• Qo„zgalmas birikmalarni sifati.
  • Detallar mustaxkamligi
  • O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi a. A. Safoev, E. A. Normatov, I. Ya. Rajabov




    Download 8,1 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet50/123
    Sana20.05.2024
    Hajmi8,1 Mb.
    #244991
    TuriУчебник
    1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   123
    Bog'liq
    Darslik Safoev ТМТ 2017 (Lotincha)

    Birlamchi
    eyilishga mikronotekisliklarni shakli va balandligi ta‟sir ko„rsatadi. 
    O„tkir qirrali mikronotkekisliklar yasi qirraliga qaraganda tezroq eyiladi. Birikmadagi 
    detallar yuzalarini g„adir-budurligi asosan eyilishni boshlang„ich davrda ta‟sir 
    ko„rsatadi. Me‟yorli ekspluatasiya davrida eyilish yuza qatlamlarini fizik-mexanik 
    xosalari va ishqalanayotgan juftlikni ishlash tartiblari (sirpanish tezligi, yuklama, 
    moylash tasnifi) bilan aniqlanadi. Kesib ishlash jarayonida xosil bo„lgan naklyop 
    yuza eyilishini 1,5-2 martaga kamaytiradi. Eyilishni kamaytirishga yuza qatlamini 
    qattiqligi, tuzilishi va kimyoviy tarkibi ta‟sir qiladi. 
    Birlamchi eyilishni kamaytirish orqali ishqalanayotgan detallarni eyilishiga 
    bardoshligini oshirish uchun ishlagan detal yuzalaridagi g„adir-budurlikka mos 
    yuzalar yaratish kerak. Qatlamda siqiluvchan qoldiq kuchlanishlar bo„lishi eyilishni 
    birmuncha kamaytiradi. 
    Qo„zgalmas birikmalarni sifati.
    Ikki detalni qo„zg„almas, mustaxkam 
    birikmasini olish uchun g„adir – budurlik sinfi etarlicha yuqori bo„lishi kerak , 
    mikronotekisliklar 
    imkoni 
    boricha 
    kichik 
    bo„lishlari kerak. Preslaganda 
    mikronoteksliklar cho„qqilari eziladi va birlashaetgan detallar diametri o„z garadi. 


    115 
    Preslash kuchi va taranglik xisob – kitoblarga qaraganda kichikroq bo„ladi, chunki 
    xisoblar mikronotekisliklar cho„qqilari bo„yicha o„lchangan o„lcham asosida 
    bajarilgan. Birlashayotgan detallarni yuzalari g„adir – budurliklari nisbatan past 
    bo„lganda birikmalar sifati va puxtaligi ortadi.Preslash qaytarilganda taranglik 
    kamayadi, notekisliklar silliqlashib qoladi va birikma kuchsiz chiqadi. 
    Detallar mustaxkamligi
    . Yuza sifati detallarni mustaxkamligiga, ayuniqsa 
    o„zgaruvchan yuklamalarda, katta ta‟sir ko„rsatadi. Detalni buzilishiga olib keladigan 
    kuchlanishlar kontsetratsiyasi uni yuzasini notekisligi natijasida kelib chiqadi. Yuza 
    qatlamida naklyop va siqilish kuchlanishlarini bo„lishi detallarni (prujinalar, resorlar) 
    mustahkamligini bir necha marta oshiradi, cho„ziluvchan kuchlanishlarni bo„lishi esa 
    kamaytiradi. Yuza g„adir-budurligi, shuningdek, birikmalarni moylash, ishqalanish, 
    isiqlik o„tkazuvchanlik va germetiklik sharoitlariga, yuzalarni nurni qaytarish va 
    yutish qobilyatiga, trubalarda gaz va suyuqliklarni oqish qarsxiligiga, gidravlik 
    mashinalarni kavitasion buzilishiga va yuzalar va tutashmalarni boshqa tasniflariga 
    ta‟sir ko„rsatadi. 
    Mashina detallarini toliqishiga mustaxkamligi ko„pchilik hollarda yuza 
    qatlamidagi qoldiq kuchlanishlarni kattaligi, ishorasi va tarqalishi chuqurligi bilan 
    belgilanadi. Nafis ishlov berish usullari bilan olingan yuqori yuza tozaligi toliqishiga 
    mustaxkamlikni keskin oshiradi, chunki mikronotekisliklar qanchalik kam bo„lsa, 
    metallni toliqishidan yuzasida darz ketish extimollari kamayadi. 

    Download 8,1 Mb.
    1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   123




    Download 8,1 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi a. A. Safoev, E. A. Normatov, I. Ya. Rajabov

    Download 8,1 Mb.
    Pdf ko'rish