«Klaster» metodi. Klaster
metodi
pedagogik,
didaktik
strategiyaning muayyan shakil bo‘lib, u o‘quvchilarga ixtiyoriy
muammo (mavzu)lar xususida erkin, ochiq o‘ylash va shaxsiy fikrlarni
bemalol bayon etish uchun sharoit yaratishga yordam beradi. Mazkur
metod turli xil g‘oyalar o‘rtasidadagi aloqalar to‘g‘risida fikrlash
imkoniyatini beruvchi to‘zilmani aiqlashni talab etadi.
«Klaster» metodi aniq ob’ektga yo‘naltirilmagan fikrlash shakli
sanaladi. Undan foydalanish inson miya foliyatining ishlash tamoyili
bilan bog‘liq ravishda amalga oshadi. Ushbu metod muayyan
mavzuning
o‘quvchilar
tomonidan
chuqur
hamda
puxta
o‘zlashtirilguniga qadar fikrlash faoliyatining bir maromda bo‘lishini
ta’minlashga xizmat qiladi.
Stil va Stil g‘oyasiga muvofiq ishlab chiqilgan «Klaster» metodi
puxta o‘ylangan strategiya bo‘lib, undan o‘quvchilar bilan yakka
tartibda yoki guruh asosida tashkil etiladigan mashg‘ulotlar jarayonida
foydalanish mumkin. Guruh asosida tashkil etilayotgan mashg‘ulotlarda
ushbu metod guruh a’zolari tomonidan bildirayotgan g‘oyalarning
majmui tarzida namoyon bo‘ladi. Bu esa guruhning xar bir a’zosi
tomonidan ilgari surilayotgan g‘oyalarni uyg‘unlashtirish hamda ular
o‘rtasidagi aloqalarni topa olish imkoniyatini yaratadi.
«Klaster» metodidan foydalanishda quyidagi shartlarga rioya qilish
talab etiladi;
-
Nimaniki
o‘ylagan bo‘lsangiz shuni qog‘ozga yozing.
Fikringizning sifati to‘g‘risida o‘ylab o‘tirmay, ularni shunchaki yozib
boring.
-
Yozuvingizning orfografiyasiga yoki boshqa jihatlariga e’tibor
bermang.
-
Belgilangan vaqt nihoyasiga yetmaguncha yozishdan to‘xtamang.
Agar ma’lum muddat biror bir g‘oyani o‘ylay olmasangiz, u holda
qog‘ozga biror narsaning rasmini chiza boshlang. Bu harakatni yangi
g‘oya tug‘ilguniga qadar davom ettiring.
-
Muayyan tushuncha doirasida imkon qadar ko‘proq yangi
g‘oyalarni ilgari surish hamda mazkur g‘oyalar o‘rtasidagi o‘zaro
aloqadorlik va bog‘liqlikni ko‘rsatishga harakat qiling. G‘oyalar
110
yig‘indisining sifati va ular o‘rtasidagi aloqalarni ko‘rsatishni
cheklamang.