• Konstruktor bazasi
  • Asosiy konstruktorlik bazaga misol. I, II, III – shesternyaning asosiy konstruktorlik bazalari komplekti (butligi). Yordamchi konstruktorlik bazasi
  • Texnologik baza
  • Oʻzbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi




    Download 8,15 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet137/188
    Sana30.11.2023
    Hajmi8,15 Mb.
    #108303
    1   ...   133   134   135   136   137   138   139   140   ...   188
    Bog'liq
    Mash texdan maruzalar TURSUNOV2

    bazalovchi yuzasi deyiladi, ikkita tayanch nuqtasi bor V-silindrik yuza – qoʻshaloq 
    tayanch baza deyiladi, shponka ariqchasining S-yuzasi – tayanch baza deyiladi. 
     
    Kalta silindrik jismni fazoda bazalash. 
    Texnologik jihatdan ushbu yupqa (kalta) detal dastgohdagi uch kulachokli 
    patron ichiga mahkamlanadi. A-yuza uchta tayanch nuqtaga ega,V-yuza ikkita 
    nuqtaga ega. Yuqorida aytib oʻtilganlardan kelib chiqib, ushbu detalni yana bitta 
    erkinlik darajasidan mahrum qilish mumkin – Z oʻqi atrofida aylanishdan. 
     
    Kalta silindrik jismni texnologik bazalash. 
    Detalni biroz konuslikka ega boʻlgan uzun konusli yuza boʻylab oʻrnatishda
    (dastgoh shpindeli ichidagi tuynukda, kesuvchi asboblarning konusli quyruqlarida,
    ishqalanuvchi konusli opravkalarda) ushbu konusli yuza detalni beshinchi erkinlik 
    darajasidan mahrum qiladi. Bunda L-yuza oʻrnatuvchi-yoʻnaltiruvchi yoki
    qoʻshaloq yoʻnaltiruvchi tayanch yuza hisoblanadi. 
     
    Konusli yuzalarni texnologik bazalash. 
    Oʻz vazifasiga koʻra yuzalar konstruktorlik, texnologik va oʻlchash bazalariga
    boʻlinadi. 


    164 
    Konstruktor bazasi deb, detalni yoki yigʻuv birligini buyumning ichidagi 
    vaziyatini aniqlash uchun ishlatiladigan bazaga aytiladi. Oʻz ahamiyatiga koʻra 
    tayyor buyum uchun konstruktorlik bazalar asosiy va yordamchi boʻlishi mumkin. 
    Asosiy konstruktorlik bazasi deb – detalga yoki yigʻish birligiga tegishli 
    boʻlib, ularni buyumning ichidagi vaziyatini aniqlash uchun ishlatiladigan bazaga
    aytiladi. 
    Asosiy konstruktorlik bazaga misol. 
    I, II, III – shesternyaning asosiy konstruktorlik bazalari komplekti (butligi). 
    Yordamchi konstruktorlik bazasi – buyumga tegishli baza boʻlib, ushbu 
    buyumga biriktiriladigan detalning yoki yigʻish birligining vaziyatini aniqlash 
    uchun ishlatiladi. 
    Yordamchi konstruktorlik bazasiga misol: I, II, III – shponkali valning 
    yordamchi bazalari komplekti. 
    Texnologik baza deb, buyumni tayyorlash yoki taʼmirlash jarayonida uning 
    vaziyatini aniqlash uchun ishlatiladigan bazaga aytiladi. Masalan, prizmatik 
    detalning yelkasini (botiq joyini) frezerlik dastgohida L, V va S oʻlchamlari saqlab
    qolingan holda foydalaniladigan I, II, III – bazalarga aytiladi. 

    Download 8,15 Mb.
    1   ...   133   134   135   136   137   138   139   140   ...   188




    Download 8,15 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Oʻzbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi

    Download 8,15 Mb.
    Pdf ko'rish