|
Moddiy nuqtadeganda harakatning muayyan sharoitlarida o’lchamlarihisobgaolinmaydiganjismdir
|
| bet | 2/31 | | Sana | 05.06.2023 | | Hajmi | 1.04 Mb. | | #69956 |
Bog'liq portal.guldu.uz-NAZARIY MEXANIKA 5-laboratoriya ishi (1), 13-ma’ruza Generatorlar. Generatorlar sxemasi va ishlash prinsipi, 2023-2024 ўқув йили намунаси, Когон шахар ихтисослаштирилган мактаб йул харакати расмModdiy nuqtadeganda harakatning muayyan sharoitlarida o’lchamlarihisobgaolinmaydiganjismdir.
Moddiy nuqtaning vaziyati va harakati boshqa moddiy nuqtalar vaziyati vaharakatidanbog’liqbo’lganmoddiynuqtalarto’plamiga–moddiynuqtalarsistemasiyokimexaniksistemadeyiladi.Yokiboshqachaaytgandamoddiy
nuqtalar sistemasi - har birini moddiy nuqta deb qarash mumkin bo’lgan nuqtalarto’plami.Masalan,Quyoshsistemasi.
O’ziningharakatidavomidaistalganikkinuqtasiorasidagimasofao’zgarmasdanqoladigansistemaabsolyutqattiqjismdebqabulqilingan.Tabiatda uchraydigan har qanday moddiy jismlar atom va molekulalardan tashkiltopganbo’lib,ulardiskretstrukturagaega.Ammomasalanisoddalashtirishmaqsadida u yaxlit muhit deb qaraladi. Tekshiriluvchi obyektlarga bog’liq holdaklassik mexanika moddiy nuqta va moddiy nuqtalar sistemasi mexanikasi, absolyutqattiq jism mexanikasi, yaxlit muhit mexanikasiga bo’linadi. O’z navbatidayaxlitmuhitmexanikasielastikliknazariyasi,gidrovaaerodinamikagabo’linadi.O’rganilayotgan masalalarxarakteriga ko’ra esa klassik mexanika kinematika,dinamika,statikabo’limlaridan iborat.
Fazovavaqthaqidagiklassiktasavvurlar
Fazo va vaqt haqidagi klassik tasavvurlar birinchi bor N’yuton tomonidananiqko’rinishdaifodalangan.Bundafazovavaqtniobyektivmavjudligitanolinadi.Ammoularbir-biridanvaharakatlanuvchimateriyadanajralganholdamavjudbo’libqoladi.Moddiyjismlarharakativamaydonlardayuzberuvchijarayonlarfazovaqtningxususiyatlarigamutlaqota’siryetmaydi.Klassikmexanikada fazo ham vaqt ham absolyut deb qaraladi. Klassik mexanikada fazohammayerdauzluksiz,birjinslivaizotropdebhisoblanib,uningmetrikxususiyatlari Yevklid geometriyasining aksiomalari orqali to’liq ifodalanadi. Vaqtesa fazoning hamma nuqtalari uchun bir xil universal kattalik hisoblanib, hammayerdabirtekis o’tadivafazo singariuzluksizvabirjinslideb qaraladi.
Moddiynuqtayokijismlarharakatinitekshirishdasanoqsitemasidanfoydalaniladi.Klassikmexanikadaabsolyutqattiqjismbilanbog’langankoordinatalarsistemasivaungabiriktirilgansoat,uzunlikvavaqtetalonlaribirgalikda sanoq sistemasini tashkil yetadi. Fazo bir jinsli va izotrop bo’lganligiuchununingxossalari hammanuqtalarivabarchayo’nalishlaribo’yichabirxil.
|
| |
