70
Nafas olish
organlari o‘pkalar va trxaxialardan iborat. Juda ko‘pchilik ikki
o‘pkali o‘rgimchaklarning orqa juft o‘pkalari traxiyaga ega. Tropik
Ovqat hazm qilish sistemasi.
O‘rgimchakning ovqat hazm qilish sistemasi
og‘iz teshigidan boshlanadi. Og‘iz teshigi kengaygan va kuchli muskul bilan
qurollangan halqumiga (tomoqqa) olib keladi. Tomoq bularda nasos vazifasini
bajaradi va suyuqlashgan ovqatni shimib olishda katta rol o‘ynaydi. Tomoqdan
keyin oldingi ichak kelib, undan “bez” vazifasini bajaruvchi ko‘r o‘simtalar
chiqqan. Ular “so‘lak bezi” deb yuritiladi. Oldingi ichakdan keyin o‘rta ichak,
undan keyin orqa ichak keladi va u “anus” bilan tugaydi. Sulak bezlarning
mahsulotlari o‘lja ichiga yuboriladi. Natijada uljaning ichki organlari erib suyuq
atala shakliga keladi. Bunday ozuqani o‘rgimchak shimib oladi. Demak,
o‘rgimchakning ozuqasi dastlab organizmdan tashqarida hazm bo‘ladi. Ovqat o‘rta
ichakda, ko‘r o‘simtalar va jigarda yana parchalanadi, so‘ngra ho‘jayralar va
to‘qimalarga shimiladi.
Nafas olish organlari o‘pkalar va traxealardan iborat. Juda ko‘pchilik ikki
o‘pkali o‘pkali o‘rgimchaklarining orqa jo‘t o‘pkalari traxeaga ega. Tropik
mamlakatlarida uchraydigan. Yirik hajmdagi o‘rgimchaklar faqat o‘pkasi bilan
nafas oladi.
