X. Lirik chekinish. ( )
XI.MUSTAHKAMLASH:
Baholash:_______________________________________________________
XII. Darsning yakuni:
Uyga vazifa: -mashq
Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________
«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________
I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. ( )
II.Darsning mavzusi: NUTQ TOVUSHLARINING MA'NO FARQLASH VAZIFASI
III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash
IV.Darsning maqsadi:
a) ilmiy maqsad - nutq tovushlarining vazifasi haqida ilmiy bilimni shakllantirish;
b) tarbiyaviy maqsad - tilimizning cheksiz imkoniyatlaridan faxrlanish hissini uyg'otish;
d) rivojlantiruvchi maqsad-o’quvchilar tafakkurini va nutqini o’stirish.
Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):
Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;
Kommunikativ kompetensiya:
– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.
Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:
– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .
O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:
– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.
Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:
– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.
Milliy va umummadaniy kompetensiya:
– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.
Dars jarayoni
1.Tashkiliy qism 4 minut
2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut
3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut
4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut
5.O’quvchilarni baholash 3 minut
6. Uyga vazifa 2 minut
Tashkiliy qism:
A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;
B) O’quvchilar bilan salomlashish.
C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.
D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;
E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;
V.Darsning jihozi: bir tovush bilan farq qilayotgan uchta so’z yozilgan plakat.
VI. Dars turi:_________________________________________
VII. Dars usuli:_______________________________________
VIII.Darsning borishi
IX.Darsning rejasi
1. Tovushlarning ma'no farqlash vazifalari.
2. Mashqlar ishlash.
Tosh, mosh, bosh so’zlari yozilgan plakat ilib qo’yiladi. Bu so’zlardagi bir xil tovushlami o’quvchilar aniqlaydilar. Qaysi tovushlar bilan farqlanayotganini aytadilar.
Bir varaq qog'ozga to... so’zini yozib, bolalarga ko’rsatiladi, O’quvchilardan nuqtalar o’rniga turli tovushlar qo’yib bir necha so’z hosil qilish talab etiladi. O’quvchilar qaysi tovushlami qo’yib qanday so’zlar hosil qilganini aytadilar.
O’quvchilar keltirgan misollar asosida o’qituvchi tovushlarning qanday vazifa bajarishini izohlaydi.
Darslikda berilgan savol va topshiriqlar o’quvchilarning darsni qanchalik o’zlashtirganini tekshirishga yordam beradi.
Tovushlarning so’z tarkibida qanday vazifa bajarishi yuzasidan bilimlarini mustahkamlamoq uchun uchta mashq berilgan. Bulardan 373-mashq o’quvchilar tafakkurini o’stirishga, til sehrini his qilishga qaratilgan. Undagi boshqotirmaning javobi: «Kalit qo’shnimizda».
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
X. Lirik chekinish. ( )
XI.MUSTAHKAMLASH:
Baholash:_______________________________________________________
XII. Darsning yakuni:
Uyga vazifa: -mashq
Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________
«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________
I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. ( )
II.Darsning mavzusi: O’ZBEK ALIFBOSI
III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash
IV.Darsning maqsadi:
a) ilmiy maqsad - o’quvchilarda alifbo haqida ilmiy bilim hosil qilish;
b) tarbiyaviy maqsad - tilimizga, milliy madaniyatimizga muhabbat ruhini singdirish;
d) rivojlantiruvchi maqsad - o’quvchilar nutqini va tafakkurini o’stirish.
Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):
Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;
Kommunikativ kompetensiya:
– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.
Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:
– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .
O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:
– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.
Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:
– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.
Milliy va umummadaniy kompetensiya:
– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.
Dars jarayoni
1.Tashkiliy qism 4 minut
2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut
3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut
4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut
5.O’quvchilarni baholash 3 minut
6. Uyga vazifa 2 minut
Tashkiliy qism:
A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;
B) O’quvchilar bilan salomlashish.
C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.
D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;
E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;
V.Darsning jihozi: alifbo aks ettirilgan plakat.
VI. Dars turi:_________________________________________
VII. Dars usuli:_______________________________________
VIII.Darsning borishi
IX.Darsning rejasi
1.Alifbo haqida tushuncha.
2.Hozirgi o’zbek alifbosi.
Dars o’quvchilarning darslikda berilgan topshiriqlarni bajarishlari jarayonida yozuvning nimaligi, qanday yozuvlar borligini aniqlash orqali boshlanadi. O’quvchilar o’zlari bilgan kirill va lotin yozuvlari haqida fikr yuritadilar.
1-topshiriqni bajarish orqali harflar tartibi haqida o’ylaydilar. Ularning ana shu fikrlariga tayangan holda o’qituvchi alifbo so’zining ma'nosi va alifbo deb nimaga aytilishi haqida izoh beradi.
Plakat orqali hozirgi o’zbek alifbosidagi harflarning soni va tartibi o’ q uvch i larga tushunti ri lad i.
Darslikda berilgan savol va topshiriqlar orqali o’quvchilarning darsni qay darajada o’zlashtirganlari sinab ko’riladi.
375-376-mashqlardagi matnlarni o’qish bilan o’quvchilar yozuvimiz tarixi haqida ma'Iumot oladilar.
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
X. Lirik chekinish. ( )
XI.MUSTAHKAMLASH:
Baholash:_______________________________________________________
XII. Darsning yakuni: Uyga vazifa: -mashq
Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________
«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________
I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. ( )
II.Darsning mavzusi: NAZORAT DIKTANTI
III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash
IV.Darsning maqsadi:
a) ilmiy maqsad-o’quvchilarning nutq tovushlari bo’yicha olganbilimlarini sinash va baholash;
b) tarbiyaviy maqsad - Sohibqiron AmirTemur haqida ma'Iumot berish, unga hurmat hislarini tarbiyalash;
d) rivojlantiruvchi maqsad - yozma nutqni o’stirish.
Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):
Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;
Kommunikativ kompetensiya:
– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.
Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:
– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .
O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:
– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.
Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:
– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.
Milliy va umummadaniy kompetensiya:
– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.
Dars jarayoni
1.Tashkiliy qism 4 minut
2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut
3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut
4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut
5.O’quvchilarni baholash 3 minut
6. Uyga vazifa 2 minut
Tashkiliy qism:
A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;
B) O’quvchilar bilan salomlashish.
C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.
D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;
E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;
V.Darsning jihozi: diktant matni.
VI. Dars turi:_________________________________________
VII. Dars usuli:_______________________________________
VIII.Darsning borishi
IX.Darsning rejasi
1. Diktant matni bilan tanishtirish.
2. Diktantni yozdirish.
Diktant matni bilan tanishtiriladi. Mavzu bo’yicha kichik suhbat o’tkazish mumkin. Tushunilishi qiyin bo’lgan so’zlar izohlanadi. So’ngra diktant yozdiriladi. Quyida diktant yozdirish uchun matn tavsiya etiladi.
AMIR TEMUR
Sohibqiron Muhammad Tarag'ay Bahodir o’g'li Amir Temur yoshlik chog'idan rnard, g'ururli, o’tkir zehn va aql-u idrok egasi bo’lib o’sdi. Turli dunyoviy ilmlarni, harbiy san'atni o’rgandi.
U yoshligidan boshlab o’z oldiga ona yurtini mo’g'ul bosqinchilaridan ozod qilish maqsadini qo’ydi, yer yuzida buyuk saltanat sohibi sifatida el va elatlarning boshini qovushtirdi. Uning zamonida madaniyat, ilm-u fan, me'morchilik, tasviriy san'at, musiqa, she'riyat beqiyos rivoj topdi.
Amir Temurning madaniyat va din ahllariga ko’rsatgan cheksiz mehr-muruvvati, ayniqsa, ibratlidir.
Qo’hna tarix sahifalari buyuk bobomizning millat va el-ulus manfaati bobida chekkan mislsiz zahmatlari hamda ko’rsatgan shijoatlariga guvohlik beradi.
(I. Karimov)
X. Lirik chekinish. ( )
XI.MUSTAHKAMLASH:
Baholash:_______________________________________________________
XII. Darsning yakuni:
Uyga vazifa: -mashq
Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________
«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________
I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. ( )
II.Darsning mavzusi: TALAFFUZ VA IMLO ME'YORLARI
III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash
IV.Darsning maqsadi:
a) ilmiy maqsad - o’quvchilarga talaffuz va imlo me'yorlari yuzasidan ilmiy bilim berish;
b) tarbiyaviy maqsad - milliy an'analarimizga hurmat hissini tarbiyalash;
d) rivojlantiruvchi maqsad - o’quvchilar nutqini o’stirish, fikrlash qobiliyatini rivojlantirish.
Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):
Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;
Kommunikativ kompetensiya:
– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.
Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:
– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .
O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:
– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.
Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:
– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.
Milliy va umummadaniy kompetensiya:
– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.
Dars jarayoni
1.Tashkiliy qism 4 minut
2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut
3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut
4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut
5.O’quvchilarni baholash 3 minut
6. Uyga vazifa 2 minut
Tashkiliy qism:
A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;
B) O’quvchilar bilan salomlashish.
C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.
D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;
E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;
V.Darsning jihozi: magnitofon va komputer.
VI. Dars turi:_________________________________________
VII. Dars usuli:_______________________________________
VIII.Darsning borishi
IX.Darsning rejasi
1. To’g'ri talaffuz me'yori.
2. To’g'ri yozish (imlo) me'yori.
1-topshiriqni bajarish orqali o’quvchilar to’g'ri va noto’g'ri talaffuz haqida fikr yuritadilar. To’g'ri talaffuzning ahamiyati haqida bahslashadilar. Og'zaki va yozma nutq yuzasidan tasavvurlarini bayon qiladilar.
Ana shu bahs-munozara asosida o’qituvchi to’g'ri talaffuz me'yori va to’g'ri yozish me'yori (imlo me'yori) tushunchalarini izohlaydi.
Bularni o’rganadigan tilshunoslikning orfoepiya va orfografiya bo’limlari mavjudligini, ularning har ikkisida nimalar haqida bahs yuritilishi haqida ma'Iumot beradi.
Darslikda berilgan 4 ta savol va topshiriqlar orqali o’quvchilarning mavzu yuzasidan olgan bilimlari sinab ko’riladi.
Uchta mashqni ishlash orqali o’quvchilar so’zlarning talaffuzi va yozilishi o’rtasida farqning mavjudligini anglaydilar.
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
X. Lirik chekinish. ( )
XI.MUSTAHKAMLASH:
Baholash:_______________________________________________________
XII. Darsning yakuni:
Uyga vazifa: -mashq
Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________
«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________
I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. ( )
II.Darsning mavzusi: UNLILAR TALAFFUZI VA IMLOSI. U VA I UNLILARINING TALAFFUZI VA IMLOSI
III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash
IV.Darsning maqsadi:
a) ilmiy maqsad-o’quvchilarda unlilar talaffuzi va imlosi yuzasidan bilim va ko’nikma hosil qilish;
b) tarbiyaviy maqsad - tilimizga muhabbat ruhida tarbiyalash;
d) rivojlantiruvchi maqsad - o’quvchilar nutqini va tafakkurini o’stirish.
Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):
Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;
Kommunikativ kompetensiya:
– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.
Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:
– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .
O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:
– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.
Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:
– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.
Milliy va umummadaniy kompetensiya:
– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.
Dars jarayoni
1.Tashkiliy qism 4 minut
2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut
3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut
4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut
5.O’quvchilarni baholash 3 minut
6. Uyga vazifa 2 minut
Tashkiliy qism:
A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;
B) O’quvchilar bilan salomlashish.
C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.
D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;
E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;
V.Darsning jihozi: jadvallar.
VI. Dars turi:_________________________________________
VII. Dars usuli:_______________________________________
VIII.Darsning borishi
IX.Darsning rejasi
1.I unlisining talaffuzi va imlosi.
2. U unlisining talaffuzi va imlosi.
Og'zaki nutqda I va U unlilari ayrim so’zlarda bir-biriga juda yaqin talaffuz qilinadi. Natijada ana shu unlilarning talaffuzdagi o’xshashligi asosida paronimlar hosil bo’ladi. Nutq jarayonida ularning biri o’rnida ikkinchisini ishlatish ehtimoli bor. Bu mavzuni o’tishda ana shuning oldini olishgae'tibor qaratilishi lozim. Ikkinchi topshiriqda urush-urish, yurush-yurish, qurut- qurit so’zlarining talaffuzda o’xshashligi, lekin boshqa-boshqa yozilishini anglashtalab qilinadi.
i va u unlilari ikki bo’g'inli so’zlarningbirinchi bo’g'inida kuchsiz talaffuz qilinishini, lekin yozuvda, albatta, ifodalanishini o’quvchilarga singdirish uchun darslikda uchta mashq berilgan.
383-mashqda u va i unlilarining bir-biri bilan almashinishi, lekin ma'noga ta'sir etmasligi, bir so’zning ikki variantda aytilishi mumkinligi ko’rsatiladi. O’quvchi bulardan qaysi birining adabiy me'yor ekanini topishi lozim. Agar o’quvchi bulardan qaysi birining to’g'ri ekanligini aytishda yanglishsa, o’qituvchi uning xatosini to’g'rilaydi.
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
X. Lirik chekinish. ( )
XI.MUSTAHKAMLASH:
Baholash:_______________________________________________________
XII. Darsning yakuni:
Uyga vazifa: -mashq
Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________
«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________
I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. ( )
II.Darsning mavzusi: A VA O UNLILARI TALAFFUZI VA IMLOSI
III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash
IV.Darsning maqsadi:
a) ilmiy maqsad- a vao unlilarining talaffuzi va imlosi yuzasidan ilmiy bilimni shakllantirish;
b) tarbiyaviy maqsad-o’quvchilarni oilaga sadoqat ruhida tarbiyalash;
d) rivojlantiruvchi maqsad-o’quvchilar tafakkurini va nutqini o’stirish.
Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):
Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;
Kommunikativ kompetensiya:
– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.
Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:
– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .
O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:
– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.
Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:
– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.
Milliy va umummadaniy kompetensiya:
– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.
Dars jarayoni
1.Tashkiliy qism 4 minut
2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut
3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut
4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut
5.O’quvchilarni baholash 3 minut
6. Uyga vazifa 2 minut
Tashkiliy qism:
A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;
B) O’quvchilar bilan salomlashish.
C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.
D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;
E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;
V.Darsning jihozi: plakat yoki multimediya.
VI. Dars turi:_________________________________________
VII. Dars usuli:_______________________________________
VIII.Darsning borishi
IX.Darsning rejasi
1. A unlisining talaffuzi va imlosi.
2. 0 unlisining talaffuzi va imlosi.
Og'zaki talaffuzda a va o unlilari ko’p so’zlarda bir-biriga almashinsa ham ma'noga ta'sir etmaydi. Bunday vaqtda qaysi birining to’g'ri ekanligi va yozuvda ularni to’g'ri ifodalash bu darsda o’quvchilarga singdiriladi.
385-mashqda nuqtalar o’rniga o yoki a unlilaridan mosini qo’yib ko’chirish talab etiladi. O’quvchi mabodo xato qilib qo’ysa, o’qituvchi tuzatishi lozim.
O unlisi ba'zi so’zlarda (rus tilidan olingan so’zlarda) o’ ga yaqin talaffuz etiladi, shuning uchun o’quvchi bunday so’zlarni o’ harfi bilan yozib qo’yishi mumkin.
386-mashq ana shu xatoni bartaraf qilishga qaratiladi.
Tarkibidao unlisi bo’lgan birbo’g'inli so’zlardan yangi so’zyasalganda, o’zakdagi o unlisi a ga aylanadi va shunday yoziladi.
387-mashqda o’quvchilarga ana shu holat singdiriladi.
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
X. Lirik chekinish. ( )
XI.MUSTAHKAMLASH:
Baholash:_______________________________________________________
XII. Darsning yakuni:
Uyga vazifa: -mashq
Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________
«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________
I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. ( )
II.Darsning mavzusi: QATOR KELGAN UNLILAR TALAFFUZI VA IMLOSI
III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash
IV.Darsning maqsadi:
'a) ilmiy maqsad-o’quvchilarga qator kelgan unlilarning qanday talaffuz etilishi va ularning to’g'ri yozilishi haqida ilmiy bilim berish;
b) tarbiyaviy maqsad - madaniy merosni saqlashga o’rgatish;
Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):
Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;
Kommunikativ kompetensiya:
– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.
Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:
– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .
O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:
– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.
Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:
– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.
Milliy va umummadaniy kompetensiya:
– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.
Dars jarayoni
1.Tashkiliy qism 4 minut
2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut
3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut
4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut
5.O’quvchilarni baholash 3 minut
6. Uyga vazifa 2 minut
Tashkiliy qism:
A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;
B) O’quvchilar bilan salomlashish.
C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.
D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;
E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;
d) rivojlantiruvchi maqsad - o’quvchilar nutqini o’stirish, tafakkurini rivoj lantirish.
V.Darsning jihozi: plakat yoki multimediya.
VI. Dars turi:_________________________________________
VII. Dars usuli:_______________________________________
VIII.Darsning borishi
IX.Darsning rejasi
1. Olinma so’zlar haqida.
2. Olinma so’zlarda qator unlilarning kelishi, ularning talaffuzi va imlosi.
Olinma so’zlarni o’quvchilarga tushuntirish uchun qo’shni oilalarning bir- biri bilan oldi-berdi qilishlari bo’yicha suhbat olib borgan ma'qul. Xuddi shunday holat tillarga ham taalluqli ekanligi, boshqa tillardan olingan so’zlar olinma so’zlar hisoblanishi suhbat orqali tushuntiriladi.
1-topshiriqda berilgan so’zlarning hammasi arab tilidan qabul qilingan so’zlar ekanligi aytiladi. O’quvchilar ularni talaffuz qilishga qiynaladilar. Buning sababini o’qituvchi tushuntiradi. O’zbek tilida ikkita unli yonma-yon kelolmasligi, shuning uchun qator kelgan unlili so’zlarning tilimizga moslashtirish uchun og'zaki nutqda unlilar o’rtasiga h vay undoshi qo’shib talaffuz qilinishi ta'kidlanadi. Ularni to’g'ri talaffuz qilish va to’g'ri yozish uchun qator unlili variantni qo’llash lozimligi singdiriladi.
O’quvchilarning darsdan olgan bilimlari darslikdagi uchta savol orqali sinabko’riladi.
Darslikda o’quvchilar bilimlarini mustahkamlash uchun to’rtta mashq berilgan. To’rtinchisi uyda ishlash uchun tavsiya etilgan.
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _______________________
X. Lirik chekinish. ( )
XI.MUSTAHKAMLASH:
Baholash:_______________________________________________________
XII. Darsning yakuni:
Uyga vazifa: -mashq
Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________
«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________
I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. ( )
II.Darsning mavzusi: O’ UNLISINING TALAFFUZI VA IMLOSI
III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash
IV.Darsning maqsadi:
a) ilmiy maqsad - O’ unlisining talaffuzi va imlosi yuzasidan o’quvchilarda bilim hosil qilish;
b) tarbiyaviy maqsad - o’quvchilarda ijobiy fazilatlarni shakllantirish;
d) rivojlantiruvchi maqsad - o’quvchilar taffakuri va nutqini o’stirish.
Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):
Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;
Kommunikativ kompetensiya:
– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.
Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:
– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .
O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:
– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.
Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:
– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.
Milliy va umummadaniy kompetensiya:
– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.
Dars jarayoni
1.Tashkiliy qism 4 minut
2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut
3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut
4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut
5.O’quvchilarni baholash 3 minut
6. Uyga vazifa 2 minut
Tashkiliy qism:
A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;
B) O’quvchilar bilan salomlashish.
C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.
D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;
E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;
V.Darsning jihozi: Ariqdan o’t va qo’yga o’t sol gaplari tushirilgan plakat.
VI. Dars turi:_________________________________________
VII. Dars usuli:_______________________________________
VIII.Darsning borishi
IX.Darsning rejasi
1. O’ unlisining talaffuzi.
2.0' unlisining tutuq belgisi bilan kelgan holatdagi yozilishi.
O’ harfi ko’p shevalarda ikki tovushni: lablashgan, old qator, tor unli
tovushni va lablashgan, orqa qator, tor unli tovushni ifodalaydi. Masalan: o’tni o’r birikmasida o’ orqa qator unlini, sochni o’r birikmasida esa old qator unlini ifodalaydi. Bu tovushlar ikki xil talaffuz qilinib, so’zlarning ma'nosini farqlasa ham, lekin bir harf- o’ bilan yoziladi.
Toshkent viloyati va Toshkent shahrida yashovchilar uchun bunday muammo yo’q, chunki ularda o’bitta lablangan tor unlini ifodalaydi. Boshqa joylardaesa bu harfyuqoridagidek ikki tovushni ifodalaydi. Ana slui joylarda ishlayotgan o’qituvchilar bu harfning ikkita vazifasiga alohida e'tibor berishlari lozim bo’ladi.
O 'o’ harfining ikki xil tovush ifodalashi va imlosi darslikda beriIgan uchta mashq orqali o’quvchilarga singdiriladi.
______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
X. Lirik chekinish. ( )
XI.MUSTAHKAMLASH:
Baholash:_______________________________________________________
XII. Darsning yakuni:
Uyga vazifa: -mashq
Ilmiy bo’lim mudiri: _____________________
«Ona tili» 5-sinf sana:_________________ Sinf: ________________
I.Tashkiliy qism: salomlashish, davomatni aniqlash. ( )
II.Darsning mavzusi: E UNLISINING TALAFFUZI VA IMLOSI
III.Takrorlash: O‘tilgan mavzuni takrorlash
IV.Darsning maqsadi:
a) ilmiy maqsad - E unlisining talaffuzi va imlosi haqida ilmiy bilim berish;
b) tarbiyaviy maqsad - o’quvchilarda axloqiy fazilatlarni tarbiyalash;
d) rivojlantiruvchi maqsad-o’quvchilarsavodxonligini o’stirish.
Nutqiy kompetensiya (tinglab tushunish, so‘zlash, o‘qish, yozish):
Berilgan topshiriq, sodda matnlarni tinglab tushuna oladi;
Kommunikativ kompetensiya:
– o‘rganilgan ifoda vositalari asosida o‘zaro samarali muloqotga kirisha olish, muloqotda nutqiy muhitga moslasha olish.
Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi:
– mediamanbalar (radio, televizor, internet va boshqalar)dan zarur ma’lumotlarni izlab topa olish, saralash, saqlash, ulardan samarali foydalana olish, ularning xavfsizligini ta’minlash ko‘nikmalarini egallash .
O‘zini o‘zi rivojlantirish kompetensiyasi:
– doimiy ravishda o‘zini o‘zi mustaqil va ijodiy rivojlantirish, hayot davomida mustaqil o‘qib-o‘rganish, mustaqil qaror qabul qila olish.
Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:
– sinfda, maktabda, oilada, mahallada va jamiyatda o‘tkaziladigan tadbirlarda faol ishtirok etish, o‘zining burchini bilish, unga rioya qilish.
Milliy va umummadaniy kompetensiya:
– vatanga sadoqatli, insonlarga mehr-oqibatli hamda milliy qadriyatlarga e’tiqodli bo‘lish, badiiy asarlarni tushunish, nutqiy me’yorlarga rioya qilish va sog‘lom turmush tarziga amal qilish.
Dars jarayoni
1.Tashkiliy qism 4 minut
2.O’tilgan mavzuni takrorlash( mustahkamlash) 12 minut
3.Yangi mavzuni tushuntirish 10 minut
4.Yangi mavzuni mustahkamlash 14 minut
5.O’quvchilarni baholash 3 minut
6. Uyga vazifa 2 minut
Tashkiliy qism:
A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;
B) O’quvchilar bilan salomlashish.
C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.
D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;
E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;
V.Darsning jihozi: E unlisi ishtirokidagi so’z yozilgan plakat.
VI. Dars turi:_________________________________________
VII. Dars usuli:_______________________________________
VIII.Darsning borishi
IX.Darsning rejasi
1. E unlisining so’zda ishlatilish o’rinlari.
2. E unlisining i ga yaqin talaffuz qilinish holatlari va imlosi.
Og'zaki nutqda so’zlarning birinchi bo’g'inida kelgan e unlisi ko’pincha z ga yaqin yoki aksincha, i unlisi e ga yaqin talaffuz etiladi, lekin yozuvda aslidek yoziladi. Shu bois o’quvchilar bunday so’zlarni qanday eshitsa, shunday yozib xatoga yo’l qo’yishlari mumkin. Bu darsda o’quvchilarning ana shunday xatoga yo’l qo’ymasliklariga e'tibor qaratiladi.
Ikkita topshiriqni bajarish orqali o’quvchilar z'ning ega yaqin talaffuz qilinishi, televizor, mehnat so’zlaridagi birinchi bo’g'inda kelgan e unlisining esa i ga yaqin talaffuz qilinishini aniqlaydilar. Bu unlining qanday talaffuz qilinishidan qat'i nazar, doimo e yozilishi uqtiriladi.
Mavzuni mustahkamlash uchun darslikda to’rtta mashq berilgan. Bulardan to’rtinchisi uyga vazifa uchun tavsiya etilgan.
399-mashq o’quvchilar tafakkurini o’stirishga qaratilgan. Boshqotirmaning bo’sh kataklarini to’ldirish orqali quyidagicha javob olinadi.
Erta ekkan erta yig'ar.
__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
|