89
Axborot texnologiyalari
sohasidagi jinoyatlar
17-§
Bugun darsda quyidagilar bilan tanishasiz:
Î
Axborotdan erkin foydalanish huquqi.
Î
Axborotlashtirish qoidalarini buzish. Kompyuter
axborotidan qonunga xilof ravishda (ruxsatsiz)
foydalanish.
Î
Kompyuter tizimidan qonunga
xilof ravishda
(ruxsatsiz) foydalanish uchun maxsus vositalar-
ni o‘tkazish maqsadini ko‘zlab tayyorlash yoxud
o‘tkazish va tarqatish.
Axborotdan erkin foydalanish huquqi
Hozirgi kunda axborot jamiyat hayotini tashkil
etish
ning zaruriy omillaridan biriga aylanib bormoq-
da. Binobarin, inson faoliyatining axborot olish va uni
qayta ishlash jarayonlari bilan bog‘liq bo‘lmagan
biror
bir tarmog‘i qolmagan. Tez sur’atlar bilan rivojlanib bo-
rayotgan hozirgi dunyoda fuqarolarning yangi sharoit-
larga moslashishlariga ko‘maklashish, ularga bo‘layot-
gan voqealar, jarayonlar, hodisalar to‘g‘risida axborot
berib borish, shuningdek, fuqarolar,
ijtimoiy institutlar
va davlat hokimiyati organlari o‘rtasida samarali mu-
nosabatlar tizimini o‘rnatishga sharoit yaratishda, eng
avvalo, fuqarolarning axborotdan foydalanish bilan
bog‘liq konstitutsiyaviy huquqlarini amalga oshirish va
kafolatlash masalasi muhim ahamiyat kasb etadi.
Axborot nafaqat muayyan ma’lumotlardan ibo-
rat obyekt, masalan, maqola yoki xabar sifatida, balki
O‘zbekiston
Respublikasining
«Ax borot erkin-
ligi prinsiplari
va kafolatlari
to‘g‘risida»gi
Qonunini diqqat
bilan o‘qib
chiqing
va undagi
«axborot erkinli-
gi» tu shunchasiga
e’tibor qarating.
Axborot – inson
o‘z sezgi organ-
lari orqali qabul
qiladigan barcha
signallar
majmua-
si demak.
90
subyektning o‘zi o‘rganayotgan obyekt bilan o‘zaro
aloqa qilish jarayoni sifatida ham tushunilishi lozim.
XX asrning oxirlariga kelib, axborot jamiyatda ta-
biiy, moliyaviy, mehnat va boshqa resurslarga nisbatan
ham kuchli va sezilarli mustaqil ijtimoiy-siyosiy hodisa
sifatida namoyon bo‘la boshladi.
Axborot «kim», «qachon», «nima», «qayerda»,
«qancha», degan so‘zlar bilan boshlanuvchi savollarga
javob ko‘rinishida ifoda etiladi.
Axborotdan er-
kin foydalanish
huquqi inson-
ning
dunyoga
kelishi bilan
unga beri ladigan,
qonun bilan
taqiqlanmagan
har qan day
axborotni olish,
saqlash, tarqa-
tish, yangilash
mumkin bo‘lgan
harakatlarning
fundamental
hamda komp-
leks huquqidir.
Tabiiy ki,
bunday
holat boshqa
shaxslar, davlat
va jamiyatning
axborot bo‘yicha
xavfsizligiga
zarar yetkaz-
masligi zarur.
Har kim fkrlash, so‘z va e’tiqod erkinligi huquqiga
ega. Har kim o‘zi
istagan axborotni izlash, olish va uni
tarqatish huquqiga ega, amaldagi konstitutsiyaviy tu-
zumga qarshi qaratilgan axborot va qonun bilan belgi-
langan boshqa cheklashlar bundan mustasnodir...
