|
Urganch innovatsion universiteti ijtimoiy-gumanitar fanlar va pedagogika fakulteti
|
| bet | 4/11 | | Sana | 14.05.2024 | | Hajmi | 494,04 Kb. | | #231276 |
Bog'liq ERIMOVA MMetodlar quyidagicha:
1) tabiiy va ijtimoiy hayot hodisalarini tadqiq qilish, bilish yoʻli;
2) haqiqatga intilish, bilish, harakat qilish yoʻllari;
3) kutilayotgan natijaga erishish usullari;
4) voqelikni amaliy yoki nazariy oʻzlashtirish usullari.
Yuqoridagilardan xulosa qilib aytish mumkinki metod tushunchasi umumiy maʼnoda usul maʼnosini anglatadi. Yaʼni biror maqsadga erishish yoʻlida siz qoʻllaydigan usul. Aytaylik, daraxtga chiqish uchun qoʻllaydigan harakatlaringiz daraxtga chiqish metodi hisoblanadi. Oʻqitishda ham xuddi shunday, sizning oldingizda muammo bor — oʻquvchilarga A harfini yozishni oʻrgatish. Ana shu muammoni yechish uchun qoʻllaydigan har qanday usullaringiz metod hisoblanaveradi. Ilmiy ishdagi metod taʼlim jarayonidagi metoddan biroz farq qiladi. Ilmiy ishdagi metod bu biror nimani aniqlash uchun siz qoʻllaydigan vositalar.
Yaʼni maʼlumotlarni (ilmiy ishingizdagi savolga javob berishga xizmat qiladigan) qanday yigʻishingiz. Masalan, intervyu, soʻrovnoma, kuzatish va h.k. Yaʼni taʼlim jarayonidagi metod bu usul boʻlsa ilmiy ish yozishdagi metod bu vosita.
Metodologiya (metod va ...logiya soʻzlaridan) — tadqiqotchining nazariy va
amaliy faoliyatini tashkil etish, tiklash tamoyillari va usullari tizimi hamda bunday tizim haqidagi taʼlimot. Pedagogik mahorat bu yerda tо‘rt guruhga ajratiladi: 1. Ta’limning obyektiv jarayoni mazmunini aniq pedagogik vazifalarga "tarjima qilish" qobiliyati: shaxs va jamoani о‘rganish, shu asosda yangi bilim va dizaynni faol о‘zlashtirishga tayyorligini aniqlash, jamoani rivojlantirish va alohida talabalar; ta’lim, tarbiya va rivojlantirish vazifalari kompleksini aniqlash, ularni konkretlashtirish va ustun vazifani belgilash. 2. Mantiqan tugallangan pedagogik tizimni qurish va yo’lga qо‘yish qobiliyati: о‘quv vazifalarini kompleks rejalashtirish; uni tashkil etish shakllari, usullari va vositalarini asosli tanlash. 3. Ta’limning tarkibiy qismlari va omillari о‘rtasidagi munosabatlarni aniqlash va о‘rnatish, ularni amalda qо‘llash qobiliyati: zarur sharoitlarni yaratish (moddiy, axloqiy, psixologik, tashkiliy va boshqalar); talaba shaxsini faollashtirish, uning faoliyatini rivojlantirish; 4. Pedagogik faoliyat natijalarini qayd etish va baholash qobiliyati: о‘quv jarayoni va о‘qituvchi faoliyati natijalarini introspeksiya qilish va tahlil qilish; dominant va bо‘ysunuvchi vazifalarning yangi tо‘plamini belgilash. О‘zbekistonda о‘qitvchining kasbiy kompitentligi va uningо‘ziga xos jihatlari tog‘risida bir qator tadqiqot ishlari olib borilgan. B.Nazarova olib brogan tadqiqotlarga kо‘ra kasbiy kompitentlik quyidagi tarkibiy asoslardan tashkil topadi:
• Maxsus yoki kasbiy kompitentlik (kasbiy faoliyatni yuqori darajada tashkil etish).
•Ijtimoiy kompitentlik ( kasbiy faoliyatni hamkorlikda tashkil etish, ijtimoiy mas’ullik).
• Autokompitentlik (о‘zini ijtimoiy-kasbiy rivojlantira olish).
|
| |
