• Nam havoning holat diagrammasiyu
    		•

    Mavzu: modda almashinish asoslari




    Download 1,41 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet19/53
    Sana17.05.2024
    Hajmi1,41 Mb.
    #239805
    1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   53
    Bog'liq
    Mavzu modda almashinish asoslari

    Nam havoning entalpiyasi.
    Nam havoning entalpiyasi (J/kg quruq havo) quruq havo 
    entalpiyasi bilan shu nam havoda bo’lgan suv bug`ining entalpiyasi yig`indisiga teng:
    I=C
    кх
    t+xi
    уб

    (30.3) 
    bu erda, 
    C
    кх
     —
    qumq havoning solishtirma issiqlik sig`imi, J/kg K; t
     —
    havo harorati, °C; 
    i
    уб
    —
    o’ta qizdirilgan bug`ning entalpiyasi, J/kg. 
    O’ta qizdirilgan bug`ning entalpiyasi 
    i
    уб
    (J/kg) quyidagi tenglama orqali topiladi. 
    i
    уб
    =r+C
    б
    t
    (30.4) 
    bu erda, r = °S dagi bug`ning entalpiyasi; r
     =
    2495 10
    3
    J/kg; 
    C
    б
    — bug`ning solishtirma issiqlik sig`imi, C
    б
    =1,97-10
    3 
    J/(kg K). 
    Agar quruq havoning solishtirma issiqlik sig`imi 1000 J/(kg K) deb olinsa, (30.3) tenglamani 
    quyidagicha yozish mumkin: 
    I= 1000 + x(2493 + 1
    ,97t)
    J/kg quruq havo (30.5) 
    Demak, nam havoning issiqlik ushlashi (entalpiyasi) nam saqlash 
    x
    va harorat t ga bog`liq bo’lib, 
    nam havo tarkibida bo’lgan quruq havoning 1 kg miqdoriga nisbatan olinadi. 
    Nam havoning holat diagrammasiyu 
    Nam havoning asosiy xossalari texnik hisoblashlar 
    uchun zarur bo’lgan aniqlik bilan I
    —x
    diagrammasi yordamida topilishi mumkin. Bu diagramma 
    L.K. Ramzin tomonidan 1917 yili taklif qilingan. I
    - x
    diagrammasini to’zishda bosimning 
    qiymati o’zgarmas deb olingan, ya’ni P = 745 mm simob ustuni (99 kPa ga yaqin). 
    Diagrammaning asosiy ochqlari oralig`idagi burchak 135° ga teng (30.1-rasm). Asosiy ochqlarga 
    nam havoning ikkita asosiy xossalari-entalpiya I (J/kg quruq havo) va nam saqlash 
    x
    (kg/kg 
    quruq havo) joylashtirilgan. Diagrammadan foydalanish qulay bo’lishi uchun nam saqlashning 
    qiymatlari yordamchi gorizontal ochqqa joylashtirilgan. Bunda I=const chiziqlar ordinata 
    ochqiga nisbatan 135° burchak bilan ma’lum masshtabda va 
    x
    = const chiziqlar esa yordamchi 
    absissa ochqiga perpendikulyar qilib joylashtirilgan.
     
    I-x
    diagrammasiga asosiy chiziqlardan tashqari quyidagi chiziqlar ham joylashtirilgan: 
    o’zgarmas harorat chiziqlari yoki izotermalar (I = const), o’zgarmas nisbiy namlik chiziqlari 

    =
    const; nam havodagi suv bug`ining parsial bosimi chizig`i. 

    = 100% chizig`i diagrammani 
    ikki qismga bo’ladi. Bu chiziqning tepa qismi diagrammaning ish yuzasi deb ataladi va u 
    tochyinmagan nam havoga tochg`ri keladi. Tochyinmagan nam havo qurituvchi agent sifatida 

    ishlatiladi. 

    =
    100% chizig`ining pastki qismida joylashgan yuza suv bug`i bilan tochyingan 
    havoga tochg`ri keladi va quritkichlarni hisoblashda ishlatilmaydi. 
    Harorat 99,4°C ga etganda tochyingan bug`ning bosimi o’zgarmas barometrik qiymati 
    (P
    = 
    745 mm simob ustuni) ga teng bo’lib qoladi, natijada nisbiy namlik 

    haroratga bog`liq 
    bo’lmaydi. Bunday sharoitda 

    namlik saqlash 
    x
    kabi amaliy jihatdan o’zgarmas qiymatni 
    egallaydi. Shu sababli t= 99,4°C bo’lganda 

    =
    const chizig`i keskin buriladi va yuqoriga 
    vertikal bo’ylab yunaladi. 
    I — x
    diagrammasi yordamida nam havoning istalgan ikkita xossasi bo’yicha uning 
    holatini belgilovchi nuqta (masalan, 
    A
    nuqta) topiladi, sochngra bu nuqta yordamida nam havo-
    ning qolgan xossalarini aniqlash mumkin.
    3

    Download 1,41 Mb.
    1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   53




    Download 1,41 Mb.
    Pdf ko'rish