132
Sonlıqtan mektep geografiya sabaqlıqlarında keltirilgen kestelerdi to’mendegi
eki toparg’a bo’liwimiz mu’mkin: ta’biyiy geografiyalıq h’a’m ekonomikalıq
geografiyalıq kesteler.
Ta’biyiy geografiya kurslarında kesteler ko’binese u’lgi formasında beriledi.
Ma’selen: 7-klass geografiya sabaqlıqlarında to’mendegi
kesteler berilgen; Orta
Aziyadag’ı en’ ba’lent shoqqılar; Orta Aziyadag’ı en’ teren’ batpaqlıqlar: u’lken
da’ryalar; ko’ller; suw saqlag’ıshlar; qorıqxanalar; u’lken ka’nler.
Ekonomikalıq h’a’m sotsiallıq geografiya kurslarında kesteler ju’da’ ken’
qollanılıp tekstede u’lgide de ken’ paydalanıladı.
Statistikalıq kesteler menen islew to’mendegi ta’rtipte alıp barıladı:
kestelerdin’ atın oqıw;
kestedegi ko’rsetkishlerdin’ o’lshem birliklerin tu’sindiriw;
kestelerdin’ qatarların h’a’m u’stinliklerinin’ atların oqıw;
qatar h’a’m u’stinlerdegi sanlı ko’rsetkishlerdi salıstırıw;
kestede berilgen mag’lıwmat boyınsha na’tiyje shıg’arıw.
Kestelerdi oqıwg’a to’mendegi bo’limler kiredi:
oqıtıwshı ekonomikalıq h’a’m sotsiallıq geografiya kurslarında
kestelerdin’ a’h’miyetin tu’sindiredi h’a’m kestelerdi du’ziw h’aqqında mag’lıwmatlar
beredi;
kestenin’ o’lshem birlikleri h’aqqında mag’lıwmat beredi. O’lshew
birlikleri natural h’a’m salıstırmalı ekenligi tu’sindiriledi;
Bunnan basqa oqıtıwshılar ekonomikalıq esaplar alıp barıw ko’nlikpelerin
de qa’liplestiriw lazım. Ma’selen: maydan betine tuwrı keletug’ın ag’zalı san, jan
basına o’nim islep shıg’arıw, ortasha jıllıq temperatura h’a’m t.b.
SORAW HA’M TAPSIRMALAR
1. Oqıtıw quralları nelerden ibarat h’a’m qanday tu’rlerge bo’linedi?
2. Oqıwshılardın’ biliw iskerliginin’ qanday tu’rlerin bilesiz?
3. Sabaqlıqlar menen islew qanday bo’limlerden ibarat?
4. Klass sharayatında qanday natural qurallardan paydalanıw mu’mkin?
5. Maketler menen qanday geografiyalıq obekt, qubılıslar su’wretlenedi?
6. Su’wretlerdi paydalanıwg’a qoyılatug’ın talaplardı anıqlan’?
7. Geografiya sabaqlıqlarında qanday diagramma h’a’m grafiklerden paydalanıladı?
8. Statistikalıq kesteler menen islew qanday ta’rtipte alıp barıladı?