bu yerda:
U„om, I„om, (o„om -
kuchlanish,
tok va tezlikning nominal
qiymatlari;
p -
mashinaning juft
qutblar soni;
p -
conom - yakor
chulg‘ami tokining chastotasi.
Koeffitsiyent p ni yakor reaksiyasini
kompensatsiyalovchi
chulg‘ami bo‘lgan katta mashinalar uchun 0,25, kompensatsiya
lovchi chulg‘ami bo‘lmagan kichik mashinalar uchun esa 0,6 deb
qabul qilinadi.
Yakoming induktivligi va aktiv qarshiligi qiymatlari bo‘yicha
dvigatelning elektrmagnit vaqt doimiysi aniqlanadi, ya’ni:
Туй — LyJ
/ya.
(5.8)
Qo‘zg‘atish chulg‘ami induktivligi tabiiy ravishda qo‘zg‘atish
toki funksiyasi bo‘lib, to'yinishga bog‘liq ravishda bir necha
marta o‘zgaradi. Qo‘zg‘atish chulg‘amining induktivligini aniq
lash uchun mashinaning magnitlovchi egri chizig‘i yoki generator
rejimida salt yurish tavsifidan foydalaniladi.
Juft qutblarda
2p
da joylashgan barcha qo‘zg‘atish chulg‘ami
uchun:
Lq = 2pp ■(£>„ d Фп /diq.
(5.9)
bu yerda: 2
pp -
mashinaning qutblar soni; co„ - bitta qutbdagi
o ‘ramlar soni; Фп - qutbni kesib o‘tadigan magnit oqimi.
Shuni e’tiborga olish kerakki, o‘tkinchi jarayonlarni
EHMda
hisoblayotganda magnit oqimining tokka bog‘liqligidan foydala-
nish kerak, qo‘zg‘atish zanjiri uchun:
Uq
=
iqrq + coq ■d
.
(5.10)
5.3.
ASSINXRON D V IG A TELLI EL E K T R
YURITM ALARNING UZATISH FUNKSIYALARI
VA TU ZILISH SXEMALARI
0 ‘zgaruvchan tok elektr yuritmalarining dinamikasini to‘liq-
ligicha tadqiq etish juda murakkab masaladir.
Bu murakkablik
ikkita sababga bog‘liq: birinchidan, bu elektromagnit jarayon-
laming murakkabligi bo4 Isa, bu tizim
tenglamasiga kiradigan pa-
rametr va vaqt doimiylarining bir necha o‘zaro bog‘langan kontur-
larga tegishli bo‘lganida, ikkinchidan, tavsiflaming nochiziqligi-
dadir.
Shu bois, elektrmagnit jarayonlar kamdan-kam holatlarda
tahlil qilinadi
Asosan o‘zgaruvchan tok yuritmasi dinamikasini tatbiq qila-
yotganda elektrmagnit
hodisalar hisobga olinmay, faqat mexanik
jarayonlar ko‘riladi. Mexanik jarayonlami tahlil etishda ham
soddalashtirish qo‘llaniladi. Bu asosan
mexanik tavsifning ish
bo‘laklarini chiziqlashtirish bilan bog‘liq. Bu holda assinxron dvi
gatelning uzatish funksiyasi aperiodik zveno holida yozilishi
mumkin, ya’ni