|
I-bob. NAZARIY MATERIALLAR
|
| bet | 2/186 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 16,04 Mb. | | #250922 |
Bog'liq Himoyalangan yer sabzavotchiligi. 2021-2022 umuka
1-Mavzu. Fanini o‘qitishdan maqsad Himoyalangan yer sabzavotchiligini axamiyati, uni vazifasi, xususiyatlari, axvoli va rivojlanishi
Reja:
Himoya qilingan yer sabzavotchiligi, uni ahamiyati, vazifasi va xususiyatlari.
O‘zbekistonda himoya qilingan joy sabzavotchiligining qisqacha tarixi, ahvoli va rivojlanishi.
Chet davlatlarda himoya qilingan joy axvoli.
Tayanch iboralar: Himoyalangan yer inshoatlar tushunchasi, ilitilgan yer, parniklar, issiqxona, gidroponika, aeroponika tuproqsiz muhit.
1.1. Himoya qilingan yer sabzavotchiligi, uni axamiyati, vazifasi va xususiyatlari. O‘zbekiston reslublikasi qishloq xo‘jaligini rivojlantirish borasida olib boriliyotgan isloxatlarni amalga oshirishda, axolini meva - sabzovot va boshqa oziq-ovqat maxsulotlari bilan ta’minlash, qayta ishlash korxonalarini xom ashyoga bo‘lgan talablarini to‘la qondiradigan darajada ishlab chiqarish va yetishtirilgan bir qism maxsulotlarni chetga eksport qilish masalasiga katta e’tibor qaratilgan.
Shu boisdan Respublikada 1998-2000 yillardagi davrda qishloq xo‘jaligida iqtisodiy isloxatlarni chuqurlashtirish dasturida 2000 yilda barcha toifadagi xo‘jaliklarda sabzavot va poliz maxsulotlarini 4,0 mln. tonnaga yetkazish, 1997 yilga nisbatan o‘sishni 45% ga oshirish, axolini yil davomida yangi vitaminga boy sabzavot ko‘chati va sabzavot yetishtirish va, axolini yil davomida sabzavot maxsulotlari bilan ta’minlash uchun bo‘lajak mutaxassislar ekin o‘stiriladigan inshootlarni turlari, tuzilishi, konstruktiv elementlari, ularni qurilishidagi na’munaviy loyixalar, yorug‘lik o‘tkazuvchi materiallar, isitish usullari, sistemalari xamda inshootlardan foydalanish kabi masalalarni o‘rganishlari lozim.
Himoya qilingan yer deganda - ochiq yerda o‘simliklarni mavsumdan tashqari davrlarda yetishtirish uchun sun’iy mikroiqlim sharoitlarini yaratib yoki tabiiy mikroiqlim sharoitlarini yaxshilash maqsadida jixozlanib qurilgan inshootlar va yerdagi qurilmalar ttushuniladi. Himoyalangan yerlar xalq xo‘jaliginining ko‘pchilik tarmoqlarida foydalaniladi. Uni meva (ayniqsa sitrus va subtropik ekinlarni) rezavor va uzum, ko‘chat yetishtirishda, tezpishar vitaminga boy o‘simliklar va suv o‘tlarini (xlorella) yetishtirishda va boshqa soxalarda qo‘llaniladi. Lekin sabzavtchilik tarmog‘ida u juda keng tarqalgan. Sabzavotlarni ekin o‘stiriladigan inshootlarda yetishtirish Himoyalangan joy sabzavotchiligi deb yuritiladi.
Himoyalangan joy sabzavotchiligi ochiq yer sabzavotchiligi tarmog‘ining bir shakli, yo‘nalishi xisoblanadi. Unig vazifasi quyidagi asosiy masalalarni yechishga yo‘naltiriladi:
1- jadval
|
| |
