• Siqilishdagi mustahkamlik.
  • Yog‘ochlarning siqilishdagi mustahkamlik chegarasi
    		•

    YOG‘OCHNING MEXANIK XOSSALARI




    Download 1,14 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet29/168
    Sana19.12.2023
    Hajmi1,14 Mb.
    #124022
    1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   168
    Bog'liq
    Pardozbop qurilish ashyolari. Qisimov E. 2005

    YOG‘OCHNING MEXANIK XOSSALARI 
    Yog‘ochning mexanik xossalari uning anatomik tuzilishiga, tolalarining joylashishiga va zichligiga, 
    hujayralar orasidagi moddalar miqdoriga bog‘liq. 
    Mexanik xossalariga ko‘ra, boshqa ashyolarga nisbatan yog‘ochning ko‘pgina afzalliklari bor. Uning 
    cho‘zilishga, siqilishga, egilishga mustahkamligi, yorilishga qarshilik ko‘rsatish kabi xossalari qurilishda juda 
    qo‘l keladi. 
    Siqilishdagi mustahkamlik. Ko‘pchilik yog‘och konstruksiyalar siqilishga ishlaydi. Masalan: to‘sin, 
    qoziq, ustun, sinch va h.k. Yog‘och konstruktiv element sifatida ishlatilganda tolalarining yo‘nalishi va jinsi 
    e’tiborga olinadi. Shuningdek, yog‘och tolalari bo‘ylab ta’sir etadigan siquvchi kuchlarga ko‘ndalang 
    tushadigan kuchlarga nisbatan yaxshi qarshilik ko‘rsatadi. Shu sababli, yog‘och ashyolarning siqilishdagi 
    mustahkamlik chegarasi ikki ko‘rsatkich: tolalari bo‘ylab va tolalariga ko‘ndalang siqilish bilan ifodalanadi 
    (2.2-jadval). 
    Yog‘ochning tolalari bo‘ylab siqilishidagi mustahkamlik chegarasini aniqlash uchun nuqsonsiz joyidan 
    20x20x30 mm o‘lchamdagi namunalar tayyorlanadi. Namunalar gidravlik pressda siqilishga sinaladi va 
    olingan natija yog‘ochning 12% namligidagi mustahkamligiga keltiriladi. 
    2.2-jadval 
    Yog‘ochlarning siqilishdagi mustahkamlik chegarasi 
     
     
     

    Yorilishga qarshiligi. Yog‘ochga mix, pona va h.k. qoqilganda u tolalari bo‘ylab yorilishi mumkin. 
    Yog‘ochning yoriluvchanligi, avvalo, tolalarining zichligiga bog‘liq. Yog‘ochni yoriluvchanlikka sinash uchun 
    qalinligi va eni 20 mm li prizmani randalab, 2.12-rasmda ko‘rsatilgan o‘lchamlarda namunalar tayyorlanadi va 
    Mixaelis asbobida ikki uchidagi o‘yiqqa kuch berib tortiladi. Yog‘ochlar juda qiyin yoriluvchan (shamshod, 
    grab, olcha, tiss), qiyin yoriluvchan (zarang, shumtol, kashtan) va oson yoriluvchan (qarag‘ay, terak, eman, 
    archa va h.k.) bo‘ladi. 

    Download 1,14 Mb.
    1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   168




    Download 1,14 Mb.
    Pdf ko'rish