8
ularning qiymati boshqarish vazifasi va ob’ektlarning dinamik xususiyatlariga
bog’liq. Bundan TJABT larni algoritmik ta’minlashda qo’shimcha talablar vujudga
keladi: ular o’zlarini iqtisodiy jihatdan oqlashlari lozim, ya’ni birinchidan,
axborotni qayta ishlashga ketgan vaqt bo’yicha, ikkinchidan esa BHM ning
xotirasidan foy-dalanish hajmi bo’yicha, boshqacha qilib aytganda kelayotgan
axborotni o’z vaqtida «ko’rib chiqish» kerak. Bu talablarga iterativ tsiklik
hisoblash (staxostik approksimatsiya yo’li bilan hisoblash, rekursiv regressiya yo’li
va shu kabilar) usuli javob beradi. Ulardan quyidagi masalalarni hal qilishda
foydalanish mumkin: 1) texnologik nazorat va texnika-iqtisodiy ko’rsatkichlarni
hisoblash vazifalarini o’rganganda kerakli foydali signalni ajratib olish; 2) ko’p
o’lchashli, raqamli boshqarishda; 3) identifikatsiyalash va adaptatsiyalashda; 4)
optimallash va koordinatlashda [5 ].
Texnik darajasi va murakkabligining ortishiga qarab TJABT ni lokal,
kompleks va integrallangan tizimlarga ajratish mumkin.
Lokal TJABT lar
— kam sonli bir turli asosiy yoki yordamchi
operatsiyalar texnologik jarayonlarining avtomatlashtirilgan boshqarish tizimlari
(apparat, qurilma, agregat). Bu oraliq bosqich bo’lib, u yanada murakkab tizimga
o’tishi lozim. Bunday tizimlar avtomatik ravishda bajargan vazifalarining kamligi
bilan xarakterlanadi va bunda TJABT ning 0,1, 2-sinflarini qo’llash maqsadga
muvofiqdir.