78
Atrof-muhit holati to‘g‘risida milliy ma’ruza: O‘zbekiston
surunkali respirator kasalliklari yoki saraton) bevaqt o‘lim ehtimoli (70 yoshgacha) 4
tadan 1 ta ko‘rsatkichidan ko‘p (26,9%) va bu ehtimol erkaklarda (32,9%) ayollarga
(21,4%) qaraganda ancha yuqori (JSST, 2018-y.). Bundan tashqari, yurak-qon tomir tizimi
kasalliklari o‘limga olib keluvchi sabablar ichida alohida o‘rin tutadi.
• Har yili respublikada saraton kasalligiga uchragan ko‘plab bemorlar ro‘yxatga olinadi.
Barcha aholi orasida tashxisi
birinchi marotaba aniqlanib, ro‘yxatga olingan xavfli o‘sma
kasalliklari bilan kasallanish darajasi (100 ming aholiga) 66,1 dan (2013-y.) 72,4 gacha
(2018-y.) o‘zgarib turibdi. Ko‘pgina epidemiologik tadqiqotlar quyosh radiatsiyasi
odamlarda teri saratoniga olib keluvchi sabab sifatida ko‘rsatayotganini
hisobga olib,
melanoma bilan kasallanishning retrospektiv tahlili o‘tkazildi. Bundan tashqari, aholi
orasida 30-69 yosh oralig‘ida saraton kasalligi tufayli o‘lim ko‘rsatkichi 15,1% (2019-y.) –
11,2 foizni (2022-y.) tashkil qiladi.
• Keyingi yillarda oziq-ovqat mahsulotlarini iste’mol qilishdagi tarkibiy o‘zgarishlar tufayli
O‘zbekiston aholisining ovqatlanishida ijobiy tendensiyalar kuzatilmoqda. Xususan, aholi
jon boshiga go‘sht va go‘sht mahsulotlari iste’moli 1,3 barobar, sut va sut mahsulotlari –
1,6 barobar, tuxum – 2,2 barobar, sabzavot – 2,6 barobar, meva – 4 barobarga oshgani
bunga yaqqol misoldir.
