104
Bo`g‘inlar parallel ulanganda (bu usul kamdan-kam uchraydi)
umuman
uzatish koeffitsiyenti alohida bo`g‘inlar uzatish koeffitsiyentlarning yigindisiga
teng:
k = k
1
+ k
2
+ k
3
+ ... + k
n
.
(11.4)
Avtomatikaning real elementlari qat‘iy
chiziqli tavsifnomaga ega
bo`lmaydi, ya‘ni nochiziqli bo`ladi va ularning uzatish koefitsentlarini aniqlash
uchun statik tavsifnomasi chiziqlantiriladi. Buning
uchun elementlarning statik
tavsifnomasi ish bulagining nuqtasi orqali urinma o`tkaziladi (11.2-rasm 2 egri).
Bu holda element uzatish koeffitsiyentining qiymati xususiy hosila tarzida
aniqlanadi:
.
tg
x
y
k
(4.5)
Statik rejimlarda ARTning asosiy sifat ko`rsatkichi statik xato bo`lib, u
sistemaning aniq ishlashini harakterlaydi va asosiy g‘alayon ma‘lum
qiymatga
o`zgarganda rostlanuvchi miqdorning berilgan qiymatidan og‘ishini bildiradi.
Jumladan, o`zgarmas tok generatori uchun yuklama toki noldan nominalgacha
o`zgarganda kuchlanishning og‘ishi
U statik xato bo`ladi.
Odatda
nisbiy statik xato
dan foydalaniladi. Bu xato og‘ishning bazaviy
deb qabul qilingan ma‘lum
miqdoriga nisbatiga teng; bazaviy miqdor yoki
kuchlanish U
n
, yoki generatorning e.yu.k. E bo`lishi mumkin. Bu holda
.
E
U
ёки
U
U
н
(11.6)
Ochiq va berk ART uchun statik xatolarni bir-birini farq qilish kerak. Agar ochiq
tizimda
statik xato
ga teng bo`lsa bunga mos berk statik tizim (uzatish
koeffitsiyenti k
b
, g‘alayonlantiruvchi ta‘sir esa, ochiq tizimdagiga o`xshaydi)
uchun statik xato
