Guruh ishtirokchilarining hammasi ruchkalarini stolning o`rtasiga
qo`ymagunga, hech kim o`zining boshqa g`oyalarini bayon eta olmaydi.
Bu usul o`qituvchidan katta mahoratni talab etadi. O`qituvchi guruhlar
muhokamasini diqtat bilan kuzatib boradi, natijalarini yozadi.Muhokama tutagan
o`qituvchi stolning ustidan hohlagan ruchkani olib, u qanday «hissa» qo`shganligi
to`g`risida so`rashi mumkin.Ohirida o`qituvchi
guruhlar muhokamalarini
baholaydi va masalaga yaqun yasaydi.
Bu usul guruh a‘zolarining masala muhokamasiga teng hissa qo`shish
imkoniyatlariga ega ekanliklarini isbotlaydi. Bunday munozaralarda hech kim
ustunlik qila olmaydi. Boshqalarning fikrlarini hurmat qilishga o`rgatadi.
«Rotasiya yo`li bilan fikr almashish»
1.O`qituvchi oldindan sahifalangan qogoz varaqalarida bir nechta savollarni (5-8)
yozib chiqadi va auditoriyaning devorlariga osib chiqadi.
2. Guruh savollarning soniga qarab kichik guruhlarga bo`linadi va har bir kichik
guruhga bittadan savol beriladi.
3. Guruh ishtirokchilari 4-5 minut davomida savolni muхokama etishadi va javobni
varaqalarga yozishadi.
4. Guruhlar o`qituvchining ruhsati bilan keyingi varaqa tomon siljiydilar. Savol va
javobni o`qib, o`z mulohazalarini qo`shib yozadilar.
5.O`qituvchi signal berib guruhlarning keyingi varaqalarga tomon siljishga da‘vat
etadi. Bu jarayon to guruhlar o`z raqamlari oldiga
kaytmagunlariga qadar davom
etadi.
6.Guruhlar varaqalardagi mulohazalar bilan tanishib, ularni muhokama qilishadi.
Bu pedogogik strategiya yordamida o`quvchilarning o`z fikrlarini qisqa va lo`nda
bayon etishiga, boshqalarning
fikrlarini inobatga olishga, javobgarlik hissiyotiga
ega bo`lishga va boshqa kommunikativ qo`nikmalarni shakllantirishga yordam
beradi.
RAFT
Bu strategiyaning nomi to`rtta so`zning bosh harflaridan olingan bo`lib, ular ruscha
rol,
auditoriya, forma (shakl), tema (mavzu), so`zlaridan iborat. Muhokamaga
tavsiya etiladigan mavzuni o`qituvchi doskada yozadi va o`quvchilarga bu mavzu
to`g`risida yozishlari mumkin bo`lgan shaхslar haqidada o`ylab qo`rishlarini taklif
qiladi. O`quvchilar taklif qilgan rollarni sinf taхtasida yozadi (aqliy хujum
yordamida). O`quvchilar o`zlari uchun har hil rollarni tanlab oladilar.
SHundan
keyin o`quvchilar tanlagan rollarga qarab guruhlarga bo`linadilar.
O`quvchilarning har biri ularning "yozuvchisi" murojaat qilishi mumkin
bo`lgan
auditoriyani taqdim etadi. Ularni ham sinf taхtasida yozib qo`yish
maqsadga
muvofiqdir.
Keyin o`quvchilardan har biri o`zining roli va yozadigan ishining shakli
ustida
o`ylab ko`rish taklif etiladi. O`quvchilar bir
- birlarining fikrlarini
rivojlantirish
maqsadida mavzuni ovoz chiqarib muhokama kilishlari lozim.
O`quvchilarga
yozma ish uchun 15-20 minut vaqt beriladi. Keyin har bir
guruhda o`quvchilar o`z
ishlarini o`qib beradilar yoki har guruhdan bir talaba o`qib beradi. Yozma ishlarni
devorga ilib qo`yishlarini tavsiya etish mumkin.