85
ni topshirgan shaxs pora berishda
ishtirokchilar sifatida
javobgarlikka tortiladi.
Pora oluvchi va beruvchidan farqli ravishda, vo-
sitachi moddiy qimmatliklar va boshqalar evaziga o‘z
manfaatlari yo‘lida mansabdor shaxs bilan bir harakat-
ni bajarish yoki bajarmaslik uchun harakat qilmay-
di, balki faqatgina pora oluvchi ko‘rsatmasi bilan pora
predmetini bevosita beradi.
Pora olish-berishni tashkil
etuvchi shaxs, dalolatchilik yoki yordamchilik qilib, bir
vaqtning o‘zida vositachilik qilsa, pora bergan yoki ol-
ganlikda ishtirokchilik qilganligi uchun javobgarlikka
tortiladi.
Subyektiv tomondan jinoyat to‘g‘ri qasd bilan sodir
etiladi. Aybdor uning harakatlari pora olish-berish haqi-
dagi kelishuvga erishish hamda pora oluvchi va beruv-
chining topshirig‘i bilan pora berishga yo‘naltirilganli-
gini biladi hamda buni xohlaydi.
Savol va topshiriqlar
1. Mansabdor shaxsning o‘z vakolatlaridan qo-
nunga xilof tarzda foydalanishi qanday hara-
katlarda ifodalanadi?
2. Hokimiyat yoki mansab vakolatini
suiiste’mol qilish bilan mansab vakolati-
ni suiiste’mol qilish yo‘li bilan o‘zlashtirish
yoki rastrata yo‘li bilan talon-taroj qilish ji-
noyati o‘rtasida qanday farqlar bor?
3. Pora berish va
pora olishning qanday umu-
miy tomonlari mavjud?
4. Pora berishning xizmatchini pora evaziga
og‘dirishdan far qi nimada?
Pora – pora
beruv chi manfaat-
larida muayyan
harakatlar sodir
etish uchun beril-
gan g‘ayriqonuniy
mukofot bo‘lib
hisoblanadi.
Mansabdor
shaxs
tomonidan o‘z
mansab mavqeyi-
dan foydalanish
deganda nafaqat
mansabdor shaxs
vakolatiga
kiradi-
gan harakatlarni
sodir etish, balki
pora beruvchi
manfaatlarida
boshqa mansab-
dor
shaxslarga
ta’sir etish orqali
ularning vako-
latlaridan foy-
dalangan holda
muayyan harakat-
lar sodir etish
ham tushuniladi.
