|
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim
|
| bet | 4/18 | | Sana | 09.06.2022 | | Hajmi | 117.72 Kb. | | #23346 |
Bog'liq xitoy tilida oqitishda interfaol usullarning roli (1)Ishning obyekti. Xitoy tili oʻ qitish metodikasi
Ishning predmeti. Xitoy tili oʻ qitishda interfaol usullarning samaradorligini oʻ rganish.
Tadqiqot metodlari. Ushbu bitiruv malakaviy ishimizda biz tahliliy, kuzatuv, tarjima metodlaridan foydalandik.
Mavzuning oʻ rganilganlik darajasi. Xitoy tilini oʻ qitish boʻ yicha xitoylik metodist olimlarning: 崔永华，杨寄州。“汉语课堂教学技巧”。北京。2002. (Cui Yonghua, Yang Jizhou. ―Ta‘lim berishning oʻ ziga xos sirlari‖. Pekin. 2002.) kitobi.
Ushbu manbada ta‘lim berish sirlari haqida dastlabki tushunchalar, xitoy tilini oʻ rgatishda auditoriyaning oʻ ziga xos sirlari va hususiyatlari, ularni guruhlarga
boʻ lib oʻ qitishning ahamiyati, 韵母（ yunmu ） va 声母（ shengmu ） larni
tushuntirish usullari, solishtirish, tasvirlash ya‘ni yangi soʻ zlarni koʻ proq rasmlar orqali tushuntirishning afzalligi haqida tushunchalar berib oʻ tilgan.Oʻ qish, eshitish, xotirani mustahkamlash, grammatika, semantikaga oid bir qator mashqlardan
iborat.Ikkinchi manba esa 刘珣。“对外汉语教育引论”。北京。2000. (Liu Xun.
―Chet elliklarga xitoy tilini oʻ qitish uslubiy qoʻ llanmasi‖. Pekin. 2000.)Ushbu uslubiy qoʻ llanmada chet ellikoʻ quvchi – talabalar uchun xitoy tili oʻ qitish ilmining boshlanishi, oʻ qitish usullari, tizimi, tilning asosiy hususiyatlari haqida ma‘lumotlar berib oʻ tilgan. Tilshunoslikning rivojlanishi va ikkinchi darajali tilni oʻ rgatishning yoʻ llari, ta‘lim berishning funksiyalar va maqsadlari, bosqichlari va asoslari, mazmuni va oʻ rgatish usullari, darsni turli oʻ yinlar bilan oʻ tkazish haqida tushunchalar berilgan. Oʻ qitish usullari cheksiz davom etib borishi haqida ham muallif oʻ z fikrini bildirib oʻ tgan.
Oʻ zbekistonda: Jasur Ziyamuhamedovning ―Xitoy tili oʻ qitish metodikasi‖ oʻ quv qoʻ llanmasi.TDSHI.Toshkent.2010. Bu oʻ quv qoʻ llanmada xitoy tili oʻ qitish metodikasi va zamonaviy texnologiyalar, chet tilini oʻ qitish maqsadlari, metodlari, prinsiplari toʻ gʻ risida tushunchalar berilgan. Xitoy tili oʻ qitishda bir qator interfaol usullartavsiya etilgan.
TDSHIda 2010-yil boʻ liboʻ tgan ―Xitoyshunoslikningdolzarbmasalalari: filologiya, falsafa, tarix, iqtisodvasiyosat‖ 7-chiilmiy- amaliykonferensiyamateriallaritoʻ plamidanbirqatormaqolalarnitahlilqildik.
Jumladan,JamilaBoboyevaning―Использавание новых интерактивных педагогических технологий на уроках китайского языка‖maqolasi. Mazkurmaqoladaxitoytilioʻ qitishda ―Biznes-amaliyot‖, ―Muammobayoni‖,
―Sinkveyn‖, ―Vennadiagrammasi‖
kabiinterfaolusullarningahamiyatihaqidaqisqachatushunchalarberiboʻ tilganxolos.
Li Yameining ―On the methods of teaching Chinese idioms for foreign students‖ maqolasi. Ushbu maqolada chet ellik oʻ quvchi-talabalar uchun juda ham foydali boʻ lgan ma‘lumotlar berilgan ya‘ni xitoy tilida qoʻ llaniluvchi iboralarni oʻ rgatish usullari toʻ gʻ risida tushunchalar keltirib oʻ tilgan.
Mazkur toʻ plamning 2013-yildagi nashri 10-chi ilmiy-amaliy konferensiya materiallari toʻ plamidan ham bir qancha maqolalarni koʻ rib chiqdik. Jumladan,
Xasanova Feruzaning ―Xitoy tilida ― 把‖ predlogi ishtirokidagi gap va uni
oʻ qitishning sodda usuli‖ maqolasi. Bu maqolaning amaliy mazmunini ― 把 ‖
predlogidan toʻ gʻ ri foydalanish va uni dars jarayoniga tadbiq etish, ya‘ni eshitib, koʻ rib idrok etish hamda har bir oʻ quvchi bilan alohida munosabatda boʻ lib, ularning bilimini tekshirish tashkil etadi.
SayyoraNazarovaning ―О некоторых аспектах методики преподавания китайского письма на начальном уровне‖maqolasi.Ushbumaqoladaxitoytilioʻ rganishningboshlangʻ ichjarayonidaboʻ
lganoʻ quvchilarga 笔 顺 (bishun), 笔 画 (bihua) larhaqidama‘lumot,
ularningtoʻ gʻ riyozilishihusnixatnichiroyliqilishihamdaularhaqidagibarchama‘lumotl arberiboʻ tilgan.
Huddishutoʻ plamning 2014-yilginashri11-chiilmiy- amaliykonferensiyamateriallaritoʻ plamidanhambirqatormaqolalarnitahlilqildik.
Jumladan,
AkramKarimovning―Методическоеособенностипреподаванияфонетикиииерогли фикикитайскогоязыкаиихзакрепление‖mavzusidagimaqolasi.Mazkurmaqoladaxito ytilidagiiyerogliflarvaularningfonetikasinioʻ rganishdaxitoytilioʻ qishniendiboshlaga noʻ quvchilargaiyerogliflarniqandaytoʻ gʻ ritalaffuzqilish,
ularniqandayosonyoddasaqlabqolish,
mustahkamlashningusullarihaqidatoʻ gʻ rivasamaraliyoʻ nalishberiboʻ tilgan.Huddis hutoʻ plamdaJasurZiyamuhamedovning―Xitoytilidarslaridaqoʻ llaniladiganayrimana‘ naviyvanoana‘naviyuslublarningafzalligixususida‖maqolasi.Ushbumaqoladailkmartax itoytilidarsigakirgantalabadaavvaloxitoytiligaboʻ lganmuhabbatniuygʻ otish,qiyinchil iklardanholiboʻ lish;
xitoytilinioʻ rganishdaharbiriyeroglifnitarixinibilishvakoʻ poʻ qishxotiranimustahka mlashningmuhimsiriekanligi;
xitoytilinioʻ rganishjarayonidaoʻ zbektiliyokiingliztilibilanqiyoslaboʻ rganishhamdai nterfaolusullardanfoydalanibdarsoʻ tishningfoydalixususiyatlarihaqidategishlitavsiyal arberiboʻ tilgan.
TDSHIda 2015-yildanashretilgan―Xitoyshunoslikfakultetiningbirinchiilmiy- amaliykonferensiyasimateriallari‖ toʻ plamidanLolaSultanovaning
―Xitoytilioʻ qitishdazamonaviypedagogiktexnologiyalardanfoydalanishusullari‖maqo lasi.
Mazkurmaqoladaxitoytilinioʻ qitishdayangipedagogiktexnologiyalardansamaralifoyd alanishda ―Oʻ yla, juftlikdaishla, fikralmash (Oʻ JIFA)‖ usulitavsiyaqilinganvauningbelgilarihaqidama‘lumotlarberiboʻ tilgan.Bumaqolaningt a‘limberishdaengahamiyatlitomonishundaki,
undaguruhlardaishlashkoʻ nikmalarinishakllantirishgakattae‘tiborqaratilgan.
|
| |
