|
Tayyorladi : Gubayeva Oyniso Tekshirdi: Toshkent-2024 Mundarija
|
bet | 3/8 | Sana | 29.05.2024 | Hajmi | 49,3 Kb. | | #257056 |
Bog'liq Nomoddiy aktivKelgusi iqtisodiy naflar. Nomoddiy aktivdan kelib tushadign kelgusi iqtisodiy naflar tovarlar yoki xizmatlar sotuvi, xarajat tejashlaridan yoki tadbirkorlik subyekti tomonidan aktivdan foydalanishdan yuzaga keladigan boshqa daromadlarni qamrab olishi mumkin. Masalan, ishlab chiqarish jarayonida intellektual mulkdan foydalanish kelgusi daromadlarni ko’paytirmagan holda kelgusi ishlab chiqarish xarajatlarini kamaytirishi mumkin.
Moddani nomoddiy aktiv sifatida tan olish tadbirkorlik subyektidan modda quyidagilarni qanoatlantirishini namoyish etishini talab etadi:
a) nomoddiy aktiv ta’rifini;
b) tan olish mezonlarini.
Ushbu talab nomoddiy aktivni sotib olish yoki ichki yaratishda sarflangan
hamda qismni qo„shish, almashtirish yoki unga xizmat ko„rsatishda sarflangan xarajatlarga nisbatan qo„llaniladi.
Alohida sotib olingan nomoddiy aktivlar uchun tan olish mezonini qo„llashni qamrab oladi, biznes birikmasida sotib olingan nomoddiy aktivlar uchun ularning qo’llanishini qamrab oladi. Davlat grantlari orqali sotib olingan nomoddiy aktivlarning dastlabki baholanishini qamrab oladi, nomoddiy aktivlarni ayirboshlash va ichki yaratilgan gudvillni hisobga olishni qamrab oladi. Ichki yaratilgan nomoddiy aktivlarni dastlabki tan olish va baholashni qamrab oladi.
Nomoddiy aktivlarning xususiyati
Nomoddiy aktivlarning xususiyati shundaki, ko’p hollarda ularga qo’shimcha qilinadigan aktiv yoki almashtiriladigan qism bo’lmaydi. Demak, keyingi xarajatlarning ko’pchiligi ushbu standartdagi nomoddiy aktivning ta‟rifi va tan olish mezonini qanoatlantirish o’rniga amaldagi nomoddiy aktivda mujassamlangan kutilgan kelgusi iqtisodiy naflarni saqlashi mumkin. Shu bilan birga, odatda, keyingi xarajatlarni bevosita butun biznesga nisbatan ma‟lum nomoddiy aktivga tegishli ekanligini aniqlash qiyinroqdir.Shu tufayli faqat kamdan kam hollarda keyingi xarajatlar – sotib olingan nomoddiy aktivning dastlabki tan olingandan yoki ichki yaratilgan nomoddiy aktiv tugagandan keyingi sarflangan xarajatlar – aktivning balans qiymatida tan olinadi. 63-bandga muvofiq, brendlar (tashqi sotib olingan yoki ichki yaratilgan bo„lishiga qaramasdan), titul nomlari, nashr nomlari, mijozlar ro’yxatlari va mohiyatan o„xshash moddalar bo’yicha keyingi xarajatlar sarflanganda doimo foyda yoki zararda tan olinadi. Bunga sabab shuki, bunday xarajatlar butun biznesni rivojlantirishga yo„naltiriladigan xarajatlardan farqlana olinmaydi.
|
| |