O‘zgaruvchan oqim bilan sug‘orish




Download 13,74 Mb.
Pdf ko'rish
bet74/197
Sana21.05.2024
Hajmi13,74 Mb.
#247359
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   197
Bog'liq
2rvAPcPsrRZZdBe1KYZc6NQtkhIVSPBObuzOsPV5

3.3.3. O‘zgaruvchan oqim bilan sug‘orish 
Yer yuzasidan sug‘orish usullarida sug‘orish jarayonini ikki 
bosqichga ajratish mumkin, bular:
1)
suvning egat oxirigacha yetib borishi;
2)
suvni ekin ildiz qatlami tuprog‘ini to‘liq namlanguncha 
tuproqqa shimilishi.
Odatdagi sug‘orishda egatning butun uzunligi bo‘ylab 
tuproqning tekis namlanishi uchun suv egatning oxiriga yetib 
borganidan keyin uning oqishi to‘xtatilmaydi, balki egatning 
oxiridan tashqariga oqizib qo‘yiladi.
Ayniqsa, tuproqlari o‘rtacha va kam suv o‘tkazuvchan bo‘l-
gan o‘rtacha, katta va tik nishabli yerlar sharoitida sug‘orishga 
berilayotgan suvning katta qismini egatdan tashqariga chiqarib 
yuboriladi.
Suvning behudaga oqizilishini kamaytirish uchun ekinlarni 
o‘zgaruvchan oqim bilan sug‘orish usuli qo‘llaniladi.
O‘zgaruvchan oqimda sug‘orish usuli qo‘llanilganda suv 
egatning oxiriga yetib borishi bilan egatga berilayotgan suvning 
sarfi 
50% 
gacha 
kamaytiriladi. 
Natijada 
sug‘orishga 
ishlatilayotgan suvni tejashning imkoniyatlari yaratiladi.


172 
O‘zgaruvchan oqim bilan sug‘orishni birinchi navbatda 
nishabligi 0,03 gacha bo‘lgan sug‘oriladigan maydonlar 
sharoitida qo‘llash tavsiya qilinadi.
O‘zgaruvchan oqim bilan sug‘orishni asosan:

ekin maydoni yuzasining nishabli o‘rtacha, katta va tik;

tuproqlari o‘rtacha va kam suv o‘tkazuvchan;

sug‘orishga berilayotgan suvning bir qismi egatning 
oxiridan ilojsiz tashlab yuboriladigan hududlarda qo‘llash tavsiya 
qilinadi.
O‘zgaruvchan oqim bilan sug‘orishni turli texnik vositalar 
bilan birga qo‘llash yaxshi samara beradi.
O‘zgaruvchan oqim bilan sug‘orishni sifonlar yordamida 
o‘tkazish qulay bo‘lib, bunda suvning oqimini o‘zgartirish juda 
oson kechadi.
Sug‘orish sifonlar yordamida o‘tkazilayotgan hollarda bir 
egatga avval ikkitadan sifon o‘rnatiladi va maksimal darajada suv 
beriladi.
Suv oqimini kamaytirish kerak bo‘lganda esa bittadan sifon 
olib tashlanadi va suv sarfi qariyb ikkita martaga kamaytiriladi.
O‘zgaruvchan oqimda sug‘orish natijasida egatdan tashlab 
yuborilayotgan suvning miqdori sezilarli kamayadi yoki u 
butunlay to‘xtatilishi mumkin.
O‘zgaruvchan oqimda sug‘orilganda tuproqning unumdor 
qatlami va mineral o‘g‘itlarni tuproqdan yuvilib, daladan 
tashqariga chiqib ketishi ham kamayadi.

Download 13,74 Mb.
1   ...   70   71   72   73   74   75   76   77   ...   197




Download 13,74 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



 O‘zgaruvchan oqim bilan sug‘orish

Download 13,74 Mb.
Pdf ko'rish