|
Qog‘ozni bukilgan joyidan yirtishBog'liq 1-mavzuQog‘ozni bukilgan joyidan yirtish. Qog‘ozni yirtishdan oldin, avval
ehtiyotlik bilan ochiladi, uning bir tomoni o‘ng qo‘l bilan bosilib, chap qo‘l bilan
bukilgan chiziqdan sekin yirtiladi. Bukilgan chiziq ustiga chizgichni qo‘yib ham
qog‘ozni yirtish mumkin.
Qog‘ozni bukilgan joyini pichoqda qirqish. Qog‘ozni buklab, timoq bilan
bosib iz tushiriladi. Shundan so‘ng uning buklangan chizig‘ini o‘ng tomonga qilib
stol ustiga qo‘yiladi, uning orasiga pichoqni tiqib yurgiziladi.
Qog‘ozni qaychi bilan qirqish. Qaychi o‘ng qolda ushlanadi. Ish vaqtida
qaychini to‘g‘ri ushlab, qirqilayotgan qog‘ozni undagi kesish chizig‘i aniq ko‘rinishi
uchun ayiantirib turiladi.
Qog‘ozni yopishtirish. Stolning ustiga gazeta yozib, uning ustiga kerakli
o‘lchamda qirqib olingan rangli yoki istalgan qog‘oz qo‘yiladi va mo‘yqalam
yordamida o‘rtasidan chetiga avval chap, so‘ngra o‘ng tomonga qarab yelim
suriladi. Yelim tez, yupqa qilib suriladi. Yelim surilgan qog‘ozni yopishtiriladigan
predmetning ustiga qo‘yib, uning ustidan g‘ijimlanishlar bo‘lmasligi uchun toza
mato bo'lagi bilan bosib tekislanadi.
Qog‘oz va kartonni o‘lchash usullari. Mehnat darslarida qog‘ozni o‘lchash
usullari unchalik murakkab emas va ular matematika darslarida qo‘llanadigan
asboblar yordamida bajariladi. Birinchi navbatda bu oddiy chizg‘ich, uchburchak
chizg‘ich va sirkuldir.
Qog‘oz va karton bilan ishlash darslarining asosiy xususiyati shundaki, bu
darsda buyumlaming umumiy ko‘rinishidagi yig‘ma, chizma va buyumning
namunasi yoki faqat texnikaviy rasm va chizmalardan foydalaniladi.
O‘qituvchi o‘quvchilaming yig'ma chizmani o‘qishga, chizma va namunadan
barcha detallami, ulaming o‘ lchamini aniqlash va har qaysi detalni mustaqil belgilab
olishga o‘rgatadi. O‘qituvchi o‘quvchilarga namuna va mehnat darsidagi chizmani
ko‘rsatib, bolalar bilan maketni yasash uchun nechta detal tayyorlash kerakligini,
ularning o‘lchami shakli qanday boiishini aniqlaydilar.
Bolalar chizmaga qarab to‘g‘ri to‘rtburchak, uchburchak shaklida ekanligini
aytadilar. Qog‘oz va karton bilan ishlash mashg‘uIotlarida o‘quvchilar oldindan
quyidagicha tayyorgarlik ko‘rishadi: stolning ustiga qog‘oz yozib, ish uchun kerakli
ish qurollari va materiallarni olib tayyorlaydilar. Har bir mashg‘ulot oxirida
o‘quvchilar keyingi mashg‘ulotda kerakli bo‘ladigan narsalarni yozib oladilar.
O‘quvchilar ishlayotgan materiallarga tejamkorlik bilan munosabatda
bo‘lishlari, o‘z ishini rejalashtira bilishlari, vaqtdan unumli foydalanishlari, shu
bilan birga ish joylarini toza va ozoda tutishlari, sinf xonasini tozalab qo‘yishlari
kerak.
Barcha fanlarda qo‘llanilganidek, mehnat darslarida ham ta’limning
ko‘rsatmali vositalaridan foydalaniladi. Jumladan, mehnat darslarida turli xil
namuna, rasm, chizma, sxematik namuna, turli predmetlar shuningdek, texnik
vositalardan foydalaniladi. Yuqorida aytib o‘tganimizdek, “Qog‘oz va karton bilan
ishlash” mashg‘ulotlarida o‘quvchilar qog‘ozni buklash yo‘ li bilan turli xil
narsalaming shaklini yasashni ham o‘rganib boradilar. Ana shunday mashg'ulotlar
davomida o‘qituvchi quyidagi ko'rsatmali qurollardan foydalanishi mumkin. Shu
bilan o‘quvchilar bu ko'rgazmalami yasashning bosqichlariga rioya qilgan holda,
dars davomida yasalishini o‘rganib borishlari mumkin.
|
| |
