STB dastgohining qayirma shaklidagi milk hosil qiluvchi mexanizmi. STB dastgohlarida arqoq ipi homuzaga bo'lak-boiak qilib kesib tashlanadi. Bu dastgohda o'rnatilgan milk hosil qilish mexanizmining boshqa dastgohlardan farqi shundaki, homuzaga tashlangan arqoq ipini to'qima chetiga urishdan oldin, ip to'qima milkidan ma’lum masofada tutib turilib, so'ngra kesiladi. Ipning to 'q im a milkidan tashqariga chiqib turgan qismi kelgusi homuzaga m i l k h o s i l q i l i s h m e x a n i z m i yordamida yotqiziladi.
Milk hosil qilish mexanizmi markazlovchi qurilma, qaychi, iptaxlagich, iptutgich va rostlagichdan iborat.
M a r k a z l o v c h i q u r i l m a va o'rtadagi milk hosil qilish mexanizmi arqoq ipining qaychiga va iptutgichga nisbatan to'g'ri joylashishini ta’minlaydi, qaychi ikki to'qima polotnosi orasidagi ipni kesadi.
I p t u t g i c h arqoq ipini kesishdan oldin, uni to'qimaning ikki chetida siqib tortib, tig' bilan birgalikda to'qima chetiga olib boradi va ipning uchini iptaxlagich ignasi ilgagiga tashlaydi, ip homuzaga to'liq yotguncha uni tarang tutib turadi. Arqoq ipini qaychi qirqqanidan keyin iptaxtlagich navbatdagi homuzaga ipni olib kirib yotqizadi.
R o s t l a g i c h yordamida iptutgich va ignaning to'qima chetiga nisbatan holati rostlanadi.
I p t a x l a g i c h ignadan, ipni tutib turuvchi ilgakdan hamda ignaga murakkab harakat uzatuvchi mexanizmlardan tashkil topgan. Iptutgich ipni qo'yib yuborishi bilan igna ipni qaytarib homuzaga taxtlashi kerak.
10.2-rasm. Ip taxtlash mexanizmi:
I - igna; 2 - ilgak; 3 - richag;
4 — valik; 5 — povodok;
6 — polzun; 7, 10 — o ‘q;
8 — kulachok; 9 — richag;
1 , 13 — suxariklar; / 2 — polzun.
Igna (1) ning (10.2-rasm) uchi ilgaksimon qilib tayyorlangan. Igna
(1) richag (3) ning plankali uchiga (rasmda ko‘rsatilmagan) mahkam langan. Richag (3) ning o ‘zi valik
(4) bilan yaxlit qilib tayyorlangan. Valik (4) ga povodok (5) bolt yorda mida mahkamlangan, povodok- ning ikkinchi tomonida suxarik
(13) bor. Valik (4) polzun (6) da joylashgan bo‘lib, mexanizm kor- pusidagi plitaning yuqorigi tirqi- shi bo‘ylab siljishi mumkin. Pol zun (6) ga o‘q (7) o‘matilgan. 0 ‘q
(7) kulachokli valdan (rasmda ko‘r- satilmagan) harakatlanuvchi richag orqali ignaga tanda iplari b o ‘yM> il- garilanma-qaytma harakat uzatadi. Igna gorizontal tekislikda murak kab harakatlanadi. Tanda ipi ko‘nda- langiga tebranma va tanda ipi bo‘y- lab ilgarilama harakatlanadi.
Igna, tanda iplari ko‘ndalan- giga ekssentrikdan harakatlanadi. Ariqchali kulachok (5) aylanganda ikki yelkali richag (9) o‘q (10) at rofida tebranadi. Richag (9) ning uchidagi suxarik (11) polzun (12) pazida joylashganligi uchun pol zun (12) ilgarilama-qaytma hara katlanadi. Polzun (12) esa suxarik
(3) orqali harakatni ignaga uzatadi. Povodok (5) richag (3) ni valik
atrofida aylantirib, ignani harakatlantiradi.
Igna (1) ning foydali ish yurishi ensiz dastgohlar uchun bosh val ning 140° dan 325° gacha va enli dastgohlar uchun 120° dan 310° gacha aylanishiga to‘g‘ri keladi. Shu vaqt ichida igna ilgagi arqoq ipini tutib, homuzaga (to‘qima milki) bo‘ylab olib kiradi. Ignaning foy- dasiz harakati ensiz dastgohlar uchun bosh valning 325° dan 140° ga va enli dastgohlar uchun 310° va 120° aylanishiga to‘g‘ri keladi. Shu vaqt ichida igna shparutka bo‘ylab to‘g‘ri chiziqli harakat qilib turadi.
Igna (1) ni shunday joylashtirish kerakki, bunda bosh valning 190° (enli dastgohlarda) va 210° (ensiz dastgohlarda) aylanishida iptaxlagich ignasi (1) iptutgichdan 1 mm narida bo'lsin. Bunga igna (I) boltini bo‘shatib, valik (4) ni uni o‘ng va chapga burish bilan erishiladi. Enli dastgohlarda bosh valning 230° va ensiz dastgohlarda 250° aylanishida iptaxlagich ignasi iptutgich tagidan o‘tayotganda ular orasidagi masofa 1 mm.dan oshmasligi kerak. Bu masofa richag (3) da joylashgan planka vintini bo‘shatib, plankani richag bo‘ylab surib rostlanadi.
Enli dastgohlarda bosh valning 260° va ensiz dastgohlarda 280° aylanishida iptutgich iptaxlagichning ignasi ustida turishi va ular orasidagi oraliq 1 mm.dan kam bo‘lmasligi kerak. Iptaxlagich ignasi silliq va o‘tkir bo'lishi kerak.
Zavodda ignalar to‘rt xil o‘lchamda ishlab chiqariladi, ular iplarning chiziqli zichligiga qarab tanlanadi. To'quv dastgohlarida milk hosil qilish mexanizmining noto‘g‘ri ishlashi sababli to‘qima milkida salqi yoki iplarning chiqib turish nuqsonlari paydo bo'ladi.
|
