106
imkoniyatlarini aniqlash, ularning qarashlarini bilib olish mumkin.
«6x6x6» metodi asosida tashkil etilayotgan mashg‘ulotda har birida 6
nafardan ishtirokchi bo‘lgan 6ta guruh o‘qituvchi tomonidan o‘rtaga
tashlangan muammo (masala)ni muhokama qiladi. Belgilangan vaqt
nihoyasiga yetgach o‘qituvchi 6 ta guruhni qayta tuzadi. Qaytadan
shakllangan guruhlarning har birida avvalgi 6 ta guruhdan bittadan vakil
bo‘ladi. Yangi shakillangan guruh a’zoari o‘z
jamoadoshlariga avvalgi
guruhi tomonidan muammo (masala) yechimi sifatida taqdim etilgan
xulosani bayon etib beradilar va mazkur yechimlarni birgalikda
muhokama qiladilar.
«6x6x6» metodining afzallik jihatlari quyidagilardir;
1)
guruhlarning har bir a’zosini faol bo‘lishga undaydi;
2)
ular tomonidan shaxsiy qarashlarning ifoda etilishini ta’minlaydi;
3)
guruhning
boshqa
a’zolarining
fikrlarini tinglay olish
ko‘nikmalarini hosil qiladi;
4)
ilgari surilayotgan bir necha fikrni umumlashtira olish,
shuningdek, o‘z fikrni himoya qilishga o‘rgatadi.
Eng muhimi mashg‘ulot ishtirokchilarining har bir qisqa vaqt (20)
daqiqa mobaynida ham munozara qatnashchisi, ham tinglovchi, ham
ma’ruzachi sifatida faoliyat olib boradi.
Ushbu metodni 5, 6, 7 va hatto 8 nafar o‘quvchidan iborat bo‘lgan
guruhlarda ham qo‘llash mumkin. Biroq yirik guruhlar o‘rtasida
«6x6x6» metodi qo‘llanilganda vaqtni ko‘paytirishga to‘g‘ri keladi.
Chunki bunday mashg‘ulotlarda
munozara uchun ham, axborot berish
uchun ham bir muncha ko‘p vaqt talab etiladi. Suz yuritilayotgan metod
qo‘llanilayotgan mashg‘ulotlarda guruhlar tomonidan bir yoki bir
nechta mavzu (muammo)ni muhokama qilish imkoniyati mavjud.
«6x6x6» metodidan ta’lim jarayonida foydalanish o‘qituvchidan faollik,
pedagogik mahorat, shuningdek,
guruhlarni maqsadga muvofiq
shakllantira olish layoqatiga ega bo‘lishini talab etadi. Guruhlarning
to‘g‘ri shakllantirilmasligi topshiriq yoki vazifalarning to‘g‘ri hal
etilmasligiga sabab bo‘lishi mumkin.
«6x6x6» metodi yordamida mashg‘ulotlar quyidagi tartibda tashkil
etiladi:
1.
O‘qituvchi mashg‘ulot boshlanishidan oldin 6 ta stol atrofiga 6
tadan stul qo‘yilib chiqadi.
2.
O‘quvchilar o‘qituvchi tomonidan 6ta guruhga bo‘linadilar.
O‘quvchilarni guruhga bo‘lishda o‘qituvchi quyidagicha yo‘l tutishi
mumkin;
107
6 ta stolning har biriga muayyan ob’ekt
surati chizilgan lavhani
qo‘yib chiqadi.Mashg‘ulot ishtirokchilariga turli ob’ektlar surati
tasvirlangan (jami 36 ta) varaqchalardan birini olish taklif etiladi. Har
bir o‘quvchi o‘zi tanlagan varaqchada ta’svirlangan surat bilan
nomlanuvchi stol atrofiga qo‘yilgan stuldan joy egallaydi.
3.
O‘quvchilar joylashib olganlaridan so‘ng o‘qituvchi mashg‘ulot
mavzusini e’lon qiladi hamda guruhlarga muayyan topshiriqlarni beradi.
Ma’lum vaqt belgilanib, munozara jarayoni tashkil etiladi.
4.
O‘qituvchi guruhlarning faoliyatini kuzatib boradi,
kerakli
o‘rinlarda guruh a’zolariga maslaxatlar beradi, yo‘l - yo‘riqlar ko‘rsatadi
hamda guruhlar tomonidan berilgan topshiriqlarning to‘g‘ri hal
etilganligiga ishonch hosil qilgandan so‘ng guruhlardan munozaralarni
yakunlashlarini so‘raydi.
5.
Munozara uchun belgilangan vaqt nihoyasiga yetgach, o‘qituvchi
guruhlarni qaytadan shakllantiradi. Yangidan shakllangan har bir
guruhda avvalgi 6 ta guruhning har biridan bir nafar vakil bo‘lishga
alohida e’tibor qaratiladi. O‘quvchilar o‘z o‘rinlarini almashtirib
olganlaridan so‘ng belgilangan vaqt ichida guruh a’zolari avvalgi
guruhlarga
topshirilgan
vazifa
va
uning
yechimi
xususida
guruhdoshlariga so‘zlab beradilar. Shu tartibda yangidan shakllangan
guruh avvalgi guruhlar tomonidan qabul qilingan xulosalar ( topshiriq
yechimlari)ni muhokama qiladilar va yakuniy xulosaga keladilar.
