76
bo„lsa,
hodisa
hodisani ergashtiradi deyiladi. Bu munosabat
ko„rinishida yoziladi. Bundan
hodisani
tashkil qilgan ixtiyoriy
elementar hodisalar hodisani tashkil qilgan biror
elementar hodisa bo„lishi kelib chiqadi.
2-rasm.
2. Agar
va ya‟ni hodisa
hodisani va hodisa
hodisani ergashtirsa (qism to„plam bo„lsa), u holda
va hodisalar
teng kuchli deyiladi. Teng kuchli hodisalar
kabi belgilanadi.
3.
va hodisalarning yig„indisi deb, kamida yoki
hodisalardan birortasi ro„y berganda ro„y beradigan
hodisaga aytiladi.
va hodisalarning yig„indisi yoki
ko„rinishida belgilanadi.
3-rasm.
4.
va hodisalarning ko„paytmasi deb,
va hodisalar bir
paytda ro„y berganda ro„y beradigan
hodisaga aytiladi. va
hodisalarning
ko„paytmasi
yoki ko„rinishida
belgilanadi.
77
4-rasm.
Hodisalarning yig„indisi, ko„paytmasi tushunchalarini chekli
sondagi
hodisalarga
nisbatan umumlashtirish mumkin,
ya‟ni
⋃
va
⋂
munosabatlar o„rinli.
5.
va hodisalarning ayirmasi deb,
hodisaning hodisa ro„y
bermaganda ro„y berish hodisasi tushuniladi, ya‟ni
hodisa ro„y berib,
hodisa ro„y bermaganda ro„y beradigan hodisaga aytiladi. va
hodisalarning ayirmasi
yoki ko„rinishida
belgilanadi.
hodisa
hodisaga kiruvchi, lekin hodisaga
kirmaydigan elementar hodisalardan tashkil topadi.
5-rasm.
6. Agar hodisalarning ko„paytmasi ro„y berishi mumkin bo„lmagan
hodisa bo„lsa, ya‟ni
bo„lsa, va hodisalar birgalikda
bo„lmagan hodisalar deyiladi.
78
6-rasm.
7. Agar
va
bo„lsa, ya‟ni hodisalar juft-jufti bilan birgalikda bo„lmasa
va ularning yig„indisi elementar hodisalar to„plamini (fazosi)
tashkil
qilsa, u holda
hodisalar to„la guruhini tashkil etadi
deyiladi.
8.
hodisaga
qarama-qarshi hodisa deb, hodisa ro„y berma-
ganda ro„y beradigan,
hodisa ro„y berganda ro„y bermaydigan hodisa-
ga aytiladi.
hodisaga qarama-qarshi hodisa ko„rinishida belgilanadi.
7-rasm.
Yuqorida keltirilgan amallarga asoslanib,
quyidagi xossalar kelib
chiqadi:
1.Yig„indi va ko„paytma kommutativ xossaga ega:
2. Yig„indi va ko„paytma assotsiativ xossaga ega:
3. Yig„indi va ko„paytma distributiv xossaga ega:
4. Ikkilik prinsipi (de Morgan qoidasi):
5. Har qanday
hodisa uchun: