bank daromadlari va xarajatlarini hisoblash usulini qo‘llagan holda Bosh kitob va hisobotlarda
to‘g‘ri aks ettirilishi hamda davlat budjetiga va budjetdan tashqari jamg‘armalarga to‘lovlarning
to‘g‘ri yozilishi hamda o‘z vaqtida o‘tkazilishi;
mijozlarning depozit va ssuda hisobvaraqlari bo‘yicha foizlarning to‘g‘ri va belgilangan
muddatlarda hisoblanishi;
xo‘jalik shartnomalari tuzishda buxgalteriya hisobiga oid qonunchilik hujjatlari talablarining
bajarilishi;
kamomad hamda pul mablag‘lari va tovar-moddiy qimmatliklarning talon-toroj qilinishi
bo‘yicha hujjatlarni taftishdan o‘tkazish yuzasidan yuridik xizmat
xodimlari tekshiruvlarida
qatnashish, tegishli hollarda ushbu materiallar sud va tergov organlariga taqdim etilishini nazorat
qilish, yuridik xizmat xodimlari ishtirok etmagan taqdirda, bu vazifalarni bevosita o‘zi bajarish;
buxgalteriya hisobi, hisoboti, nazorat va iqtisodiy tahlil masalalari yuzasidan xodimlarga o‘z
vaqtida yo‘l-yo‘riqlar ko‘rsatib borish;
buxgalteriya hujjatlarining but saqlanishi, ularning o‘rnatilgan tartibda rasmiylashtirilishi va
arxivga topshirilishi.
19. Bosh buxgalter tegishli bo‘linmalar va xizmatlarning rahbarlari bilan birgalikda
quyidagilarni sinchiklab nazorat qilishi shart:
a) tovar-moddiy qimmatliklarning qabul qilinishi va topshirilishini rasmiylashtirishda
belgilangan qoidalarga rioya etilishini;
b) ish haqi fondining to‘g‘ri sarflanishi, mansab maoshlarining to‘g‘ri
belgilanishi, shtatlar,
moliya va kassa intizomiga qat’iy rioya etilishini;
v) pul mablag‘lari, tovar-moddiy qimmatliklar, asosiy fondlarni yo‘qlama qilish, hisob-kitoblar
va to‘lov majburiyatlarini bajarishning belgilangan qoidalariga rioya etilishini;
g) belgilangan muddatlarda debitorlik qarzi undirib olinishi va kreditorlik qarzining
qaytarilishi, to‘lov intizomiga rioya etishni;
d) kamomadlar, debitorlik qarzi va boshqa yo‘qotishlarni buxgalteriya hisobining balans
hisobotlaridan qonuniy tarzda chiqarilishini.
20. Bank tarkibida mustaqil moliya xizmati bo‘lgan hollarda,
bosh buxgalter zimmasiga
bankning moliyaviy hisob-kitob operatsiyalarning qonuniyligini, o‘z vaqtida va to‘g‘ri
rasmiylashtirilishini nazorat qilish vazifalari yuklatiladi.
21. Bosh buxgalter bankning ichki nazorat va ichki audit xodimlari bilan birgalikda
kamomadlar yuzaga kelishi, pul mablag‘lari va tovar-moddiy qimmatliklarning noqonuniy tarzda
sarflanishining oldini oluvchi tadbirlarni tayyorlashda faol qatnashishi shart. Mansabdor shaxslar
tomonidan noqonuniy xatti-harakatlar qilinayotgani (ya’ni
oshirib yozish, mablag‘lardan noto‘g‘ri
foydalanish hamda boshqa qoidabuzarlik va mansabni suiiste’mol qilish hollari) ma’lum bo‘lib
qolgan hollarda bosh buxgalter chora ko‘rish uchun bu haqda bank rahbariga axborot beradi.
22. Bosh buxgalter bank rahbari bilan birgalikda bank faoliyatini tashqi audit, Markaziy bank
inspektorlari va boshqa vakolatli tashkilotlar tomonidan o‘tkazilgan tekshiruvlar natijasida
buxgalteriya bo‘yicha aniqlangan kamchiliklarni bartaraf etish bo‘yicha barcha choralarni ko‘rishlari
shart.
23. Pul mablag‘lari va tovar-moddiy qimmatliklarni qabul qilish hamda berish uchun asos
bo‘lib xizmat qiladigan hujjatlar, shuningdek kredit va hisob-kitob majburiyatnomalari rahbar va
bosh buxgalter yoki ular shunday vakolat berilgan boshqa shaxslar tomonidan imzolanadi. Ushbu
vakolatli shaxslarga hujjatlarni imzolash huquqining berilishi to‘g‘risida bank bo‘yicha
chiqariladigan buyruq bilan rasmiylashtirilishi kerak.
Keyingi
tahrirga qarang.
Yuqorida aytilgan hujjatlarga bosh buxgalter yoki shunday vakolat berilgan boshqa shaxslar
tomonidan
imzo chekilmasa, ular haqiqiy emas deb hisoblanadi va mazkur bankning mas’ul
shaxslari hamda buxgalteriya xodimlari tomonidan ijroga qabul qilinmaydi.
24. Bosh buxgalterning pul mablag‘lari, tovar-moddiy va boshqa qimmatliklarni qabul qilish,
saqlash va sarflash bo‘yicha qonunchilikka zid bo‘lgan operatsiyalar bilan bog‘liq hujjatlarni ijroga
qabul qilishi hamda rasmiylashtirishi taqiqlanadi.
Bank rahbaridan shunday xatti-harakat qilish to‘g‘risida farmoyish olingan hollarda, buxgalter
uni ijro etmay turib, yozma ravishda rahbar e’tiborini u bergan farmoyish noqonuniy ekanligiga
qaratadi. Rahbardan yozma farmoyish olingan yoki hujjatga ikkinchi imzo qo‘yilgan hollarda bosh
buxgalter uni bajaradi. Bunda bajarilgan operatsiya noqonuniyligi uchun butun javobgarlik bank
rahbari zimmasiga tushadi. Bank rahbari o‘zi qabul qilgan qaror to‘g‘risida yozma ravishda darhol
yuqori turgan bank rahbariga yozma ravishda xabar berishi shart.
Keyingi
tahrirga qarang.
Shunday xabarni olgan yuqori bank rahbari uni zudlik bilan ko‘rib chiqadi hamda tegishli
qaror qabul qilib, bu haqda bank Boshqaruvi raisiga xabar beradi.
25. Bosh buxgalter vakolatli tashkilotlar tomonidan tashkil qilinadigan
maxsus kurslarda har
yili o‘z malakasini oshirib borishi, o‘zi boshqarayotgan buxgalteriya apparati xodimlarining
malakasini oshirib borishni tashkil qilish va har yili albatta bir marta ularni attestatsiyadan o‘tkazishi
shart.
Ushbu Nizomda sanab o‘tilgan bosh buxgalter vazifalari ular bajarishlari lozim bo‘lgan barcha
vazifalarni qamrab olmagan, shu sababli bank rahbariyati tomonidan amaldagi qonun hujjatlari va
moliyaviy hisobotlarning xalqaro standartlari talablaridan kelib chiqqan holda bosh buxgalterlarga
buxgalteriya hisobini yuritishga oid boshqa vazifalar qo‘shimcha ravishda yuklatilishi mumkin.
Keyingi
tahrirga qarang.
