Asosiy poyada paydo bo‘ladigan yangi shoxlar va gul

72 
Bu usul asosiy poyaning o‘sishi, unda yangi simpodial 
shoxchalarning paydo bo‘lishi qonuniyatlariga asoslangan.
Masalan, g‘o‘za eng yuqoridagi gulining o‘sish nuqtasiga 
nisbatan siljishi sug‘orilgan vaqtda 4-5 sm ni tashkil qiladi. Ekin 
suvsiz qolgan vaqtda masofa qisqarib ketadi.
Ayniqsa, sizot suvlari sathi chuqur joylashgan bo‘z tuproq-
larda g‘o‘za gullay boshlaganida, gullar asosiy poyaning o‘sish 
nuqtasidan 8-9 ta hosil shoxi masofasida turganida, iyul oyida 7 
ta hosil shoxi masofasida, avgust oyida 4-5 ta hosil shoxi 
masofasida gullaganida sug‘oriladi.
Gullash 
tugunining 
balandligini 
aniqlashda 
maydon 
diagonali bo‘yicha bir gektar maydonda 30-40 ta o‘simlik tanlab 
olinadi.
Gullash tuguni balandligining o‘zgarishi
 
Tuproq namligi kamayganida g‘o‘za gullash bo‘g‘inlari 
orasidagi masofa qisqaradi, gullash g‘o‘zaning uchiga 
yaqinlashadi. Bu esa ekinning chanqaganligini va sug‘orish 
zarurligini bildiradi.
Kuzatuvlar maxsus tanlangan o‘simliklar ustida olib boriladi. 
Ekin qismlarining holati asosida sug‘orish vaqtini aniqlash 
Bug‘doy bargining holatiga qarab, sug‘orish vaqtini yetarlicha 
aniqlikda bilish mumkin.
Buning uchun bug‘doyning pastki qismidagi 5-6 sm 
uzunlikdagi yashil bargi uzib olinadi va bargning tub qismidan 
ushlab turib ikkinchi qo‘l bilan uning uchki qismi pastga egiladi 
va qo‘yib boriladi. Bunda:
–
agar 
barg 
egishdan 
oldingi 
gorizontal 
holatdan 
yuqoriroqqa ko‘tarila olsa, namlik yetarli va sug‘orishga 
hali erta deya xulosa chiqariladi; 
–
agar barg faqat gorizontal holatgacha ko‘tarilsa, 
sug‘orishni boshlash lozim degan xulosa chiqariladi; 

73 
–
agar bargning holati gorizontal holatigacha ko‘tarila 
olmasa, sug‘orish davri o‘tkazib yuborilgan bo‘ladi.
Sinov ishlarini kunning issiq paytida, soat 11 dan 15 gacha 
bo‘lgan oraliqda bajarish tavsiya etiladi.

Download 13,74 Mb.