25
avtomatlashtirish nimalardan iborat?
4. Bank axborotlarini himoyalashning qanday usullarini bilasiz?
1.4. IABS-integrallashgan avtomatlashtirilgan bank tizimi.
Avtomatlashtirilgan bank tizimi va Moliya Vazirligi huzuridagi
byudjetdan tashqari Pensiya jamg‘armasining “Pensiya”
dasturiy majmuasi
о‘rtasida elektron ma’lumot almashuv tizimi sinovdan о‘tazildi va
amaliyotga joriy qilindi.
Bankning Integrallashgan avtomatlashtirilgan bank tizimi (IABS)
dasturida “Pensiya” dasturiy majmuasidan yuborilgan “elektron qaydno-
ma”larni qabul qilish va qayta ishlash avtomatlashtirildi. Ushbu tizim
orqali plastik kartochkalar hisobvaraqlariga о‘tkaziladigan
pensiya va
ijtimoiy nafaqalar shifrlangan fayl shaklida bankka yuboriladi va bankda
xodim aralashuvisiz avtomat ravishda qayta ishlanadi. Bu pensiya va
ijtimoiy nafaqalarni eng qisqa muddatlarda
plastik kartochkalar
hisobvaraqlariga о‘tkazilishini ta’minlash bilan birgalikda, ularni о‘tkazish
jarayonida xatoliklarga yо‘l qо‘yilishini oldini oladi.
Ta’kidlash joizki, ATB “Qishloq qurilish bank” tomonidan
О‘zbekis-ton Respublikasi Prezidentining 2010 yil 19 apreldagi «Bank
plastik
kartochkalaridan
foydalangan
holda
hisob-kitob
tizimini
rivojlantirishni rag‘batlantirish bо‘yicha qо‘shimcha chora-tadbirlar
tо‘g‘risida»gi 1325-sonli qarorini bajarilishini ta’minlash
maqsadida bir
qator chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda. Xususan, muomaladagi bank
plastik kartochkalari-ning umumiy soni 430 000 tadan oshdi. Bank
xizmati, savdo va pullik xizmat kо‘rsatish ob’ektlarida о‘rnatilgan
terminallar soni 8727 tani tashkil etdi. Ushbu savdo va xizmat kо‘rsatish
ob’ektlariga о‘rnatilgan terminallar orqali 2015 yilning о‘tgan davri
davomida 1,2 trln. sо‘mlik tranzaksiyalar amalga oshirildi.
Joriy yilda
bank tomonidan mijozlarga 80 000 dona plastik kartochkalar va 1450
dona terminallar etkazib berildi. Ushbu tizimini yanada kengaytirish
maqsadida reja ishlab chiqilgan bо‘lib, unga kо‘ra joriy yil oxirigacha
2500
dona terminallar, 250 000 dona plastik kartochkalar, 100 dona
infokiosk va bankomatlar keltirish va joylashtirish rejalashtirilgan.
Bugungi kunda, bankning “UZKART-EMV” tо‘lov tizimidagi faoli-
yatini yanada takomlashtirish, terminallar tarmog‘ini
kengaytirish, “on-
26
line” rejimida ishlovchi “Smart-vista” kartochkalarini muomalaga kiritili-
shini jadallashtirish, ular orqali xizmat kо‘rsatish
sifatini oshirish
maqsadida doimiy ish olib borilmoqda. Jumladan, bank plastik
kartochkalaridan foydalanuvchilari «SMS-banking», «Internet-banking»
kabi xizmatlaridan foydalanib kelmoqdalar.
