106
8. Qiyshiq burchakli frontal izometriyadagi o’zgarish koeffitsientlari qanday?
9. Qiyshiq burchakli frontal o'lchovdagi o’zgarish koeffitsientlarini ayting.
10. Qiyshiq burchakli aksonometriyada o'qlar qanday qurilgan?
7-BOB. TASVIRLAR
7.1. Tasvirlar haqida tushuncha
Ob'ektlarning tasvirlarini qurish to'g’riburchakli
proektsiyalash usuliga
asoslangan. Biroq, ko'pincha jismlarning chizmalarini yaratishda V, H va W uchta
proyeksiya tekisliklari etarli emas. Shuning uchun asosiy proyeksiya tekisliklari
sifatida uchta o'zaro
perpendikulyar V, H va W tekislik va ularga parallel uchta
tekislik olinadi. Ushbu tekisliklar kubning qirralarini hosil qiladi.
Kubik ichiga joylashtirilgan tasavvurdagi jism va uning yuzlari (oltita asosiy
proektsion tekisliklari) ichki yuzalariga proektsiyalangan.
Bunda proyeksiya
nurlari kuzatuvchidan qirralarga yo'naltiriladi. Kubning oltita yuzi ularning
kesishish
chiziqlari atrofida aylantirib, chizilgan tekislikka to'g'ri keladi. Oltita
proektsiyadan iborat rasmni oling (7.1-rasm).
7.1-rasm
Frontal proektsion tekislikda olingan rasm asosiy bosh ko’rinish
sifatida
qabul qilinadi. Shuning uchun ob'ektni shunday joylashtirish kerakki, asosiy tasvir
uning shakli va o'lchamlari to'g'risida eng to'liq tasvirni beradi.
107
Tarkibiga qarab tasvirlar turlarga, kesimlar va qirqimlarga bo'linadi.
Ko'rinishlar deb ataladigan tasvirlar orqali biz ob'ektning
tashqi shaklini tasavvur
qilishishimiz mumkin. Jismning ichki shaklini tushunish uchun kesimlar va
qirqimlardan foydalanish mumkin. Ushbu tasvirlarni ko'rib chiqamiz.