II BOB.TAYYORLOV GURUH BOLALARINI ARIFMETIK MASALALAR

3 
KIRISH 
 Bitiruv malakaviy ish mavzusining dolzarbligi. Bo'lajak maktabgacha 
ta`lim tarbiyachilarining maktabgacha yoshdagi bolalarga matematikani o'qitishda 
amaliyotda yuzaga keladigan turlicha ijtimoiy-iqtisodiy, bozor iqtisodiyotiga oid, 
bolalarni ijodiy faollikka yetaklaydigan, metodik vazifalarini mustaqil hal etish 
uchun tayyorgarlik saviyalarini oshirishni nazarda tutadi.O'zbekiston Respublikasi 
Prezidenti SH.M. Mirziyoyevning " 2017-2021 yillarda maktabgacha ta`lim 
tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to`g`risida"gi farmonidan va 
Oliy Majlis tomonidan qabul qilingan "Ta'lim to'g'risida"gi qonun va "Kadrlar
tayyorlash milliy dasturi"da ta'lim tizimini nazorat qilish va monitoring tizimini
shakllantirishga kattа e'tibor berilgan. Ularni hayotga tadbiq etish ishlari davlat 
siyosatining ustivor yo'nalishlaridan biri deb hisoblanayotgan bugungi kunda halq 
ta'limi sohasidagi muammolarni va ularni vujudga keltiruvchi omillarni
aniqlash hamda ularni chuqur ilmiy tahlil qilish zarur bo'ladi. 
Biz farzandlarimizning nafaqat jismoniy va ma`naviy sog'lom o'sishi balki ularning 
eng zamonaviy intelektual bilimlarga ega bo'lgan, uyg'un rivojlangan insonlar bo'lib, 
XXI asr talablariga to'liq javob beradigan avlod bo'lib voyaga etish uchun zarur barcha 
imkoniyat va sharoitlarni yaratishni o'z oldimizga maqsad qilib olishimiz kerak. 
Bola dunyoga kelgan kundan boshlab, davlat va jamiyat hamda ota-ona 
zimmasiga uni sog'lom, aqlli, xushxulqli qilib tarbiyalash qo'yiladi. Davlat va 
jamiyatning kelajagi yosh avlodning qanday voyaга etishiga ko'p jihatdan bog'liqdir. 
Maktabgacha yoshdagi bolalarga ta`lim-tarbiya berishning asosiy vazifalari 
bolalarni jismoniy aqliy va manaviy jihatdan rivojlantirishdan, ularning tug'ma 
layoqati, qiziqishi ehtiyoji va imkoniyatlarini hisobga olgan holda, milliy va 
umuminsoniy qadriyatlar asosida muntazam ta`lim olishga tayyorlashdan iborat. 
Bugungi kunda maktabgacha ta’lim tarbiyachilari zimmasiga zo’r ishlash 
va katta mas’uliyat bilan quyiladigan talab – talimning sifat va samaradorligini 
ta’minlash, mashg’ulotlarni puxta tayorgarlik , yuksak pedagogik mahorat bilan 
yuqori saviyada tashkil etish , bolalarga keng va asoslli bilim berishdan iboratdir . 

4 
Bu talabalar esa bolaning ijodkorlik , keng miqyosda izlanuvchanlik bilan 
bog’lanadi .
Maktabgacha ta`lim bolalarini mustaqil fikrlashga o’rgatish elementar 
matematik tasavvurlarni shakllantirish fanining dolzarb masalalaridan biri 
sanaladi.Chunki bunday shart-sharoit va holatlarda bolalarda voqea-hodisalarga 
munosabat bildirish, xulosalar chiqarishga o’rgatish malakalari shakllanadi. 
Bolalarni mustaqil fikrlashga o’rgatishning ahamiyati shundaki, bola har qanday 
o’quv-biluv faoliyatiga tegishli qiyinchiliklarni bartaraf eta oladi, hamda mulohaza 
yuritib, fikrini mustaqil bayon eta olish imkoniyatiga ega bo’ladi. Bu borada 
matematik tasavvurlarni o’stiruvchi mashg’ulotlarning ahamiyati beqiyos 
hisoblanadi. Tarbiyachi shuni doimo esda tutishi kerakki, bolalarga matematik 
tasavvurlarni o’stirib borishdan asosiy maqsad, bolalarni matematik voqeiliklar va 
ular bilan bog’liq olam go’zalliklari bilan tanishtirish va shular yordamida har bir 
bolada matematikadan juda ham zarur bo’lgan bilim va mustaqil fikrlashni 
shakllantirishdan iborat. 
Maktabgacha ta`limda amalga oshirilayotgan matematik tasavvurlarni 
shakllantirish ta`limi bolalarning bilim va malakalarini o’zlashtirib olishi bilan 
birga ularda kuzatuvchanlikni kamol toptiradi, idrok etish qobiliyatini o’stiradi, 
ijodiy tasavvur , diqqat va xotirani mustahkamlaydi hamda tafakkur etishga 
yordam beradi va da`vat etadi. 
Xuddi shuningdek bolalarni yoshlik chog’idan masalalar yechishga o’rgatib 
borilsa , bola taffakuri o’sadi dunyoqarash shakllanadi , mustaqil fikrlovchi shaxs 
bo’lib etishadi
Maktabga tayyorlov guruh bolalarni mustaqil fikrlashga jalb etuvchi 
vositalardan biri masala yechishga va tuzishga o’rgatishdir. 
Kuzatish va tajribalarimiz shuni ko’rsatadiki , ko’pchilik maktabgacha ta’lim 
tarbiyachilari bolalarni masalalar yechtirishga kam e’tibor qaratmoqda. Amaliyot 
davrida maktabgacha ta’lim muassasasi tarbiyachilari bilan o’tkazilgan suhbat va 
anketa so’rovlari shuni ko’rsatadiki, bolalar masalalar yechisga juda ham 

5 
qiziqishadi, ammo amalda bunday topshiriqlarni kam bajarishlari oydinlashdi.Bu 
holat bizni bitiruv malakaviy ishimizni yoritishga asos bo’ldi. Shu sababdan 

Download 0,89 Mb.