• Tog’riburchakli izometriyada oqlar orasidagi burchaklar = 120 °ga teng.
  •  To'g’riburchakli izometrik proektsiya




    Download 8,84 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet46/83
    Sana25.11.2023
    Hajmi8,84 Mb.
    #105189
    1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   83
    6.3. To'g’riburchakli izometrik proektsiya 
    To'g’riburchakli izometrik proektsiya 
    to'g’riburchaklar aksonometriyaning 
    eng oddiy turi bo'lib, unda barcha koordinata o'qlari bir xil burchak ostida 
    aksonometrik proyeksiya tekisligiga qiya bo'ladi va shu bilan birga 
    koeffitsientlarining bir xil qiymatlariga ega bo'ladi: m = n = k. Keling, uni 
    izometrik proektsiya yoki izometriya 
    deb ataymiz (6.3-rasm). 
    O’zgarish koeffitsientining son qiymatini aniqlash oson. M = n = k bo'lgani 
    uchun, to'rtburchaklar aksonometriya formulasiga (m
    2
     + n
    2
     + k
    2
     = 2) asoslanib, biz 
    3m
    2
     = 2, keyin m = n = k = 
    deb yozishimiz mumkin. 
    Biroq, kasrli o’zgarish koeffitsientlari amaliy mashqlar uchun qulay emas, 
    shuning uchun ko'pincha ular o’zgaruvchan o’zgarish koeffitsientlari deb ataladi 
    (bu holda, 1 ga tushiriladi). Buning uchun izometriyaning chiziqli o’lchamlari, 
    6.3-rasm 
    6.3 
     


    104 
    uning asosiy o’lchamlari proyeksiyalashda kamaytirilgandek, bir necha baravar 
    oshiriladi. 
    Berilgan o’zgarish koeffitsientlaridan foydalanganda aksonometrik tasvir 
    mutanosib ravishda aniq o’zgarish koeffitsientlari (1 / 0.82 = 1.22) yordamida 
    tuzilganga nisbatan 1,22 marta ko'paytiriladi. 
    To'g’riburchakli izometriyada o'qlar orasidagi burchaklar = 120 °ga teng. 
    Rasm. 6.4 To'g’riburchakli izometriyada o'qlar qurilishini transportir yoki sirkul 
    yordamida bajarish ko'rsatilgan. 
    6.5-rasm 
    Rasm. 6.5 kubning to'g’ritburchakli izometriyasini ko'rsatadi, uning uchta 
    yuzi koordinata tekisliklariga to'g'ri keladi. Kubning yuzlariga doiralar chizilgan, 
    ular izometriyada uchta bir xil ellips bilan tasvirlangan. Ushbu ellipslarning katta 
    o'qlari 
    ellips 
    tekisligiga 
    perpendikulyar 
    bo'lgan 
    aksonometrik 
    o'qlarga 
    6.4-rasm 
    6.4 6.4
     


    105 
    perpendikulyar. O’zgarish koeffitsientlari 0,82 ga teng bo'lgan to'g’riburchakli 
    izometriyani qurishda ellipsning katta o'qi aylana diametrining haqiqiy qiymatiga, 
    kichik o'qi esa bu diametrning 0,58 ga teng bo'ladi. O’zgarish koeffitsientlari biriga 
    teng ravishda chizilganida ellipsning katta o'qi aylana diametrining 1,22 ga, kichik 
    o'qi esa 0,7 ga teng bo'ladi. 
    Rasm. 6.6 gorizontal, frontal va profil tekisliklari yordamida sharning 
    markazidan o'tuvchi va koordinata tekisliklariga parallel ravishda sakkizdan bir 
    qismi kesilgan to'pning to'rtburchaklar izometrik ko'rinishini ko'rsatadi. Ushbu 
    tekisliklar sharning sirtini doiralar bilan kesib o'tadi, ular izometriyada rasmdagi 
    kabi bir xil ko’rinishga ega bo'lgan uchta bir xil ellips bilan tasvirlangan.
    6.6-rasm 

    Download 8,84 Mb.
    1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   83




    Download 8,84 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



     To'g’riburchakli izometrik proektsiya

    Download 8,84 Mb.
    Pdf ko'rish