176
h’a’m basqa kereksiz jumıslar menen shug’ıllanıwının’ aldın aladı. Sebebi, ol mektep
jaylasqan orın yamasa awıldın’ ma’deniy orayı da esaplanadı. Geografiyalıq klublar
h’a’zirgi waqıtta mektepten tıs orınlarda da sho’lkemlestiriliwi mu’mkin.
U’lketanıw muzeyi.
U’lketanıw muzeyi geografiyalıq do’gerek, geografiyalıq
ja’miyet yaki klub tiykarında alıp barıladı. Klasstan h’a’m mektepten tıs jumıslardın’
na’tiyjeleri u’lketanıw muzeyin sho’lkemlestiriw h’a’m qurallandırıwda u’lken
a’h’miyetke iye. Geografiya do’gereginin’ h’a’r bir tarmag’ı boyınsha jıynalg’an
materiallar muzeyge eksponat sıpatında qoyıladı. Ma’selen: “Jas geolog” bo’limi
muzeyinin’ topıraq o’simlik h’a’m h’aywanat du’nyası u’lgileri menen qurallanıwları
h’a’m ku’ndelikli toltırıp barıwları lazım, “Jas ekonom geograf” tarmag’ı bolsa
orındag’ı o’ndiris ka’rxanaları maketleri h’a’m olardın’ o’nimlerinin’ u’lgileri menen
muzey eksponatların toltırıp baradı.
17. 2. 3. Geografiyalıq konferentsiyalar h’a’m kesheler
Mektep oqıwshıların geografiya pa’nine qızıqtırıwdın’ ja’ne bir basqıshı
“Geografiyalıq konferentsiya” esaplanadı. Geografiyalıq konferentsiya jumısları
to’mendegi ta’rtipte alıp barıladı:
1. Konferentsiya teması anıqlanadı. Konferentsiyanın’ teması geografiya pa’ni
h’a’m u’lke geografiyasının’ mashqalalı ma’selelerine bag’ıshlanadı. Ma’selen:
klimattın’ ısınıwı, janılg’ı resursların tejew ma’selesi, demografiyalıq ma’seleler,
ekologiyalıq ma’seleler h’a’m t.b.
2. Konferentsiyag’a tayarlıq boyınsha belgili bir temag’a arnalg’an a’debiyatlar
dizimi du’ziledi. 10-15 ku’n bu’rın konferentsiya o’tkiziw ornı dag’azalanadı.
3. Konferentsiyanı o’tkiziw. Konferentsiya qatnasıwshıları o’zleri tanlag’an tema
boyınsha bayanat tayarlaydı. Ma’selen: mekteplerde «Aral mashqalasına»
bag’ıshlang’an konferentsiya sho’lkemlestiriw mu’mkin. Geografiya oqıtıwshısı usı
ma’seleni bo’limlerge bo’lip h’a’r bir bo’lim boyınsha bayanat tayarlawdı
oqıwshılarg’a tapsırıwı mu’mkin. Maselen: Araldın’ XX a’sirdin’ birinshi yarımındag’ı
ta’biyiy geografiyalıq sharayatı; Araldın’ XX a’sirdin’ ekinshi yarımında qurıy
baslanıwının’ tiykarg’ı sebepleri; Araldın’ qurıwının’ aqıbetleri; Araldı qutqarıw
boyınsha ilajlar.