omili - umumiy qirg‘in qurollari talafotlarini yo‘qotish
jarayonining
asosiy qismini tashkil etib, u qutqaruv va tiklash ishlarini olib borishda
kompleks vazifalarni o ‘z ichiga oladi.
Maxsus ishlov berish omili - to‘liq va qisman ishlov berish xillariga
boiinadi. T o iiq ishlov berish omili deyilganda qo‘yilgan
vazifalarni
bajarishda hech qanday himoya vositalarisiz amalga oshirish, ya’ni xavfsiz
sharoit yaratish tushuniladi. Qisman ishlov berish omillarida esa qo‘yilgan
vazifalarni faqat terini himoyalovchi vositalarsiz amalga oshirish sharoiti
tushuniladi. Maxsus ishlov berish omili - atrof muhitni zararsizlantirish
va fuqarolami sanitar qayta ishlov berishdan tashkil topgan,
Texnika hamda transport vositalarini zararsizlantirish
avtoservis va
boshqa ta’mirlovchi korxonalarda amalga oshiriladi.
Fuqarolami sanitar ishlovdan o‘tkazish esa hammom, dushxona va
boshqa maxsus yuvinish joylarida amalga oshiriladi. Zararsizlantirish
omiliga dezaktivatsiya, degazatsiya va dezinfeksiya jarayonlari kiradi.
Dezaktivatsiya
deyilganda, zararlangan vositalar (kiyim-kechak,
himoya
vositalari, suv, texnika, transport vositalari) va inshootlardagi
radioaktiv moddalaming faolligini yo'qotish tushuniladi. Dezaktivatsiyaning
to ijq va qisman xili mavjud bo iib , u asosan mexanik va fizik-kimyoviy
usul bilan olib boriladi. Mexanik usulda
- radioaktiv moddalar bilan
zararlangan sirt yuzalarini artish orqali yo‘qotiladi. Fizik-kimyoviy usulda
esa - radioaktiv moddalar turli xildagi kimyoviy modda eritmalari bilan
yuvish amalga oshiriladi. Dezaktivatsiyada asosan suv ishlatilib, radioktiv
moddalaming
joiviluvchanligini oshirishda, sirt-faol hamda kompleks
hosil qiluvchi moddalar, kislotalar va ishqorlar ishlatiladi. Bular: SF-2,
OP-7, OP-10, NajPO^ trilon B, shavel, limon kislotalari va uning tuzlari.
