• 2. Kasb-hunar kollejlarini bitirganlarga qanday diplom beriladi
  • Mavzu yuzasidan test savollari




    Download 1,3 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet27/39
    Sana25.11.2023
    Hajmi1,3 Mb.
    #105188
    1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   39
    Bog'liq
    касб й и п а укув кулланма (восстановлен)

     
    Mavzu yuzasidan test savollari 
    1. 9 yil mobaynida nechta fanni o’zlashtirish mumkin? 
    A) 25 ta 
    B) 15 ta 
    C) 20 dan ortiq 
    D) 19 ta 


    109 
    2. Kasb-hunar kollejlarini bitirganlarga qanday diplom beriladi? 
    A) ―Mutaxassis‖ diplomi 
    B) ―kichik mutaxassis‖ darajali diplom 
    C) ―mutaxassislik‖ diplomi 
    D) ―bakalavr‖ diplomi 
    3.8-9 sinflardagi materiallar qanday yo’nalishlarda o’qitiladi? 
    A)6-7 sinf materiallari asosida 
    B) 5-sinfdan tanlab olingan yo’nalishda 
    C)3- sinf mehnat ta`limi asosida 
    D) boshlang`ich sinflar asosida 
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     
     


    110 
     
     
     
     
     
     
     
    § 10. KASBGA YO’NALTIRISH YUZASIDAN AMALGA 
    OSHIRILADIGAN TAJRIBA-SINOV ISHLARI VA ULARNING 
    XUSUSIYATLARI 
    Tajriba-sinov ishlarining shakllantiruvchi bosqichida o’quvchilarni kasbga 
    moslashtirish texnologiyasining darajasi tahlil qilindi. Bunda tajriba-sinov ishlari 
    tajriba guruhida biz taklif etgan texnologiya asosida, nazorat guruhida esa 
    an`anaviy dastur bo’yicha amalga oshirildi. 
    Uning natijalarini baholash uchun mehnat ta`limi bo’yicha ta`lim 
    standartining taxlili asosida o’quvchilarning kasbga moslashtirish bo’yicha 
    egallashlari lozim bo’lgan eng ahamiyatli turtta ko’nikmani aniklab oldik, ya`ni: 
    Axborotlarni tahlil qilish ko’nikmasi. Ushbu ko’nikma o’quvchilarning kasb 
    tasnifi, uning asosiy turkumlariga xos umumiy xususiyatlarni bilishi, kasblarning 
    murakkablik omillarini taxlil qila olishi bilan baholanadi; 
    Gnostik ko’nikmalar. U kasbi bo’yicha talab qilinadigan shart-sharoitlar bilan 
    o’quvchining qiziqishlari, mayllari, qobiliyatlari, salomatligi va boshqa 
    sifatlarining o’zaro muvofiqligini aniqlash asosida baholanadi; 
    Konstruktiv ko’nikmalar. O’quvchi tomonidan kasbga doir shaxsiy rejaning 
    mazmuni, bo’limlari va vazifasiiing asoslanishi, kasbga tayyorgarlik va kasb 
    mahoratini oshirish usullarini egallaganligi. 
    Tashkiliy ko’nikmalar. Kasbga moslashtirish va kasbga xos bilimlarni, 
    malakalarni egallash hamda diagnostik kasb maslahatidan foydalanishni, akademik 
    litseylar va kasb-xunar kollejlarining o’quvchilariga bo’lgan talablarni, ularning 
    bir-biridan farqini bilishi. 


    111 
    So’ngra, mazkur ko’nikmalarniig tajriba va nazorat guruhlari o’quvchilarida 
    qay darajada shakllanganligani qiyosiy taxlil qilish maqsadida ularning har biri 
    anketa savollari hamda amaliy topshiriq yordamida baholandi. Bu o’rinda anketa 
    savollari nazariy, topshiriq esa amaliy bilim va ko’nikmalarni anikdigaga xizmat 
    qilishi ko’zda tutilib, har bir savol 5 balli tizimda baholab borildi. 
    Biz o’quvchilar tomonvdan bilim va ko’nikmalarni o’zlashtirish sifatini 
    baholashning umumlashgan ko’rsatkichi - oxirgi natija bo’yicha taqoslashdan 
    foydalandik. Bunda o’quvchilar bilim va ko’nikmalarini keltirilgan o’rtacha 
    o’zlashtirish bali orqali baholash eng samarali yo’nalish hisoblanib, u guruhlardagi 
    o’rtacha o’zlashtirish bali farqi va o’rtacha ball atrofida ballarning yoyilish 
    ko’rsatkichidan foydalanib anikdanadi. 
    Kasb-hunar tanlashda adashmaslik uchun o’quvchilar quyidagilarni bilishi va 
    uddalashi kerak: 
    A) mehnat va kasb turlariga bo’lgan o’z moyilligi, qiziqish va layoqat; 
    B) Kasb-hunar bo’yicha mehnat sharoiti va mazmuni (predmeti, maqsadi, 
    mehnat quroli, ishchining asosiy vazifalarini, bilimni, ko’nikmalarni, mehnat 
    tashkillashtirish; 
    V) Insonning shaxsiy xislat-lari va sog`ligiga kasb tomonidan qo’yiladigan 
    talablarni; 
    G) Kasb-hunar egallash va malaka oshirish yo’llarini (ishlab chiqarish 
    jarayoni, kasb-hunar kollejlarida, maxsus kurslarda, OO’YUda va h.k.); 
    D) Tanlagan kasb-hunar bo’yicha ishlash mumkin bo’lgan eng yaqin 
    korxonalar to’g`risidagi ma`lumotlarni, to’garaklarda ishtirok etish jarayonida o’z 
    qiziqish va mo yillarni amaliyotda sinash;
    E) Ma`lumotlar va maxsus adabiyotlar orqali kasblar bilan tanishish, 
    mutaxassis bilan maslahatlashish, ishchi o’rni bilan tanishish; 
    J) Kasb-hunarga yo’naltirish Markazidan maslahatlar olish, amaliyotdan 
    o’tish, shifokor maslahatini olish; 
    Z) Kasb-hunar to’g`risidagi ma`-lumotnomalarni va adabiyot-larni ―Kim 
    bo’lsam ekan?‖ mavzusidagi materiadlarni o’qishni, bo’sh ishchi o’rinlari 


    112 
    to’grisida ish bilan bandlik tashkilotlari materiallari bilan tanishish va 
    maslaxatlashishni. 
    Barkamol o’quvchi shaxsini tarbiyalashda kasbga moslashtirish ishlarining 
    mazmunini belgilashdagi quyidagi fikrlarga amal qilish maqsadga muvofiq bo’ladi: 
    - o’quvchilarning kasbga moslashtirishning pedagogik texnologiya borasidagi 
    amalga oshirgan tadqiqotlarimiz ishlab chiqilgan texnologiyamizning samarali va 
    ishonchli ekanligini tasdikladi; 
    - o’quvchilarda shakllantirilgan kasb oid ko’nikma va malakalar, ularning 
    bo’lajak mutaxassislar sifatida kasbiy shakllanishidagi ahamiyatini o’rganish 
    uchun qo’llanilgan metodlar majmuasi olingan natijalarning haqqoniyligi va ijobiy 
    tavsifdaligini tasdiqladi; 
    - darsdan tashqari mashg`ulotlar jarayonida o’quvchilarning umumta`lim, 
    umummehnat bilim va ko’nikmalari darajasini oshirishning ishlab chiqilgan 
    pedagogik texnologiyasini ta`lim tizimi amaliyotiga tadbiq qilish mumkin, deb 
    hisoblaymiz. 
    O’quvchilarni kasbga moslashtirishda mehnat ta`limi bo’yicha darsdan 
    tashqari mashg`ulotlarning muhim ahamiyatga ega ekanligini tasdikdadi. 
    O’quvchilarning kasb tanlashga oid bilim va ko’nikmalari diagrammalar hamda 
    qiyosiy jadvallar yordamida tahlil qilishini natijasida darsdan tashqari 
    mashg`ulotlarda o’quvchilarni kasbga moslashtirish ishlarining maqsadga muvofiq 
    tashkil etilishi bu mashg`ulotlarga muntazam ishtirok etuvchi o’quvchilarning 
    umummehnat bilim va ko’nikmalari, umumta`lim fanlaridan o’zlashtirish darajasi 
    qolgan o’quvchilarga nisbatan birmuncha yuqori ekanligada o’z isbotini topdi; 
    - kasbiy tarbiya tizimida kuyidagilarga amal qilinishi lozim deb hisoblaymiz: 
    • kasbiy tarbiya - tarbiyalanuvchi shaxsini oliy ijtimoiy qadriyat deb tan olish,
    har bir bola, o’smir va yosh yigit-qizning betakror 
    hamda o’ziga xosligani hurmatlash, uning ijtimoiy huquqi va 
    erkinligini e`tiborga olish; 
    • yoshlarda istak va imkoniyat muvofikdigi tuyg`usini qaror toptirish; 
    • milliylikning o’ziga xos an`analari va vositalariga tayanish; 


    113 
    • shaxslararo munosabatlarda insonparvarlik, o’qituvchilar va 
    o’quvchilar o’rtasidagi bir-biriga hurmat munosabatlari, bolalar fikriga e`tibor 
    qilish, ularga mehribonlarcha munosabatda bulish; 
    • kasbiy tarbiya jarayonida uzluksizlikka va turli yoshdagi bolalarni qamrab 
    olishga alohida ahamiyat berish. 
    Qayd etilgan materiallar negizida ―Ilmiy pedagogik tadqiqot natijalarini 
    rasmiylashtirishning namunaviy tartibi‖da quyidagilarga tayanish: tadqiqot 
    mazmuni, mantiqiy tuzilishi, asosiy tushunchalari hamda asosnomasi, tadqiqot 
    mavzusining dolzarbligi, tadqiqot muammosi, tadqiqotning maqsadi, tadqiqot 
    farazi, tadqiqot ob`ekti, tadqiqot predmeti, tadqiqot vazifalari, tadqiqotning nazariy 
    ahamiyati, tadqiqotning amaliy ahamiyati, tadqiqotning ilmiy yangiligi, 
    tadqiqotning ishonchliligi va asoslanganligi, himoyaga olib chiqiladigan asosiy 
    xulosalar, tadqiqotni amalga oshirish bosqichlari, tadqiqot natijalarining amalga 
    oshirilishi, tadqiqotlarni amalga oshirish istiqbollari, ishning mundarijasini tuzish. 
    Mazkur ishlarning bajarilishida ilg`or tajriba va olimlarning fikrlari, g`oyalari bilan 
    to’ldirilishi maqsadga muvofiqdir. 

    Download 1,3 Mb.
    1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   39




    Download 1,3 Mb.
    Pdf ko'rish