Atrof-muhit holati to‘g‘risida milliy ma’ruza: O‘zbekiston 5.1.4 Javob choralari




Download 2,81 Mb.
Pdf ko'rish
bet37/107
Sana16.06.2024
Hajmi2,81 Mb.
#264081
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   107
Bog'liq
uzbekistan-state-of-the-environment-uz

32
Atrof-muhit holati to‘g‘risida milliy ma’ruza: O‘zbekiston
5.1.4 Javob choralari
O‘zbekistonda tobora rivojlanib borayotgan iqtisodiyot va aholining o‘sishi, shuningdek, 
urbanizatsiyaning ortishi atmosfera havosining sifatiga jiddiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Shuning 
uchun turg‘un va ko‘chma manbalardan chiqadigan atmosfera havosini ifloslantiruvchi 
moddalarni kamaytiradigan texnologiyalarni ilgari surish katta ahamiyatga ega. Bundan tashqari, 
MONITORING.METEO.UZ veb-sayti va AirUz mobil ilovasi ishga tushirilganidan so‘ng, 
2022-yilda jamoatchilikning havo sifati to‘g‘risidagi ma’lumotlardan xabardor bo‘lish darajasi 
sezilarli ravishda yaxshilandi.
Ayni paytda Vazirlar Mahkamasi tomonidan mamlakatning yirik sanoat korxonalarida chang-
gaz aralashmalarini tutib qolish samaradorligini yanada oshirish bo‘yicha tasdiqlangan chora-
tadbirlar dasturi amalga oshirilmoqda. 2022-yilda dastur doirasida 115 ta korxonada 357 ta 
chang-gaz tozalash qurilmalari o‘rnatildi, natijada atmosfera havosiga tashlanadigan tashlamalar 
yiliga 5,5 ming tonnaga kamaydi. Mamlakatda havotozalagich uskunalari va qurilmalarini qurish 
va ulardan foydalanish holatini monitoring qilish tizimi yaratilgan. Ko‘rib chiqilayotgan davrda 
ushbu yo‘nalishda ijobiy o‘zgarishlar kuzatilmoqda.
Atrof-muhitga avtotransport tashlamalarini qisqartirish, transport tashlamalarining inson 
salomatligiga salbiy ta’sirini kamaytirish va atmosfera havosini muhofaza qilish to‘g‘risidagi 
qonun hujjatlariga rioya etilishini ta’minlash maqsadida, Ekologiya vazirligi, Ichki ishlar vazirligi 
va Sog‘liqni saqlash vazirligi hamkorligida har yili «Toza havo» oyligi o‘tkaziladi. Tadbir davomida 
respublika yo‘l-patrul xizmatining barcha postlarida, markaziy ko‘chalarda benzin, dizel yoqilg‘isi, 
siqilgan tabiiy va suyultirilgan gazda harakatlanadigan transport vositalari tomonidan atmosfera 
havosiga tashlanadigan zararli gazlar miqdori bo‘yicha ekologik monitoring o‘tkaziladi. Bundan 
tashqari, «Toza havo» oyligi davomida avtomagistral patrul xizmatining 79 ta postida tekshiruv 
punktlari, shuningdek, tuman va shaharlarning markaziy ko‘chalarida ko‘chma postlar tashkil 
etilib, ularga 500 nafar xodim jalb etiladi.
2019-yil 30-oktabrda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «2030-yilgacha bo‘lgan davrda 
O‘zbekiston Respublikasining atrof-muhitni muhofaza qilish konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida»gi 
PF–5863-sonli Farmoni bilan belgilangan atrof-muhitni muhofaza qilish sohasidagi davlat 
siyosatining ustuvor yo‘nalishlariga muvofiq, atmosfera havosining holatini yaxshilash bo‘yicha 
bir qator chora-tadbirlar nazarda tutilgan. Xususan, Farmon bilan, «Yevro-4»dan past ekologik 
toifadagi motor yoqilg‘isini ishlab chiqarish bo‘yicha yangi quvvatlarni ishga tushirish (2020-yil 
1-yanvardan), «Yevro-3»dan past ekologik toifadagi motor yoqilg‘isini (2022-yil 1-yanvardan), 
«Yevro-4»dan past ekologik toifadagi motor yoqilg‘isini «vaqtincha olib kirish» va «erkin muomala 
(import) uchun chiqarish» bojxona rejimiga joylashtirish (2023-yil 1-yanvardan) man etildi. 
Shuningdek, 2022-yil 1-yanvardan boshlab zaharlilik darajasi «Yevro-4» ekologik toifa talablariga 
mos kelmaydigan gaz, benzin va dizel dvigatellari bilan jihozlangan «M» va «N» toifalaridagi 
g‘ildirakli transport vositalaridan foydalanish va ularni sotish maqsadida «vaqtincha olib kirish» 
va «erkin muomala (import) uchun chiqarish» bojxona rejimiga joylashtirish ham taqiqlandi.
Ekologiya vazirligiga yangi g‘ildirakli transport vositalarini eksport qiluvchi davlatlarning qonun 
hujjatlarini identifikatsiyalash asosida, O‘zbekiston Respublikasiga olib kirilayotgan gaz, benzin 
va dizel dvigatellari bilan jihozlangan «M» va «N» toifalaridagi g‘ildirakli transport vositalari uchun 
ekologik sertifikatlar berilishini, xususan, g‘ildirakli transport vositalarini ishlab chiqarishda 


33
Atrof-muhit holati to‘g‘risida milliy ma’ruza: O‘zbekiston
«Yevro-4» dan past bo‘lmagan talablarni bajarish yoki talabnoma beruvchilar tomonidan 
taqdim etilgan g‘ildirakli transport vositalarining toksikligi darajasi bo‘yicha «Yevro-4»dan past 
bo‘lmagan ekologik sinf talablariga muvofiqligini tasdiqlovchi hujjatlar bilan ta’minlashni tashkil 
etish topshirilgan.
Shu o‘rinda ta’kidlash joizki, atrof tabiiy muhit holatini yaxshilash uchun, 2030-yilga kelib g‘ildirakli 
transport vositalari, shuningdek, motor yoqilg‘isining «Yevro-6» ekologik toifadagi standartlarini 
qabul qilish zarur. 
Mamlakat jamoat transportini elektromobillarga o‘tkazish choralari ko‘rilmoqda. So‘nggi uch 
yil ichida O‘zbekistonga 3119 ta elektromobil import qilingan va ularning soni yil sayin ortib 
bormoqda. Agar 2020 yilda atigi 130 ta elektromobil transport vositasi import qilingan bo‘lsa, 
2021 yilda ularning soni 6,2 baravar oshdi va 809 tani, 2022-yilda esa 2180 tani tashkil etdi.
Shuningdek, 2023-yil 26-iyuldagi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining «Toshkent shahrini 
2030-yilga qadar ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi PF–112-sonli 
Farmoniga muvofiq Toshkent shahrini 2030-yilgacha rivojlantirishning asosiy yo‘nalishlaridan biri, 
bu madaniyat va istirohat bog‘lari, xiyobonlar va bulvarlar qiyofasini o‘zgartirish, yashil hududlarni 
keskin ko‘paytirish orqali poytaxtni toza havoli megapolislardan biriga aylantirishdir. Shunga 
ko‘ra, Toshkentda qo‘shimcha 4 ming gektar yashil hududlar tashkil etiladi. Kanallar bo‘yidagi 
sayilgohlar maydonini 42 km dan 150 km gacha, velosiped yo‘laklari uzunligini 65 km dan 170 
km gacha, jamoat transportidan foydalanish darajasini 30% dan 60% gacha, elektrobuslarning 
jamoat transportidagi ulushini 17% dan 50% gacha oshirish rejalashtirilgan. Shuningdek, yetti 
yil ichida havoga chiqariladigan zararli gazlar miqdorini – 300 mingdan 150 ming tonnagacha 
kamaytirish nazarda tutilgan.

Download 2,81 Mb.
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   107




Download 2,81 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Atrof-muhit holati to‘g‘risida milliy ma’ruza: O‘zbekiston 5.1.4 Javob choralari

Download 2,81 Mb.
Pdf ko'rish