N ismatova, O. Karimova davlat va huquq




Download 2,12 Mb.
Pdf ko'rish
bet63/106
Sana26.01.2024
Hajmi2,12 Mb.
#146253
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   106
Bog'liq
Davlat va huquq asoslari. 11-sinf (2018, N.Ismatova, O.Karimova)

Mahmud
Zamaxshariy
2003-yil Nyu-Yorkda qabul qilingan Birlashgan 
Millatlar Tashkilotining Korrupsiyaga qarshi Konven-
siyasi muqaddimasida korrupsiya jamiyatni turli yo‘llar 
bilan iskanjaga oladigan dahshatli illat ekanligi hamda u 
demokratiya va huquq ustuvorligi asoslariga putur yet-
kazishi, inson huquqlari buzilishiga olib kelishi, bozorlar 
faoliyatiga to‘sqinlik qilishi, hayot sifatini yomonlash-
tirishi va odamlar xavfsiz ligiga tahdid soladigan uyush-
gan jinoyatchilik, terrorizm va boshqa hodisalar ildiz 
otib, gullashi uchun sharoit yaratib berishi ta‘kidlanadi.


84
harakatni pora berayotgan shaxsning manfaatlarini 
ko‘zlab bajarishi yoki bajarmasligi evaziga shaxsan o‘zi 
yoki vositachi orqali qonunga xilof ekanligini bila turib, 
moddiy qimmatliklar olishi yoxud mulkiy naf ko‘rish 
tushuniladigan «pora» atamasi bilan belgilaydi.
Har qanday moddiy qimmatliklar: pul, xorijiy va-
lyuta, qimmatbaho buyumlar, qimmatli qog‘ozlar, oziq-
ovqat yoki sanoat mahsulotlari va boshqalar pora pred-
meti bo‘lishi mumkin.
Pora olishning subyektiv tomoni – to‘g‘ri qasd: ayb-
dor (pora oluvchi) moddiy qimmatliklar yoki mulkiy 
foyda unga o‘zining xizmat mavqeyidan kelib chiqib 
pora beruvchi manfaatida biror-bir harakatni sodir etish
yoki etmaslik uchun pora sifatida berilayotganligini 
ang laydi va buni xohlaydi. 
Pora berish jinoyatining obyekti va predmeti pora 
olish jinoyati tarkibi belgilari bilan bir xil.
Jinoyat ob yektiv tomondan mansabdor shaxsga be-
vosita yoki vositachi orqali pora berishda ifodalanadi.
Pora berish, mansabdor shaxsning o‘z xizmat 
mavqeyidan foydalangan holda sodir etishi lozim yoki 
mumkin bo‘lgan muayyan harakatni pora bergan shaxs-
ning manfaatini ko‘zlab bajarishi yoki uning mulkiy 
manfaatdor etilishida ifodalanadi.
Yolg‘on vositachi, ya’ni mansabdor shaxsga pora 
berish zarurligini ro‘kach qilib, birorta odamdan pora 
olgan, biroq aldash yo‘li bilan uni o‘zlashtirgan shaxs 
fribgarlik uchun javobgarlikka tortiladi. Pora bergan 
shaxsning harakatlari pora berishga suiqasd sifatida kva-
lifkatsiya qilinadi.
Pora berish orqali harakat yoki harakatsizlikka eri-
shish uchun boshqa shaxsga pora taklif etgan shaxs pora 
beruvchi sifatida javobgarlikka tortiladi. Pora evaziga 
ma’lum harakatlarni bajarishga kelishgan shaxs va pora-
Pora o‘nglanib 
ket gan ishlarni 
buzadi, bitayot-
gan ishlarni 
barbod qiladi.

Download 2,12 Mb.
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   106




Download 2,12 Mb.
Pdf ko'rish