1.4. 0 ‘rta Osiyo tuproqlari,
0
‘sim liklari, hayvonot
dunyosi va tabiat zonalari
Tuproqlari.
0 ‘rta
Osiyoda quyidagi tuproqlar
tarqalgan: cho‘l tuproqlari; bo'z
tuproqlar; tog‘-o‘rmon-
dasht tuproqlari; baland tog1 tuproqlari.
Cho‘1 tuproqlari
sur tusli qo‘ng‘ir tuproqlar, taqir va
taqirli tuproqlar, choM-qumli tuproqlar va o‘tloq allyuvial
tuproqlardan iborat.
Bo'z tuproqlar
Tyanshan, Pomir-Oloy, Kopetdog'
etaklaridagi qiyaliklarda,
dengiz sathidan shimolda
250— 300 m dan 100— 1100 m gacha, janubda 1400—
1500 m gacha bo'lgan joylarda tarqalgan. Tuproq hosil
qiluvchi
ona jins,
lyoss hisoblanadi. Yuqoriga chiqqan
sari tabiiy-geografik sharoitning o'zgarishi
natijasida
och tusli, oddiy va to'q tusli bo'z tuproqlar hosil bo'lgan.
Chirindi miqdori och bo'z tuproqlarda 1,0— 1,5 %, oddiy
bo'z tuproqlarda 1,5— 2,5%, to'q bo'z tuproqlarda 2,5—
4,0%. Dehqonchilik rayonlari shu yerlarda tarqalgan.
Tog‘-o‘rmon-dasht
tuproqlari.
B o'z
tuproq
m intaqasidan 1100— 1400 m dan 2500— 2600
m gacha
balandlikda tarqalgan. Bu yerlarda qora tuproqsimon
tog'-dasht tuproqlari hosil bo'lgan, chirindi miqdori ko'p
4— 6%, sho'rlanm aydi, qalin o'tlar bilan qoplangan.
Baland tog1 tuproqlari
tog' yaylovlaridan iborat.
Bu yerda 2ta kichik mintaqa: subalp va alp m intaqalari
mavjud. Subalp mintaqasi G 'arbiy Tyanshanda 2500—
2600 m, Hisorda 3100— 3200 m, Pomirda 3500 m dan
171
boshlanadi.
Bu yerlarda qoratuproqsim on, tog‘-o‘tloq,
haqiqiy tog‘-o‘tloq va tog‘-dasht tuproqlari tarqalgan. Alp
m intaqasi 3000— 3500 m dan boshlanadi.
0 ‘simliklari.
9000 ga yaqin o‘sim lik turi bor (80
tasi tog'larda, 1000 tasi tekisliklarda). U lar asosan dasht,
chalacho'l, cho‘1, adir va tog' o'sim liklaridan iborat.
