|
Jismoniy ish bajarish qobiliyatini aniqlashBog'liq Усманходжаева А А , Адилов Ш К ЛАБОРАТОРИЯ ИШИ, 2017 (1) Jismoniy ish bajarish qobiliyatini aniqlash
Insonning jismoniy ish bajarish qobiliyatini o‟rganish uchun bir qator
testlardan foydalaniladi, ular bevosita mushak ishi sharoitida butun bir
organizmning yoki ma‟lum tizimlarining holatini namoyon qilib beradi.
Organizmning jismoniy ish bajarish qobiliyatini funktsional sinamalar yordamida
aniqlash usullari orasida PWC
170
sinamasi keng tarqalgan, bu sinama jismoniy
mashq va sport qo‟mitasi tomonidan tavsiya etilgan. PWC
170
sinamasi
organizmning jismoniy ish bajarish qobiliyati yurak qisqarishlar soni daqiqasiga
170 ta bo‟lgan holatda aniqlanadi. Ko‟p marotaba tekshirishlarda yurak
qisqarishlarining bunday chastotasi jismoniy ish bajarish qobiliyatini aniqlash
uchun optimal hisoblanadi. Bundan tashqari bajarilayotgan mushak ishining
quvvati va yurak qisqarishlar chastotasi o‟rtasida to‟g‟ri proportsionallik mavjud
(bu bog‟liqlik puls soni daqiqaiga 100-170 ta bo‟lganda saqlanib qoladi).
PWC
170
ni 3 ta usul bilan aniqlash mumkin.
1. Umumiy yevropacha usuli.
3 ta pog‟onasimon, intensivligi bo‟yicha oshib boruvchi yuklamalarni
tekshiriluvchi damsiz ketma-ket bajaradi. Har bir pog‟ona ishining davomiyligi 3
daqiqa. Dastlabki quvvat tana og‟irligining 0,75-1,25 Vt/kg hisobidan tiklanadi.
YuQS ni 3 daqiqali pog‟onali ishning oxirida 15 soniya davomida o‟lchanadi.
Yuklama kattaligi YuQS ni ortishiga mos ravishda o‟sib boradi. Testning
oxirigacha YuQS 170 zarba/daq. oshishi kerak. YuQS ni har 16 Vt yoki 10
kgm/daq. oshganda, zo‟riqishning quvvati erkaklarda 8-12 zarba/daq., ayollarda
13-17 zarba/daq. hisoblanadi. PWC
170
ko‟rsatkichi quyidagi formula bilan
aniqlanadi:
PWC
170
=(W
3
-W
2
)/(F
3
-F
|
| |
