176
10.2.Buxoroviloyatiningtarixiy-arxitekturayodgorliklari
ekskursiyaob’ektlarisifatida
«Buxoro» so‘zi sanskrit tilida «Ibodatxona», sug‘d tilida «Tangri jamoli»
ma’nolarni anglatadi. Buxoro «Buyuk Ipak Yo‘li»ning yirik tijorat markazi bo‘lib
hisoblangan. Buxoro O‘rta asrlarga mansub 140 dan ortiq arxitektura
yodgorliklariga ega bo‘lgan «muzey-shahardir».
Poyi Kalon, Qo‘shmadrasa,
Minorai Kalon, Ismoil Somoniy maqbarasi kabi ko‘plab yodgorliklar bundan ming
yillar oldin qurilgan bo‘lib, hozirgi kunda ham mehmonlarni o‘ziga jalb etmoqda.
Buxoroning mashhurligini al-Buxoriy, Narshaxiy, Rudakiy, Daqiqiy, Abu
Ali ibn
Sino va Bahouddin Naqshband kabi siymolar yanada sharaflashgan.
Islom dunyosida Buxoroning ismiga «Sharif», ya’ni «Muqaddas»
qo‘shimchasi qo‘shib ishlatilgan.X asrda Buxoro eng yirik ilmiy va madaniy
markaz bo‘lgan. Mag‘oqi Attori, Namozgoh masjidi,
Chashmai Ayub kabilar
ushbu davrdan yodgor bo‘lib qolgan. Buxoro qorako‘li xalqaro bozorda e’tirof
etilgan.
Buxoro viloyatiningasosiytarixiy-arxitekturayodgorliklari:
1.
Ark (XI asr);
2.
Bolo-Hovuz majmuasi (XVIII asr);
3.
Ismoil Somoniy maqbarasi (IX asr);
4.
Chashmai-Ayub (1380 y.);
5.
Abdullaxon madrasasi (1596 y.);
6.
Modari-Xon madrasasi (1556 y.);
7.
Masjidi Baland (XVI asr);
8. Gavkushon majmuasi (XVI asr);
9. Zayniddin Xoji xonaqosi (1555 y.);
10. PoyiKalon majmuasi (XII asr);
11. Labi Hovuz majmuasi (XVI asr);
12. Ko‘kaldosh madrasasi (1568 y.);
13. NodirDevonbegixonaqosi (1622-1623y.);
177
14. Ulug‘bek madrasasi (1417 y.);
15. Abdulazizxon madrasasi (1652 y.);
16. Bolohovuz masjidi (1712 y.);
17. Sayfiddin Boharziy maqbarasi (XIII asr);
18. Bayonqulixon maqbarasi (XIV asr);
19. Namozgoh masjidi (XII asr);
20. Fayzobod xonaqosi (1598 y.);
21. Chorminormadrasasi (1807 y.);
22. Buxoro Amirining Sitorai Mohi Xosa yozgi saroyi (XIX asr);
23. Chor-Bakr majmuasi -Jo‘ybor xo‘jalari qabristoni (1560 y.).
Buxoro viloyati bo’ylab tashkil etish mumkin bo’lgan «Buxoroi sharifga
marhamat» nomli ekskursiya xizmatining dasturi namunasini keltiramiz:
