MS Accessning asosiy elementlari - bu jadvallar, so‘rovlar, formalar, hisobotlar, mak-

Файл новой базы данных				ш
Папка:	| j_J Мои документы		X ЙИ’ Сервис -г

^Command and Conquer Generals Data [^GTA San Andreas User Files eBooks
|Мои рисунки
pjtMos и/зыка

Bu joyga tashkil etilayotgan fayl nomini kiriting

Ushbu amallar bajarilgandan so‘ng MS Access dasturi ishga tushadi va 26-rasmdagi ma’lumotlar ombori oynasi hosil bo‘ladi.
MS Accessda ma’lumotlar omborini tash­kil etish jadvallarni tashkil etishdan boshlanadi. Access jadval tashkil etishning uch xil usulini taklif etadi (26-rasm):

и: [dbi|

in файла! |Базы данных Microsoft Access

1)
2)
3)

Konstruktor holatida jadval tashkil et­ish (Создание таблицы в режиме кон­структора);
Usta yordamida jadval tashkil etish
(Создание таблицы с помощью масте­р^а);
Ma’lumotlarni kiritish orqali jadval tashkil etish (Создание таблицы путём ввода данных).

25 - rasm

- \u_ Создать

Jadval tashkil etishning uchchala usuli bir-biridan farq qiladi. Quyida jadval tashkil etish- ni “Konstruktor holatida jadval tashkil etish” usuli orqali amalga oshiramiz.
Ma’lumotlar omborini tashkil etishning ushbu bosqichida biz jadval strukturasini (27- rasm) tashkil etamiz, ya’ni jadvalimizdagi ustunlarni va ularning tiplarini aniqlab olamiz.
Shuni alohida eslatib o‘tmoqchimizki, ma’lumotlar omborini tashkil etishdan avval puxta ishlangan rejaga ega bo‘lish zarur. Shundagina ma’lumotlar omborini tashkil etishda vaqtdan samarali foydalanish mumkin. Accessda ma’lumotlar omborini tashkil etishdan oldin jad- valingizni MS Word dasturida tuzib olsangiz, bo‘lajak jadvalingiz tuzilishi haqida aniq tasav-

Maydon nomi
kiritiladi

Ma’lumotlarning tipi kiritiladi



К
ства поля

-

Имя поля может состоять из 64 знаков с учетом пробелов. Для справки по именам полей нажмите клавишу F1.
онструктор. F6 = переключение окон. F1 = спр.
27 - rasm

M
ushbu maydonga mos ma’lumotlar tipini

ЕВЕ

	1 Таблица! : таблица
		Имя поля I		Тип данных	Описание I уч
- T		Familiya
				Текстовый
				Поле MEMO
-	3		Числовой		V
				Дата/время Денежный	пя
1-	Общие | Подстановк			Счетчик Логический Поле объекта OLE Г иперссылка Мастер подстановок...		Тип данных определяет 3Ha4eHHflj которые можно сохранять в этом поле. Для справки по типам данных нажмите клавишу F1.

Ш Microsoft Access

J Файл Правка Вид Вставка Сервис Окно Справка

: - у * ш | =« * т - о.

| Конструктор. F6 ~ переключение окон. FI ~ спр.

28 - rasm
aydon nomini kiritganimizdan keyin ko‘rsatishimiz kerak bo‘ladi. Buning uchun maydon nomi kiritiladigan katakchaning o‘ng tomonidagi katakchaga o‘tib ro‘yxatdan kerakli tipini tanlab olamiz (28-rasm).
Ma’lumotlarning qiymatlari quyidagicha bo‘lishi mumkin: Matnli (Текстовой),
MEMO maydoni (Поле МЕМО), Sonli (Числовой), Sana/Vaqt (Дата/Время), Pul birligi (Денежный), Sanagich (Счетчик),
Mantiqiy (Логический), Multimedia tipi- dagi ma’lumotlar (Поле объекта OLE), Gi- permurojaat (Гиперссылка).
Ma’lumot tipini aniqlab olganimizdan keyin uning xossalarini ko‘rsatishimiz kerak.
Maydonning xossalari jadval oynasining ikkinchi qismi - Maydonning xossalari (Свойства поля) - qismida kiritiladi. Maydonning xossalari - uning o‘lchami, formati, hajmi va h.k.
Savol va topshiriqlar
9 1. MS Accessni ishga tushirishda bajariladigan amallarni amalda ko‘rsatib bering.

2. 
   MS Accessda ishni yakunlashda bajariladigan amallarni amalda ko‘rsatib bering. ® 3. Ma’lumotlar omborining asosiy elementlari nimalardan iborat?
   

M
4.
5.
6.
a’lumotlar omboridagi jadval va uning vazifalari haqida ma’lumot bering.
Ma’lumotlar omborining elementlaridan biri so‘rov nima va u qanday maqsadda qo‘llaniladi?
Forma va hisobotlarning vazifalari nimalardan iborat?

7. 
   Yangi ma’lumotlar ombori qanday usullar orqali hosil qilinadi? Amalda ko‘rsatib bering.
   
8. 
   Jadvallar qanday usullarda tashkil etiladi? Amalda ko‘rsatib bering.
   
9. 
   Maydon qanday tiplardan iborat bo‘lishi mumkin?
   
10. 
    Maydonning Matnli tipiga misollar keltiring.
    
11. 
    Maydonning Sonli tipiga misollar keltiring.
    
12. 
    Maydonning Sana/Vaqt tipiga misollar keltiring.
    
13. 
    Maydonning xossalari nimalardan iborat?
    

9. 
   - dars. MS Access dasturida ma’lumotlar omborini tashkil etish
   

MS Access dasturida ma’lumotlar omborini tashkil etishni quyidagi masalani hal etish orqali ko‘rib chiqamiz.
Masala. 9-sinf o‘quvchilari haqidagi ma’lumotlar omborini tashkil eting.
Yechish. Ushbu ma’lumotlar omborini ikkita jadval ko‘rinishida tashkil etamiz. Birinchi jadval o‘quvchilar haqidagi umumiy ma’lumotdan (familiyasi, ismi, otasining ismi, sinfi, tug‘ilgan sanasi, telefon raqami va rasmi) iborat bo‘ladi. Ikkinchi jadvalda esa o‘quvchilarning fanlardan olgan baholari aks etadi.
Nima uchun biz sinf o‘quvchilari haqidagi ma’lumotlar omborini tashkil etishda ikkita jadvaldan foydalanyapmiz? Sababi shundaki, jadvallardagi maydonlar soni qanchalik ko‘p bo‘lsa, uni boshqarish shunchalik qiyinlashadi. Undan tashqari, birinchi jadvalda o‘quvchilar haqidagi umumiy ma’lumotlar, ikkinchi jadvalda esa fanlar bo‘yicha o‘zlashtirish natijalari kiri­tiladi, ya’ni, birinchi va ikkinchi jadvallarda ikki xil ma’lumot kiritilmoqda. Ma’lumotlarni guruhlarga ajratib kiritishdan maqsad - ma’lumotlar omboridan kerakli axborotni izlashimizda so‘rovlarni tashkil etish osonlashadi. Demak, birinchi jadvalda bir xil turdagi ma’lumotlar, ikkinchi jadvalda esa boshqa turdagi ma’lumotlar kiritiladi. Agar bitta jadvalning o‘zida barcha ma’lumotlarni saqlaydigan bo‘lsak dastur ishida hech qanday xatolik yuz bermaydi, lekin uni boshqarish va samarali ishlatishimizda qiyinchiliklar vujudga kelishi mumkin.
Birinchi va ikkinchi jadvallarning maydon nomlari va maydon qiymatlarining tiplarini quyidagicha kiritamiz: