AutoCAD MAP, AutoCAD Land Development, Autodesk MapGuide R5, AutoCAD Map 2000
|
Caliper
|
Maptitude
|
Integraph
|
GeoMedia
|
Tactician
|
Tactician
|
Geograph
|
GeoGraf GIS 2.0
|
KREDO- Dialog
|
CREDO
|
Belgilangan GATda uskunalar va DTga sarflangan xarajatlar ma’lumotlarni olish va ishlashga sarflangan xarajatlarning ancha kam qismini tashkil qiladi. Odatda geografik va atributiv ma’lumotlarni etkazib beruvchilar ma’lumotlarning formati, ular olingan sana, ularning manbalari, sifati va tahlilchanligi to’g risida axborot taqdim etadilar.
Geografik va atributiv ma’lumotlar
Ta’kidlab o’tilganidek, GAT ikki tipdagi axborotga birga ishlov berishni nazarda tutadi:
geografik (fazoviy, kartografik) axborot;
atritbutiv (nofazoviy, semantik, tematik, ta’rifiy, jadvalli) axborot. Geografik axborot GATda ob’yektlarning fazoviy o’rnashgan joyini
(koordinatalari, grafik rasmiylashtirish elementlari) ta’riflash bilan ifodalanadi. Ma’lumotlar raqamli shaklda magni tasmalarida, magnit, optik va “qattiq” disklarda bo’ladi hamda suratni ma’lumotlarning u yoki bu modelida vizuallashtirish uchun xizmat qiladi.
GATda Atributiv axborot - bu fazoviy bog lanishi aniqlangan ob’yektlarning sifat yoki miqdor parametrlarini ta’riflaydigan ma’lumotlardir.
Misol uchun, uy-joy imorati displeyda poligon ko’rinishida (grafik qismi) ifodalanishi mumkin, atributiv ma’lumotlar bazasida esa uning maydoni, pochta manzili, qavatlari soni, devorlarining materiali, fundamentining tipi, qurilgan yili va h.k.lar joy olgan bo’ladi, 1.6-rasm.
Geoaxborot tizimida ham geografik, ham atributiv axborotni boshqarish kichik tizimi ishtirok etadi. Ob’yektlarning o’zaro joylashuvini tekshirishni, ularning taqsimlanish qonuniyatlarini belgilashni, yondosh ob’yektlarni topishni, masofani va maydonni o’lchashni va h.k. larni o’z ichiga oluvchi fazoviy tahlil qilish geografik axborotga tayangan holda o’tkaziladi. Semantik (nofazoviy) ishlov berish funksiyalari atributiv axborotni tahlil qilish va boshqarish uchun mo’ljallangan, 7-rasm.
Deyarli har bir GATda axborotni kiritish va tahrirlash, ma’lumotlarni vizual aks ettirish – tasvirlarni masshtablash (kattalashtirish yoki kichiklashtirish), aylantirib o’tkazish, varaqlash yoki slayd-shou tariqasida ko’rib chiqish va h.k. imkoniyatini beruvchi vositalar va instrumentlar bor bo’ladi. Bunday sharoitlarda Windows, Linux, Solaris kabi operastion tizimlar tomonidan taqdim etiladigan do’stona, grafik foydalanuvchilar interfeysi - dialog derazachalari, kontekstli menyu, boshqa boshqarish elementlari (knopkalar, pereklyuchatellar, polzunkalar va h.k.) oxirgi o’rinni egallamaydi.
To’liq funksional GATda, har qanday axborot tizimida bo’lgani kabi, axborot chiqarishning barkamol vositalari mavjud. Hisobotlar generatori, tematik kartalarni, turli sxemalar, grafiklar, legendalar, jadvallar va diagrammalarni yaratish va tahrirlash instrumentlarini bunday vositalar sarasiga kiritish mumkin Zamonaviy GATlar texnologiyaviyligi va axboriyligi jihatdan an’anaviy qog oz kartalarga bo’sh kelmaydigan, ko’p hollarda esa ulardan yaxshiroq bo’lgan yuqori sifatli kartalar yaratish imkoniyatini beradi.
Ko’pchilik GATlarda ilovalar ishlab chiqishning o’rnatilgan vositalari bor, ular standart dasturiy ta’minotni foydalanuvchining muayyan masalalarini yechish maqsadida moslashtirish uchun qo’llaniladi. Bu maqsadlar uchun nafaqat maxsus, balki umumommaviy dasturlash tillari ham qo’llaniladi (S, S#, S++, Delphi, Visual Basic va boshqalar).
|
| |
