• Yetuk soch qismining ko‘ndalang kesimida uchta kontsentrik qavatni
  • Soch uzunligi bo‘yicha uch qismga




    Download 1,97 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet12/133
    Sana09.12.2023
    Hajmi1,97 Mb.
    #114619
    1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   133
    Bog'liq
    CHARM VA MO’YNA TEXNOLOGIYASI

    Soch uzunligi bo‘yicha uch qismga: o‘q – tashqi qism, ildiz – 
    soch xaltachasida o‘qning davomi va jun piyozchasiga bo‘linadi. 
    Jun piyozchasi ildizning qalinlashgan qismi bo‘lib, soch 
    xaltachasining g‘uddalarini har tomondan o‘rab olgan. 
    Jun piyozchasining asosiy qismi shoxlangan o‘lik hujayralardan 
    tashkil topgan o‘q va ildizdan farqli, ko‘payish 
    qobiliyatiga ega, tirik epitelial hujayralardan 
    tashkil topgan. Bu hujayralarning ko‘payishi 
    natijasida sochning yuqori qismlari – ildiz va 
    o‘q hosil bo‘ladi. 
    Sochning ildiz qismi va soch xaltachasi 
    o‘rtasida soch qopchasi joylashgan. U derma
    bilan soch orasidagi bog‘ni mustahkamlovchi
    tashqi va ichki soch qinlaridan tashkil topgan.
    Soch qinlari soch joylashishi uchun uyacha
    vazifasini o‘tovchi teri epidermisining davomi 
    hisoblanadi. Ichki soch qini, xuddi soch singari, 
    piyozcha hujayralarining ko‘payishi yo‘li bilan
    shakllanadi, soch bilan bir vaqtda o‘sib, yog‘ 
    bezlarining irmoqlari darajasiga bormasdan 
    buziladi. Tashqi soch qini o‘z-o‘zidan 
    ko‘payuvchi epitelial hujayralardan tashkil 
    topgan 
    bo‘lib, 
    soch 
    xaltachasi 
    ichida 
    epidermisning davomi hisoblanadi. Tashqi 
    soch qinining yuqori qismida epidermisning hamma qavatlarini, 
    jumladan shoxli qavatni ham kuzatish mumkin. Ayni paytda quyi 
    qismida uning devorlarini tuzilishi, faqat epidermis nishli
    qavatining tuzilishiga o‘xshab ketadi.


    19 
    Yetuk soch qismining ko‘ndalang kesimida uchta
    kontsentrik qavatni: kutikula, po‘stloq va o‘zakni farqlash 
    mumkin (5-rasm). 
    Kutikula – tangachasimon, juda mayin, qalinligi 0,5–3 mkm 
    bo‘lgan sochning tashqi qavati. Kutikula asosan amorf keratin 
    saqlagan o‘lik plastinkasimon hujayralardan tashkil topgan.
    Kutikulaning tangachalari bir-biriga baliq tangachalariga o‘xshab 
    shunday yotqizilganki, ularning erkin uchlari soch o‘qining
    tepasiga qarab yo‘nalgan. Bu suv tomchilarining jun qoplami 
    mag‘ziga singishiga yo‘l qo‘ymaydi. Tangachalarning shakli va 
    ularning joylanishi har xil. Ular hayvonning turi, ba’zan aynan bir
    turdagi hayvonlarning – har xil tipdagi sochlari va hatto aynan bir 
    sochning uzunligiga qarab o‘zgaradi. 

    Download 1,97 Mb.
    1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   133




    Download 1,97 Mb.
    Pdf ko'rish