15
ekilgan tokzorlar 25581 gektarni tashkil etishi belgilangan. Jumladan,
Buxoro
viloyatida ushbu ko‘rsatkichlar 12100 ga, tomorqadagi uzumzorlar 4000 gadan
iborat bo‘lishi ko‘rsatilgan.
4-jadval
2022-2024 yillarda O‘zbekiston respublikasi bo‘yicha uzum yetishtirish maydoni
№
Hududlar nomi
Tokzorlar
maydoni,ga
Shundan tomorqa
maydoni,ga
1
Qoraqalpog‘iston respublikasi
6000
2700
2
Andijon
9000
2450
3
Buxoro
12100
4000
4
Jizzax
23500
1400
5
Qashqadaryo
15000
1942
6
Navoiy
14000
3185
7
Namangan
15000
889
8
Samarqand
18211
614
9
Surxondaryo
12000
1305
10
Sirdaryo
9121
596
11
Toshkent
11013
2050
12
Farg‘ona
9000
2650
13
Xorazm
3000
1800
Jami respublika bo‘yicha
156 945
25581
Oxirgi yillarda uzum yetishtirishni to‘g‘ri yo‘lga qo‘yilganligi uchun uzum
etishtiruvchi fermer va klaster xo‘jaliklari katta muvaffaqqiyatlarga erishayotganligi
sezilarli darajada ko‘rinmoqda.
O‘zbekiston
respublikasi viloyatlarida, jumladan Buxoro viloyatida ham tok
maydonlari oxirgi
yillarda oshib borishi bilan birga, hosildorlik va yalpi hosil ham oshib borayapti.
16
Xalqimizni yil davomida sarxil uzum va quruq meva(mayiz) va uzum
sharbatlari bilan ta’minlashda uzum navlarini yilning turli mavsumlarda pishishini
e’tiborga olib, ya’ni erta, o‘rta va kechpishar toifalarga bo‘lib ekilishi, shuningdek,
xo‘raki, mayizbop va vinobop turlarini alohida - alohida maydonlarga ekib, har bir
uzum turi navlarida o‘ziga xos etishtirsh agrotexnologiyalari mavjudligiga ham
e’tibor qaratgan holda parvarishlash lozimlini eslatib o‘tmoqchimiz.
Bundan
tashqari, qishki mavsumda uzum etishtirilmaydigan olis o‘lkalarni
uzum mahsulotlari bilan ta’minlash, daromad manbaini oshirish maqsadida uzoq
saqlanadigan, transportabelli uzum navlarini yetishtirishda nimalarga e’tiborni
qaratish kerakligi, qanday agroparvarishlash tadbirlarini amalga oshirish lozimligi,
himoyalash saqlash, tashish va h.k. tadbirlarni ilmiy-asoslangan texnologiya asosida
olib borishi va har bir fermer xo‘jaligi va klasterlar chuqur bilim va malakaga ega
bo‘lishi lozim. Shunda, yetishtirilgan mahsulotdan ko‘zda tutilgan hosil, yuqori va
samarali daromad qo‘lga kiradi.
Yuqorida keltirilgan jadvalda keltirilgan ma’lumotlardan shu narsa ko‘rinib
turibdiki, respublika bo‘yicha o‘rtacha hosildorlik 60.2s/ga.ni tashkil qiladi. Yuqori
hosildorlikka erishganlardan: Buxoro, Xorazm, Farg‘ona, Navoiy, Samarqand kabi
viloyatlar peshqadamlar safida ekanligi ko‘rinib turipti.
5-jadval
O‘zbekiston Respublikasida tokzorlar maydoni, hosildorlik va yalpi hosil(barcha
toifadagi xo‘jaliklar bo‘yicha 2005.14.01da bo‘lgan ma’lumotlar
Viloyatlar
Tokzorlar maydoni,
ming ga
Hosildorlik, s/ga
Yalpi hosil ming.t.
Jami
Hosilga
kirgani
Qoraqalpog‘iston
respublikasi
0.4
0.4
47.3
1.6
Andijon
5.0
3.5
53.0
18.5
Buxoro
9.2
8.1
118.5
95.9
Jizzax
5.2
4.1
25.4
10.4
