Egiluvchan quvurlar yordamida

184 
donning uzunligiga, yer nishabligiga, bir vaqtda sug‘oriladigan 
egatlar soniga va suv manbaidan olinishi lozim bo‘lgan suvning 
miqdoriga bog‘liq. Egatlarning uzunligi 200 m gacha bo‘lgan 
hollarda, diametri 

200 mm, egatlarning uzunligi 200 m dan 
ortiq bo‘lgan hollarda esa, diameri 

315 mm bo‘lgan egiluvchan 
quvurlardan foydalanish tavsiya etiladi.
Suv yetkazib beruvchi quvurlar, asosan, 100 m uzunlikda 
ishlab chiqariladi.
Egiluvchan quvurlar yordamida sug‘orish to‘plamining suvni 
egatlarga tarqatuvchi quvuri diametri 

200 mm, uzunligi 100 m 
ko‘rinishda polietilen materialdan tayyorlangan quvurlardan 
iborat. Suv tarqatuvchi egiluvchan quvurlar dalaga yoyilganidan 
keyin ekinlarining suv beriladigan qatorlari oralig‘i to‘g‘risidan 
diametri 

10-20 mm kattalikda teshiladi.
Agar suv har bir egatdan taralsa, sug‘orish uchun teshiklar 
unga mos ravishda yoki egat oralab suv taraladigan bo‘lsa, 
shunga mos ravishda teshiladi.
Egiluvchan quvurlar yordamida sug‘orishning tartibi qishloq 
xo‘jaligi ekini ekilgan maydonning o‘lchamlari (bo‘yi va eni), 
yerning nishabligi, tuprog‘i va ekin turiga bog‘liq tarzda tashkil 
qilinadi.
Ko‘chma egiluvchan quvurlar yordamida sug‘orish tashkil 
qilinganida, ekin maydoni sug‘orish uchastkalariga bo‘linib 
navbatlab sug‘oriladi.
Sug‘orish ekin maydonining suv oqimi bo‘yicha oxirgi 
bo‘lagidan boshlanib yuqori tomonga qarab davom ettiriladi. 
Bunda suvning tashlamaga chiqishi bartaraf qilinadi. Suvchilar 
doim dalaning quruq qismidan yurishlari uchun imkoniyat 
yaratiladi. Ekin maydoni kichik va uzunligi 200 metrgacha 
bo‘lgan hollarda sug‘orishni bir martaning o‘zida tugallash 
mumkin bo‘ladi (3.10-rasm). 

185 
3.10-rasm. Ko‘chma egiluvchan quvurlar yordamida sug‘orishni 
o‘tkazish sxemasi. 
 
1-suv manbai; 2-suv oluvchi qism; 3-bog‘lovchilar 
(to‘rtlik va uchliklar); 4-suv yetkazuvchi quvur; 5-
tarqatuvchi quvurlar; 6-sug‘orish egatlari.
Ko‘chma egiluvchan quvurlar yordamida sug‘orishning 
to‘g‘ri amalga oshirilishida har bir egatdagi suvning sarfi, 
egatdagi suv oqimining tezligi va sug‘orishning davomiyligi katta 
ahamiyatga ega. Sug‘orishning boshqa usullari kabi egiluvchan 
quvurlar yordamida sug‘orishda ham ekinning sug‘orish me’yori 
va muddatlariga rioya qilish maqsadga muvofiq sanaladi. 
Ayniqsa, bu jihat katta maydondagi kuzgi
bug‘doy va g‘o‘za maydonlarini sug‘orishda sezilib turadi 
(3.11-rasm)
 

186 
a) kuzgi bug‘doyni sug‘orish
b) g‘o‘zani sug‘orish
3.11-rasm. Ko‘chma egiluvchan quvurlar yordamida sug‘orish.
a) suv yetkazib beruvchi quvur
b) suv tarqatuvchi quvur
3.12-rasm. Ko‘chma egiluvchan quvurlar yordamida sug‘orishni 
targ‘ib qilish.
 
Agar ekin dalasiga suvni sug‘orish tarmog‘ining bir joyidan 
olish nazarda tutilgan bo‘lsa, suv ekin maydonining 
sug‘oriladigan qismiga bir necha egiluvchan quvurlarni bir۔biriga 
ulash orqali yetkazib beriladi (3.12-rasm). 

Download 13,74 Mb.