Natijada:
F <=>
( F , F ' , F " ) yoki
F <=>
{ F' , ( F , F " ) } .
Bu y erda (
F , F ") q o ‘shilgan ju ft k u ch lar d ey ilad i. M azkur
kuchning m om enti (11.2) ga ko‘ra quyidagicha b o ‘ladi:
M( F , F " ) = A O x F yoki
M = m ^ ( F ) .
Demak,
F <=> (
F " , M ) = (
F , M ). Shu bilan lem m a isbotlanadi.
18- § . Ixtiyoriy kuchlar sistem asini berilgan markazga
keltirish
F araz qilaylik, jism ga
( Ft ,F i ,...,F„)
kuchlar
q o ‘y i l g a n
boisin. 17-§
ga asoslanib,
Puanso lemmasini qo‘llaymiz (42-rasm).
Natijada
О nuqtada
(F{,F{,...,F/,) kuchlar,
{
ih0( F[ ) =M\ , m Q(F2) = M2,...,m 0F„) = M„}
q o 'sh ilg an ju ft kuchlar hosil b o 'lad i. Agar
(F \ ,F i ,...,Fn ) kuchlarning ta ’sir chiziqlari
fazoda b o ‘lsa,
(M \ ,M i
) ju ft kuch
m om enti vektorlari geometrik; tekislikda bo ‘lsa, algebraik q o ‘shila-
di. 15-§dan m a’lumki,
(F\ , F { ,...,F„ ) kuchlar kesishuvchi kuch
lar sistemasi b o ‘lgani uchun ular geom etrik qo‘shiladi.
Natijada:
R ’ = f \ F v' ,
~M =
v ,
(18.1)
V
—I
V—1
Bunda
Fi' = F i , F { =
F i , ...,
F„' = F„ b o ‘lgani uchun (18.1)
ni quyidagicha yozish mumkin: