Toshkent kimyo-texnologiya instituti y. Q. Qodirov, A. T. Ruziboyev, A. A. Abdurahimov yog’larni rafinatsiyalash va katalitik modifikasiyalash

22 
tarkibida yog’ kislotalari bilan boyolangan (efirlar-steridlar) ko’rinishida , 
shuningdek erkin xoldagi sterinlar kiradi.
Sterinlar — gidroaromatik xarakterga ega bo’lgan murakkab tuzilgan 
mahsulotlardir. 
Turli hil o’simlik moylari tarkibida aralashma yoki hyech bo’lmaganda ikkita 
izomer holatida bo’lgan yosimlik sterinlari sitosterin (C
29 
H
50
O), digidrosterin (C
29
H
52
O), stigmosterin (C
29 
H
48
O) va brassikasterin (C
28
H
46
O) lar mavjud; nihoyat, 
ultrafiolet nurlanish ta’sirida vitamin D ga o’tish qobiliyatiga ega bo’lgan 
ergosteringa o’xshash sterin topilgan.
Asosiy vakillari ergo- va stigmosterin bo’lgan o’simlik sterinlarida 
xolesterindan farqli o’laroq yon zanjirini C
22
—C
23
holatida yoo’shbog’ bo’ladi va 
C
24
da qo’shimcha alkil ( metil va etil ) guruhi mavjud.
Sterinlar — to’yinmagan yuqori molekulali gidroaromatik spirtlardir.Ular 
orasidan xolesterin (C
27
H
46
O) faqat hayvon yog’lari tarkibida bo’ladi. Sitosterin 
(C
29
H
46
O), ergosterin(C
28
H
46
O) va boshqa sterinlar faqatgina o’simlik moylari 
tarkibida bo’ladi. Sterinlarning bir qismi yog’larda — erkin holda, bir qismi esa — 

23 
yog’ kislotalarining efirlari ko’rinishida bo’ladi. 

Download 3,92 Mb.