I. S. Islamov, R. R. Salimgareyeva yakkakurash, koordinatsion va

Download 7,58 Mb. Pdf ko'rish
bet	22/123
Sana	18.12.2023
Hajmi	7,58 Mb.
	#122199

1 ... 18 19 20 21 22 23 24 25 ... 123

Bog'liq
Yakkakurash, koordinatsion va siklik sport turlari. (Suzish). Islamov I.S, Salimgareyeva R.R

2-rasrn.
QoMlarning ichki va tashqi harakat qilishida ko‘tari!ishiga
e ’tibor qarating, qoMning kaft tomoni har ikkala harakatda chetda
kattaroq bosim yaratishda suvga bosiladigan tomondir, kaft orqa
tomoni bilan solishtirganda ko'tarilish va bosim suzishda bizning
ikki talabimizni qondiradi. Ko‘tarilish keyingi y o ‘naltirish qarshilik
kuchlariga
perpendikular
ishlaydi
va
suzuvchiga
oldinga
y o ‘naltirilgan itarishni berish uchun qo'llam ing ichki tomoni (kaft
tornoni)dan itariladi.
Eshkak suzish bilan ishlagan har qanday odam biladiki,
suzuvchining suv ostida harakatlanishini ta ’minlovchi sekin
harakatlanish burg‘asidir. Shuning uchun siljish suzishda kuchli
vosita emasdek tuyuladi. Shunisi aniqki, suzuvchi eshkak suzish
bilan ko‘p narsa yuta olmaydi, lekin ko‘pchilik suzish burg‘alaridek,
eshkak lab suzish hujum ning bir xarakterini ajratish
uchun
moMjallangan. Eshkaklab suzish harakati asosiy suzish hujumida
foydalanilgandek, orqaga bosish hujumi harakatlariga (qarshilikli
oldinga harakat qilish) bilan aloqasiz boMadi.
Parallel harakatlanish, qarshilik va perpendikular harakat siljishi
kombinatsiyasi natijaviy kuchga olib keladi. Natijaviy kuch tanada
harakatlanadigan ko‘pchilik kuchlar bir kuchga aytanganda amalga
oshiriladi. Masalan, agar ikkita odam mebelni harakatlantirishga

urinsa va bir odam bir tom onida, boshqa odam biroz boshqa
burchagidan itarsa, ikki kuch bir kuchga birlashib, mebelni kerakli
bir yo‘nalishga itaradi. A gar bir odam kuchliroq bo‘Isa, itarish
mebelni bir yo‘nalishda harakatlanishiga katla ta ’sir k o ‘rsatadi,
biroq ikkinchi odam ning ham itarishi ta ’sirga ega.
Aslida, suzishda suzuvchining q o ‘ii bosh ro‘parasida kengaygan
holda b o iib boshlanadi va son tom onida tugaydi, shuning uchun
orqa bosish qarshiligi shubhasiz rol o ‘ynaydi. Qarshilik va siljish
suzishda mutanosib b o ia d i va bu natijaviy kuchga olib keladi,
chunki bu k o ‘proq tajribaga ega suzuvchilarda nisbatan samaraliroq
b o ia d i.
3-rasrn jahon rekordchisi Ariana Kukors batterflyay suzishning
oldinga harakatlanish fazasi davom ida kurashayotganini k o ‘rsatadi.
Harakatdan ko‘rinib turibdiki, qarshilik va siljish yagona oldinga
yo‘nalish natijaviy kuchini paydo qilish uchun bir chizmadadir. Uni
q o iin in g yengil ko‘tarilishiga (hujurn burchagiga) e ’tibor bering. U
q o ilarin i ichkariga (yonbosh samolyotda), tanasining o ‘rta c h iz ig i
tomon yo‘naltirmoqda, chunki u suzish jarayonida suvga orqa bos -
maydi. Bu siljish kuchini qarshilik kuchi bilan birlashishiga y o i
ochadi, hujum burchagisiz va chetki harakatsiz siljish kuchi
bo i maydi.
3-rasm.
M

Bugun keng ravishda qabul qilinganki, qarshilik va siljish
ikkalasi ham suzishda kuchlar sifatida mavjuddir. Oldinga
harakatlanish muhokamasi har birining roli qay darajada mavjudligi
yoki bo‘lishi kerakligiga e ’tibor qaratiiadi. Qaysi biri ustun?
Suzuvchi suvda, asosan, orqaga itarish bilan harakatlanishga
e ’tiborni qaratishi kerakmi va asosan qarshilik kuchini ishlatishi
kerakmi yoki eshkaklab suzish harakatlaridan foydalanib, siljish
kuchidan ko‘proq foydalansinmi? Javob ahamiyatga ega, chunks u
suvda qo'lni qanday harakat qilishga b o g iiq dir.
Keyingi bo‘limda yaqin o ‘n yilliklarda ilgari surilgan oldinga
harakat qilish nazariyalari muhokama qilinadi, rasmlarga diqqat
bilan qarang va siz. boshqa hollarda ko‘rinaydigan qo ‘lni ko‘tarish
yoki hujum qilish harakati kabi boshqa narsalarga e ’tibor qarating.
Oldinga harakat qilishning negizini tushunish sizning suzish
hujumingizga ijobiy ta ’sir qiladi.

Download 7,58 Mb.

1 ... 18 19 20 21 22 23 24 25 ... 123

Download 7,58 Mb.

Pdf ko'rish